чу́лы, -ая, -ае.
1. Які адносіцца да каго-н. з любоўю, уважліва, спагадліва.
Ч. чалавек.
2. Які сведчыць пра ўважлівасць, спагадлівасць да людзей.
Чулыя словы.
3. Уражлівы, успрымальны.
Чулае дзіцячае сэрца.
4. Які тонка, лёгка ўспрымае што-н. органамі пачуццяў.
Ч. слых.
|| наз. чу́ласць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
расслу́хаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Разм. Разабраць на слых, добра пачуць. Інжынер прыгнуўся, каб .. [жанчыну] расслухаць. Чорны. Эма яшчэ не паспела расслухаць апошніх слоў. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
навастры́цца сов.
1. наточи́ться;
нож ~ры́ўся — нож наточи́лся;
2. обостри́ться;
яго́ слых ~ры́ўся — его́ слух обостри́лся
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
заніка́ць, ‑ае; незак.
Разм. Нікнуць, знікаць. Стараста, падпіўшы, гаварыў Пра нейкую палонную, а дзе І хто яна — прамоўцаў, затаіў. Ды хутка слых той занікаць пачаў. Танк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прэсбіяку́зіс
(ад гр. presbys = стары + akusis = слых)
паніжэнне слыху ў пажылым узросце ў выніку ўзроставых змен у тканках органа слыху.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Слу́хаць ‘успрымаць слыхам’, ‘разглядаць (судовую справу)’, ‘прымаць пад увагу чые-небудзь указанні’ (ТСБМ, Ласт., Нас., Шымк. Собр., Касп., Байк. і Некр., ТС, Сл. ПЗБ), ст.-бел. слухати, слышати, слышети ‘тс’ (Альтбаўэр). Укр. слу́хати, рус. слу́шать, дыял. слу́хать, польск. słuchać ‘слухаць’, słuszać ‘слухацца’, в.-луж. posłuchać, słušeć, н.-луж. słuchać, słušaś, чэш. slušeti ‘падыходзіць, быць да твару’, славац. slušať, серб.-харв. слушати, славен. slúšati, балг. слу́шам, макед. слуша, ст.-слав. слоушати. Прасл. *sluchati і *slušati < *sluxěti, якія ад *sluchъ ‘слых’ (Фасмер, 3, 679), гл. слых. Адпаведнікі літ. klausýti ‘слухаць, слухацца’, ст.-прус. klausiton ‘пачуць’, ст.-в.-ням. hlosên ‘слухаць, слухацца’; з іншай ступенню вакалізму: ст.-інд. śróṣati ‘ён чуе’, ст.-сакс. hlust ‘слых; вуха; слуханне’, якія працягваюць і.-е. *kʼleu̯‑s‑ ‘чуць’. Гл. яшчэ Махэк₂, 558–559; Сной₁, 583; Глухак, 564; Борысь, 560; ЕСУМ, 5, 310–311.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
чу́йна прысл., чу́йны
1. (пра слых) scharf; héllhörig (з вострым, тонкім слыхам);
чу́йны сон léichter Schlaf;
чу́йны слых schárfes Gehör;
чу́йнае ву́ха schárfes [gútes] Gehör;
2. (які востра перажывае) zártfühlend, féinfühlig, téilnahmsvoll
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
nasłuchiwać
незак. kogo/czego прыслухоўвацца да каго/чаго; напружваць слых
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
posiadać
незак. валодаць, мець;
posiadać dobry słuch — мець добры слых
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
héllhörig
a
1) які́ ма́е до́бры слых
2) чу́йны, чу́лы
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)