темнота́

1. цемната́, -ты́ ж., це́мра, -ры ж.;

2. перен. (невежество) разг. цемната́, -ты ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

gloom [glu:m] n.

1. це́мра

2. марко́та, скру́ха, туга́; меланхо́лія

♦ It was all gloom and doom. Усё выглядала вельмі змрочна.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

шэ́рань, -і, ж.

1. Тонкі снегавы слой, які ўтвараецца дзякуючы выпарэнням паверхні пры рэзкім пахаладанні; туман з халодным дробным дажджом, імжа; смуга выпарэнняў у сырое надвор’е.

Дрэвы стаялі ў шэрані.

Неба пакрылася шэранню.

2. Змрок, цемра.

Перадранішняя ш.

3. Шэрая афарбоўка чаго-н., шэрасць.

Ш. хмар.

Ш. будзёншчыны (перан.).

|| прым. шэ́раневы, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

blackness [ˈblæknəs] n.

1. чарната́

2. цемната́, це́мра;

She peered out into the blackness of the night. Яна выглянула ў начную цемру.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

беспрасве́цце, ‑я, н.

Адсутнасць надзеі на лепшую будучыню; цемра, галеча. А калі над краем Легла згубай Ноч Глухога беспрасвецця, Скрозь пачулі — Хлопчык трубіць На дружынны збор У школу Дзецям. Вітка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ілжа́, ілжы, ж.

Разм. Няпраўда, выдумка, хлусня. Бо хто ж ведаў, скажы, Аб забытым народзе і краі? Цемра зману, ілжы Тут стаўляла крыжы, Як слупы па дарозе да раю. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ciemnota

ж.

1. цемната; невуцтва;

2. цемра; змрок

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Мра́га ’дробныя мошкі’ (ТС). Кантамінаванае ўтварэнне з суфіксам зборнасці ‑аг‑а (гл. Сцяцко, Афікс. наз., 207) ад мрака (гл.). Аб паралелізме семантычнай структуры ’цемра’ ’процьма’ параўн. імжа 2 (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

нырцава́ць, ‑цую, ‑цуеш, ‑цуе; незак.

Разм. Тое, што і ныраць. Хлопцы ўлетку нырцавалі, выхваляючыся адзін перад адным, хто больш прабудзе пад вадою. Сабаленка. Цемра ў нетры нор нырцуе, Навагодні дзень ідзе. А. Александровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мрак м., прям., перен. це́мра, -ры ж., мн. нет; (сумрак) разг. мо́рак, -ку м., мн. нет; змрок, род. змро́ку м., мн. нет;

во мраке но́чи у це́мры но́чы;

◊

мрак неве́жества це́мра не́вуцтва;

покры́то мраком неизве́стности пакры́та це́мрай невядо́масці.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)