наўра́д, прысл.

Малаверагодна. [Салавей:] — Як, дзядзька Архіп, па зімніку яшчэ можна прайсці? — Конна наўрад. Грахоўскі. // (з часціцай «ці»). Ужываецца для выражэння сумнення ў верагоднасці сказанага. На карту Сюзана наўрад ці глядзела. Навуменка. Наўрад ці было.. [Крысціне] поўных васемнаццаць гадоў. Васілевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

стараслу́жачы, ‑ая, ‑ае.

Які даўно знаходзіцца на ваеннай службе. Яшчэ зусім нядаўна маладога салдата можна было беспамылкова адрозніць ад стараслужачага шмат па якіх знешніх прыкметах. «Маладосць». / у знач. наз. стараслу́жачы, ‑ага, м. Выбываюць стараслужачыя, прыходзіць новая змена. «ЛіМ».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шыракано́ска, ‑і, ДМ ‑носцы; Р мн. ‑носак; ж.

Вадаплаўная птушка падсямейства качак, якая мае доўгую расшыраную на канцы дзюбу. Аб гнездаванні шыраканоскі на тэрыторыі Палесся можна меркаваць па экспанатах яе яек, што захоўваюцца ў Пінскім музеі. «Весці».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Падру́чча ’бярэмя’ (Сцяшк. Сл.), падру́чай ’ахапак сена, які можна ўзяць пад руку’, подру́чʼе ’месца пад рукой; аб’ём, які можна прынесці пад пахай’ (ТС). Суфіксальныя вытворныя на базе словазлучэння пад руку. Гл. таксама ручай(ка).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

бельведэ́р, ‑а, м.

Невялікая вежа над будынкам або асобная невялікая пабудова на ўзвышаным месцы, адкуль можна даглядаць за наваколлем. [Алесь і князь] выйшлі з тунеля, і тут вачам адкрыўся партэрны фасад палаца, вялізны, трохпавярховы, з круглым бельведэрам, што быў укрыты золатам. Караткевіч.

[Іт. belvedere — прыгожы від.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

надзяўбці́, ‑бу, ‑беш, ‑бе; ‑бём, ‑надзеўбяце; пр. надзёўб, ‑дзяўбла, ‑ло; зак., чаго.

1. Дзяўбаючы, наадбіваць чаго‑н., раскрышыць што‑н. Надзяўбці зямлі. □ [Глею] як-ніяк можна было б надзяўбці кіркай ды паціху павыкідаць рыдлёўкай. Быкаў.

2. Нарабіць дзяўбаннем дзірак, адтулін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

насты́ць, ‑стыну, ‑стынеш, ‑стыне; зак.

Стаць халодным. Печ настыла. Сцены дома настылі. // Азябнуць, змерзнуць. Людзі настылі за ранак на гліністым умерзлым доле. Быкаў. — Не сядзі вельмі, а тупай, пакуль можна, — ціха параіў [бацька].. мне, — каб ногі адразу не настылі. Кулакоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

небяспе́чна,

1. Прысл. да небяспечны.

2. у знач. вык. Звязана з небяспекай; цягне за сабой якую‑н. небяспеку. Хадзіць тут у такую ноч небяспечна. Галавач. Бегчы далей, відаць па ўсім, было небяспечна, — можна з галавою праваліцца ў багну. Пальчэўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нямі́ласць, ‑і, ж.

Непрыязнасць, непрыхільныя адносіны да каго‑н. Амерыканскія капіталісты пра негра ўспамінаюць толькі ў тым выпадку, калі ў іх з’яўляецца патрэба ў рабочай сіле, якую можна выкарыстаць за бясцэнак.. Узнагародай жа за ўсё гэта з’яўляецца няміласць. Філімонаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падрубі́ць 1, ‑рублю, ‑рубіш, ‑рубіць; зак., што.

Падагнуўшы край чаго‑н., падшыць. Падрубіць хусцінку. Падрубіць сукенку.

падрубі́ць 2, ‑рублю, ‑рубіш, ‑рубіць; зак., што.

Дабавіць вянок або некалькі вянкоў у зруб. Каб лесу [цётка] дастала — можна падрубіць [хату].. Вянок які дабавіць. Мыслівец.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)