трэ́шчына, расшчэ́піна f.; патрэ́скваньне n., трэск -у m.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
грукані́на, ‑ы, ж.
Разм. Тое, што і грукат. А праз хвілін дзесяць, калі зноў усе чацвёра паўстанцаў стаялі далёка сярод густых кустоў і думалі аб тым, як заўтра абараніць .. некалькі дзесяткаў ні ў чым не вінных сялян, пачулася груканіна, трэск і чалавечы крык.Чарот.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
банды́цкі, ‑ая, ‑ае.
Уласцівы бандыту (бандытам). Бандыцкай душы Не прыкрыеш адзеннем, Яна прабівацца кінжаламі будзе.Броўка.// Які належыць бандыту (бандытам). З Нью-Йорка трэск сухі ў эфіры глухне, Як востры ўдар бандыцкага нажа...Аўрамчык.// Які складаецца з бандытаў. На пясчаным узгорку паказаўся бандыцкі ланцуг.Грахоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наўкру́га, прысл. і прыназ.
Разм. Тое, што і наўкруг. Здавалася, што можа на дваццаць вёрст наўкруга цяпер не было і жывой душы.Лобан.[Вартавы] абышоў наўкруга астравок, пільна ўслухоўваўся ў кожны гук, у кожны трэск лясной галінкі.Лынькоў.Наўкруга стала чалавек пяць вяло ажыўленую гутарку.Мурашка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разме́рны, ‑ая, ‑ае.
1. Тое, што і размераны (у 2, 3 знач.). З вуліцы чуваць трэск барабана, віск флейты-свісцёлкі і размерны тупат ног.«Маладосць».Жандар падышоў да Рытвінскага размерным крокам.Баранавых.
2.Спец. Які служыць для таго, каб размерваць што‑н. Размерны ключ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Трэ́шчыць ‘пляскаць у далоні’ (шуміл., Сл. ПЗБ), трі́шчыты ‘лупцаваць’ (кам., ЖНС); сюды ж, відаць, трэшша́ць (куры) ‘сакочуць’ (гарад., ЛА, 4). Да прасл.*trěsk‑ъ > трэск, трашчаць, гл. папярэдняе слова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
храбусце́ць, ‑бушчу, ‑бусціш, ‑бусціць; незак.
Утвараць хруст, трэск. Храбусцела пад тапаром тонкая паплеціна — на тычкі.Крапіва.Бітае шкло звонка храбусціць пад нагамі.Лынькоў.У ціхім празрыстым паветры суха храбусцелі галіны — Шпілеўскі ламаў вецце.Савіцкі./убезас.ужыв.[Мядзведзь] жор гэты лёд, як дзеці марожанае, — аж храбусцела.Караткевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Лу́скат ’трэск, лусканне’ (ТСБМ), укр.лускіт, польск.łuskot, чэш.luskot. Прасл.паўн.luskotъ — nomen actionis (> nomen acti) ад дзеяслова luskati (Слаўскі, 5, 358–359) > лу́скаць. Сюды ж лускатня́ ’трасканіна’ (хойн., Мат. Гом.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Трэ́шчына ‘шчыліна на месцы разлому’ (ТСБМ; навагр., ЛА, 4), тры͡ешчына ‘тс’ (Вруб.), трі́шчына ‘тс’ (кам., ЛА, 4). Укр.трі́шчына, рус.трещина. Усходнеславянскае. Утворана ад прасл.*trěsk‑ъ і суф. *‑ina, гл. трэск.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Knacks
m -es, -e
1) трэск, хруст
2) раско́ліна
das Glas hat éinen ~ bekómmen — шкло трэ́снула
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)