Жалу́ дак ’страўнік ’ (Сл. паўн.-зах. ). З рус. желу́ док ’тс’ няпэўнага паходжання (Фасмер , 2, 44).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ке́ льбух ’свіны страўнік , начынены кавалачкамі сэрца, пячонкі’ (ТСБМ , Жыв. сл. , Нар. сл. ). Гл. келбухі .
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
гастра-
(гр. gaster, -tros = страўнік )
першая састаўная частка складаных слоў, якая паказвае на адносіны да страўніка.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
◎ Коўб 1 ’невялічкая рачная рыба’ (Нар. лекс. ). Параўн. келб (гл.).
◎ Коўб 2 ’свіны страўнік ’ (Нар. словатв. , Нар. лекс. ), ’страўнік у жывёл’ (Мат. Гом. ). Укр. ковбик , ковбік ’тс’. Апошняе разглядаецца як кантамінацыя ковбан ’калода, цурбан’ і ’каўбаса’ (маецца на ўвазе страўнік , начынены мясам) (ЕСУМ , 2, 479). Вельмі праблематычна. Больш верагодна Да коуп© (гл.).
◎ Коўб 3 ’вузел валасоў, завучаных на патыліцы’ (Мат. Гом. ). Параўн. укр. ковбешка ’галава’, якое таксама звязваецца з ковбан ’калода, цурбан’ (ЕСУМ , 2, 481). Ненадзейна. Ці не звязана з каўпак (гл.)?
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пу́ пе́ ц ’пуп у птушак; гузік; бутон; нарост; кутас’ (ТС ), пупэц ’пуп у птушак, страўнік ’ (ЛА , 1), ’пупок’ (бяроз. , Шатал. ), укр. пупець ’пупок, пупавіна; страўнік у птушак’, ст.-польск. pąpiec ’пупок’ (XV ст., глоса да лац. umbilicus ), што дае падставы для рэканструкцыі дыялектнага прасл. *рррьcь < *рорь (Банькоўскі , 2, 539).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лу́ ння ’кішкі, страўнік ’ (паўн.- усх. , КЭС ). Да шлу́ нне ’вантробы, унутранасці, кішкі’ (Мат. Маг. , Ян. , Растарг. ).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
laxí eren
1.
vt мед. ачышча́ ць, аслабля́ ць (страўнік )
2.
vi хварэ́ ць на пано́ с
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Жаўткі́ ’ўнутраныя органы (ныркі, печань, кішэчнік, страўнік )’ (клец. , Нар. лекс. , 207). Відаць, перанос ад жаўток ’унутраная часціна яйка’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
гастрано́ м
(фр. gastronome, ад гр. gaster, -tros = страўнік + nomos = закон)
1) прадуктовы магазін;
2) тое, што і гурман .
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
гастры́ т
(н.-лац. gastritis, ад гр. gaster, -tros = страўнік )
запаленне слізістай абалонкі страўніка (напр. востры г., хранічны г.).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)