эмо́цыі

(фр. emotion, ад лац. emovere = хваляваць)

душэўныя перажыванні, пачуцці, хваляванні (напр. э. радасць, э. страху).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

susceptibility [səˌseptɪˈbɪləti] n. fml

1. (to) успрыма́льнасць; ура́жлівасць; схі́льнасць (да);

susceptibility to hypnotic influences успрыма́льнасць да гіпнаты́чных уздзе́янняў

2. pl. susceptibilities пачу́цці;

offend smb’s susceptibilities кры́ўдзіць чые́-н. пачу́цці

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

раі́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., раі́цца; незак.

1. Утвараць новы рой.

2. Лятаць, збірацца роем.

3. перан. Паяўляцца ў вялікай колькасці (пра думкі, пачуцці, сны і пад.).

Думкі раяцца ў галаве.

|| наз. рае́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

змага́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак.

1. з кім-чым, супраць каго-чаго або без дап. Весці барацьбу, спаборнічаць, супраціўляцца, імкнучыся перамагчы.

З. з ворагамі.

З. з канкурэнтамі.

Жыць і з.

2. з чым, супраць чаго. Імкнуцца знішчыць, выкараніць што-н.

З. з забабонамі.

З. супраць вайны.

3. за што. Дамагацца чаго-н., пераадольваючы перашкоды.

З. за свабоду.

4. з чым і без дап. Уступаць у сутыкненне (пра пачуцці, імкненні).

У ім радасць змагалася з зайздрасцю.

У душы змагаліся два пачуцці.

|| наз. змага́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

мізэ́рны

(польск. mizerny, ад лац. miser = бедны)

1) маленькі, зусім нязначны;

2) нікчэмны; які выклікае адмоўныя пачуцці.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ambivalent [æmˈbɪvələnt] adj.

1. (about/towards) раздво́ены (пра адносіны, пачуцці); дваі́сты

2. амбівале́нтны

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

ай, выкл. (разм.).

Выказвае розныя пачуцці: боль, спалох, здзіўленне, папрок, радасць, жаль і пад. (часта вымаўляецца з паўтарэннем)

Ай, баліць!

Ай, страшна!

Ай, як хораша ў полі!

Ай-ай-ай, як непрыгожа!

◊

Ай-ай-ай (разм.) — выказвае неадабрэнне, папрок.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

заця́цца, затну́ся, затне́шся, затне́цца; затнёмся, затняце́ся, затну́цца; заця́ўся, -цяла́ся, -ло́ся; затні́ся; зак.

1. Заўпарціцца, уперціся.

2. Затаіць у сабе свае думкі, пачуцці або злосць на каго-н.

Зацялася і ні з кім не размаўляе.

|| незак. заціна́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сенсуалі́зм, ‑у, м.

Кірунак у тэорыі пазнання, які прызнае адчуванні, пачуцці галоўнай крыніцай пазнання.

[Фр. sensualisme ад лац. sensus — пачуццё, адчуванне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Мі́міка ’рухі мышцаў твару’, ’мастацтва выражаць пачуцці і настрой рухамі мышцаў твару’ (ТСБМ). Паводле Крукоўскага (Уплыў, 77), з рус. мовы. Далей указваюць на ст.-грэч. крыніцу запазычання (Ин. сл.₁₆, 321) μιμικός ’мімічны’. У сапраўднасці ж з с.-лац. ars mimica ’мастацтва жэстаў’, якое са ст.-грэч. μιμική τέχνη ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)