змага́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., каго-што.
Разм. Перамагаць (звычайна ў барацьбе). Родная зямелька Ворагаў змагала... Цяпер волі зорка Над ёй [заззяла]. Чарот.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зага́ўкаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Пачаць гаўкаць. // Гаўкнуць некалькі разоў запар. Лыска, які ляжаў каля ног лесніка, загаўкаў і пабег да варот. Чарот.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аднаво́кі, ‑ая, ‑ае.
З адным вокам. Аднавокі музыкант Савоська, які быў спецыяльна запрошан Габрусём для кірмашу, спрытна хадзіў кручкамі па цымбалах. Чарот.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ту́пнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.
1. Аднакр. да тупаць.
2. Разм. Станцаваць. [Яўмень:] Мо’ і мы, свацця, тупнем, трасца ім у бок? Чарот.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Троск ‘звязка нізак рыбы, звычайна 100 штук’, ‘нізка ўюноў на продаж’ (Крыв., ТС), тро́стка ‘тс’ (ТС). Апошняе сведчыць пра зыходнае трост (гл.) з распадабненнем ст > ск, аналагічна ўкр. троск ‘чарот’ з трость ‘тс’ (ЕСУМ, 5, 650).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
куга́ 1, выкл.
Ужываецца гукапераймальна для абазначэння крыку груднога дзіцяці.
куга́ 2, ‑і́, ДМ кузе́, ж.
Абл. Водная расліна сямейства асаковых; азёрны чарот.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наці́нне, ‑я, н., зб.
Разм. Сцёблы агародных раслін; цяўнік. Аўсы і ячмені таксама зваліліся на зямлю, а націнне бульбы завяла, пахілілася ў барозны. Чарот.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыслуго́ўваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Разм. Тое, што і прыслужваць. — [Гэлька] крыху прыслугоўвала ў пана Панятоўскага. Чарот. Казімір Ліпніцкі аднаго разу.. прыслугоўваў у касцёле. Сташэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Трасні́к (трысні́к, трісні́к, трясні́к, тросні́к) ‘трыснёг, Phragmites communis Trin.’ (Касп.; Байк. і Некр., Шатал.; гродз., віц., мін., маг., ЛА, 1, Кіс., Сл. ПЗБ; мёрск., Жыв. сл., Сцяшк. Сл.), ‘чарот, Scirpius L.’ (Ласт.; леп., лёзн., шчуч., Яшк., ЛА, 1), трасні́к ‘рагоз, Typha latifolia L.’ (шуміл., віц., астрав., лаг., стаўб., ЛА, 1). Укр. дыял. тро́сни́к, тростни́к ‘чарот, трыснёг’, рус. тростник ‘тс’. Суфіксальны дэрыват ад тросць 1 (гл.), суф. ‑ьн‑ікъ утварае фітонімы тыпу сітнік, маліннік і пад. (Новое в рус. этим., 238), або ад траста́ (гл.), параўн. з пераносам націску трасце́ннік ‘зараснік трыснягу’ (Др.-Падб.). Гл. таксама троснік, трыснёг.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
заве́яны, ‑ая, ‑ае.
Засыпаны, занесены снегам. А ў вёсках завеяны вуліцы, у мяккіх гурбах купаюцца сані. Чарот. Гляджу, а саннай дарогі няма, снегам завеяна. Ігнаценка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)