асо́бы, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае спецыяльныя функцыі, спецыяльнае прызначэнне. Ад’ютант для асобых даручэнняў. □ Начальнік асобага аддзела Жукаўскай брыгады .. прыехаў да «Міцькі» з цікавай весткай. Брыль.
2. Адметны, не падобны да іншых; асаблівы, свой, толькі яму ўласцівы; індывідуальны. Запісаць сваю асобую думку.
асо́бы, ‑ая, ‑ае.
Абл. Асінавы. Мы грэліся каля пячуркі, у якой млява, з трывожным папіскваннем дыміліся асовыя галавешкі. Хведаровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уніфо́рма, ‑ы, ж.
1. Форменнае адзенне (аднолькавае для ўсіх людзей якой‑н. групы). Вайсковая уніформа. □ Следам за Трусам я праціснуўся ў цямнейшы куток, дзе мы і ўладзіліся.. на ўвесь вечар, пацеючы ў сваіх жоўтых паўкажушках, якія былі ў той час нейкай своеасаблівай студэнцкай уніформай. Лужанін.
2. зб. У цырку — персанал, адзеты ў спецыяльныя аднолькавыя касцюмы, які абслугоўвае арэну ў час выступлення артыстаў.
[Фр. uniforme.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
супершо́у
(англ. supershow, ад лац. super = над + англ. show = шоу)
прадстаўленне, у якім выкарыстоўваюцца спецыяльныя сродкі, прыёмы для стварэння моцнага ўражання ў гледачоў.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
спецыялізава́ць
(фр. spécialiser, ад лац. specialis = асаблівы)
1) даваць спецыяльныя веды ў якой-н. галіне, навучаць якой-н. спецыяльнасці;
2) абмяжоўваць вытворчую дзейнасць якой-н. спецыяльнай галіной.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
энцэфалагра́фія
(ад гр. enkephalos = мозг + -графія)
метад рэнтгенаграфічнага даследавання галаўнога мозгу, пры якім у поласць чэрапа ўводзяць паветра, кісларод або спецыяльныя рэчывы, што даюць выразны цень на рэнтгенаграмах.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
шо́ры, ‑аў; адз. няма.
1. Конская збруя без дугі і хамута, са шлеямі.
2. Спецыяльныя бакавыя шчыткі, прымацаваныя да вуздэчкі, якія не даюць магчымасці каню глядзець убок. Вупраж была новая, падагнаная, дабротная — вуздэчка з шарамі, наглянцаваныя раменныя шлеі. Хадкевіч.
3. перан. Перашкода, абмежаванасць, якая не дазваляе правільна разумець што‑н. Класавыя шоры буржуазных гісторыкаў.
•••
Браць (узяць) у шоры гл. браць.
Трымаць у шорах гл. трымаць.
[Польск. szory — збруя, вупраж.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
АФІЦЭ́Р
(ням. Offizier),
асоба каманднага і начальніцкага складу ва ўзбр. сілах, міліцыі, паліцыі. Першапачаткова афіцэрамі называліся асобы, якія займалі некаторыя дзярж. пасады. З узнікненнем пастаянных наёмных армій і ВМФ (16 ст.) у Францыі, а потым і ў інш. еўрап. краінах (у тым ліку ў ВКЛ) афіцэрамі пачалі называць вайсковых камандзіраў. Афіцэры маюць прысвоеныя ім званні воінскія ці спецыяльныя.
т. 2, с. 135
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ГАЗАБАЛО́ННЫ АЎТАМАБІ́ЛЬ,
аўтамабіль, газавы рухавік якога працуе на сціснутым або звадкаваным гаручым газе. Балоны з газам устанаўліваюцца на аўтамабілі. Бываюць універсальныя (магчыма пераключэнне на бензін) і спецыяльныя (толькі на газе). Характарызуюцца меншым зносам рухавіка, большай эканамічнасцю, меншай таксічнасцю выхлапных газаў і інш. У СССР распрацаваны ў 1930-я г., прамысл. выпуск з 1939 (на звадкаваным газе з 1953).
т. 4, с. 424
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
эксперты́за
(фр. expertise, ад лац. expertus = вопытны)
вывучэнне спецыялістам (экспертам) пытанняў, для вырашэння якіх патрэбны спецыяльныя веды ў галіне навукі, тэхнікі, мастацтва і г.д. (напр. бухгалтарская э., судовая э.).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
АРГАНО́ІДЫ
(ад грэч. organon прылада, інструмент + eidos від),
пастаянныя спецыялізаваныя цытаплазматычныя структуры жывёльнай ці расліннай клеткі, што выконваюць пэўную функцыю. Да іх адносяцца мітахондрыі, комплекс Гольджы, рыбасомы, эндаплазматычная сетка, клетачны цэнтр, мікратрубачкі, філаменты, лізасомы і інш., у раслінных клетках — пластыды. Спецыяльныя арганоіды — цытаплазматычныя структуры, што выконваюць спецыфічную функцыю пэўнага тыпу клетак (міяфібрылы, тонафібрылы, базафільнае рэчыва нейрона). Іх часта наз. арганеламі.
т. 1, с. 468
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)