спаражні́ць, спаражня́ць

1. leer máchen, (ent)léeren vt; áusgießen* vt (выліць);

2. (страўнік) entléeren vt

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Мацю́к ’род зельцу з барановых або свіных унутранасцей’ (мядз., Нар. сл.). Зах.-укр. мацько, мацьок, жытом. мацьок, мацько ’свіны страўнік’ (ЛАПП). З польск. maciek ’тс’, ’сальцісон’, ’бруха’, ’страўнік, напханы кашай’. Паводле Вештарт (Бел.-польск. ізал., 20), польск. і ўкр. лексемы запазычаны з рум. mat ’кішка’, ’унутранасці’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Жалу́дак ’страўнік’ (Сл. паўн.-зах.). З рус. желу́док ’тс’ няпэўнага паходжання (Фасмер, 2, 44).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ке́льбух ’свіны страўнік, начынены кавалачкамі сэрца, пячонкі’ (ТСБМ, Жыв. сл., Нар. сл.). Гл. келбухі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Коўб 1 ’невялічкая рачная рыба’ (Нар. лекс.). Параўн. келб (гл.).

◎ Коўб 2 ’свіны страўнік’ (Нар. словатв., Нар. лекс.), ’страўнік у жывёл’ (Мат. Гом.). Укр. ковбик, ковбік ’тс’. Апошняе разглядаецца як кантамінацыя ковбан ’калода, цурбан’ і ’каўбаса’ (маецца на ўвазе страўнік, начынены мясам) (ЕСУМ, 2, 479). Вельмі праблематычна. Больш верагодна Да коуп© (гл.).

◎ Коўб 3 ’вузел валасоў, завучаных на патыліцы’ (Мат. Гом.). Параўн. укр. ковбешка ’галава’, якое таксама звязваецца з ковбан ’калода, цурбан’ (ЕСУМ, 2, 481). Ненадзейна. Ці не звязана з каўпак (гл.)?

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

гастрано́м

(фр. gastronome, ад гр. gaster, -tros = страўнік + nomos = закон)

1) прадуктовы магазін;

2) тое, што і гурман.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

гастры́т

(н.-лац. gastritis, ад гр. gaster, -tros = страўнік)

запаленчае захворванне слізістай абалонкі страўніка (востры г., хранічны г.).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

◎ Пу́пе́ц ’пуп у птушак; гузік; бутон; нарост; кутас’ (ТС), пупэц ’пуп у птушак, страўнік’ (ЛА, 1), ’пупок’ (бяроз., Шатал.), укр. пупець ’пупок, пупавіна; страўнік у птушак’, ст.-польск. pąpiec ’пупок’ (XV ст., глоса да лац. umbilicus), што дае падставы для рэканструкцыі дыялектнага прасл. *рррьcь < *рорь (Банькоўскі, 2, 539).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Лу́ння ’кішкі, страўнік’ (паўн.-усх., КЭС). Да шлу́нне ’вантробы, унутранасці, кішкі’ (Мат. Маг., Ян., Растарг.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

laxíeren

1.

vt мед. ачышча́ць, аслабля́ць (страўнік)

2.

vi хварэ́ць на пано́с

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)