излива́ть несов. (чувства) выліва́ць; выка́зваць; раскрыва́ць; спавяда́цца; (проливать) праліва́ць;
излива́ть ду́шу раскрыва́ць душу́ (спавяда́цца);
излива́ть свой гнев выліва́ць свой гнеў;
излива́ть благода́рность выка́зваць падзя́ку;
излива́ть слёзы праліва́ць слёзы;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
ли́ться несов.
1. в разн. знач. лі́цца;
вода́ льётся вада́ лье́цца;
слёзы лью́тся слёзы лью́цца;
кровь льётся кроў лье́цца;
пе́сни лью́тся пе́сні лью́цца;
2. страд. лі́цца; см. лить.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
засла́ць², -сцялю́, -сце́леш, -сце́ле; -сцялі́; -сла́ны; зак., што.
1. Рассцілаючы што-н., пакрыць якую-н. паверхню.
З. стол абрусам.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пакрыць, завалачы сабой (пра што-н., што сцелецца).
Туман заслаў нізіну.
Слёзы заслалі вочы.
|| незак. засціла́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
тума́ніць, -ню, -ніш, -ніць; -нены; незак., што.
1. Засцілаць, рабіць нябачным што-н.
Дым туманіў неба.
2. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.), перан. Перашкаджаць добра бачыць або ясна разумець, успрымаць што-н.
Слёзы туманілі вочы.
Т. галаву.
|| зак. затума́ніць, -ню, -ніш, -ніць; -нены.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
падкаці́цца, -качу́ся, -ко́цішся, -ко́ціцца; зак.
1. Коцячыся, наблізіцца ці закаціцца пад што-н.
Шарык падкаціўся пад канапу.
2. Тое, што і падкаціць (у 3 знач.).
Слёзы падкаціліся пад горла.
3. перан., да каго. Лісліва звярнуцца да каго-н., дамагаючыся чаго-н. (разм.).
|| незак. падко́чвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
подступа́ть несов. падступа́ць; (подходить) падыхо́дзіць;
подступа́ть к го́роду воен. падступа́ць да го́рада;
к нему́ и не подступа́й да яго́ і не падыхо́дзь;
слёзы подступа́ют к го́рлу слёзы падступа́юць да го́рла;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
Lacrimae nihil profuturae
Слёзы нічым не дапамогуць.
Слёзы ничем не помогут.
бел. Слёзы ‒ вада, галаве ‒ бяда. Што слёзы ‒ раса. Плач, галасі ‒ рады не дасі. Слязамі няшчасце не дагоніш.
рус. Слезами горю не поможешь. Солью сыт не будешь, слезами горя не избудешь. Плакавши, долгов не заплатишь. Кручиною поля не изъездишь, а недруга слезами не утешишь.
фр. Cent ans de chagrin ne payeraient pas un liard de dettes (Сто лет печали/огорчений не оплатят и лиарда долгов). Par pleurs par cris et par hélas le mal on ne soulage pas (Рыданиями, криками и ахами не облегчить боль/горе).
англ. It is no use crying over spilt milk (Бесполезно плакать над пролитым молоком).
нем. Fremde Tränen sind Wasser (Чужие слёзы ‒ вода).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
scalding [ˈskɔ:ldɪŋ] adj., adv.: scalding tears гару́чыя слёзы;
scalding sun пяку́чае со́нца;
It’s scalding hot. Нязносна горача.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
праслязі́цца, ‑сляжуся, ‑слязішся, ‑слязіцца; зак.
Расхвалявацца да слёз, праліць слёзы. Цётка Ганна праслязілася, праводзячы Жарынку да машыны. Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Пі́зі, пізікі, піткі ’слёзы’, nici (пусксщъ) нюні (распускаць)’, пізі пускатэ ’плакаць’, пізя, пізяло, пьгзя ’плаксун’ (драг., Нар. лекс.; Сл. Брэс.; ТС). Магчыма, звязана з укр. гуц. пізьма ’гнеў’. Відаць, гукапераймальнае, гл. пызі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)