2. (пачакцыгарэті г. д.) ánbrechen* vt, ánreißen* vt
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Лот1 — адзінка вагі 12 г (ТСБМ), 16 г (Бес., Бяльк., Яруш., Мат. Гом.). Ст.-бел.лотъ, запазычанае са ст.-польск.lot, якое з ням.Lot ’мера вагі’ < с.-в.-ням.lot < кельц. *(р)loudia ’упадаць’, с.-ірл.lūaide ’свінец, грузіла’ (Фасмер, 2, 522; Булыка, Запазыч., 191; Юрэвіч, Зб. Крапіве, 292; Васэрцыер, 142). Аднак, паводле Крукоўскага (Уплыў, 83), — гэта запазычанне з рус. мовы. Беспадстаўна. Сюды ж лот ’пачак фарбы’ (рагач., беласт., Сл. ПЗБ).
Лот2 ’жолаб, па якім вада прыводзіцца да кола ў млыне’ (лунін., ЛАПП). Другаснае ад лоток (як рус.зонт ад зонтик). Да латак1.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вазі́цца, важуся, возішся, возіцца; незак.
1. Катацца. Зімою ў вольны час. [Федзька і Эдзік] вазіліся на санках.., коўзаліся на драўляных самаробных каньках, акутых тоўстым дротам.Пальчэўскі.
2.перан.Разм. Аддаваць многа часу якой‑н. справе; важдацца. Тарас купіў на дарогу пачак папярос за тры капейкі,.. каб не вазіцца з курэннем на холадзе.Колас.— Калі табе з гэтымі гузікамі вазіцца, скідай, я ўмомант прышыю, — рашуча загадвае.. [Алесю] Варвара.Васілевіч.// Гуляць, забаўляцца. [Бацька:] — Славік, мой сын, напэўна, прыбег ужо са школы і вучыць урокі або возіцца са сваімі галубкамі.Кулакоўскі.
3.Зал.да вазіць (у 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
панабіва́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
1.чаго. Убіць, наўбіваць куды‑н. многа чаго‑н. Панабіваць гваздоў у сцяну.
2.каго-што. Набіць, напоўніць усё, многае. Панабіваць матрацы саломай. □ А сёння зноў закруціла мяцеліца, пазасыпала праталіны снегам, панабівала яго ва ўсе шчыліны.Дуброўскі.//Разм. Сабраць куды‑н. у вялікай колькасці. Камеры ў .. [астрозе] вялікія і людзей туды панабівалі, як запалак у пачак.Сабаленка.
3.што. Разм. Натрудзіць, стаміць працай. [Сяргей Аляксандравіч:] — Няхай робяць, няхай! Яны рукі свае панабіваюць.Дубоўка.
4.што. Набіваючы, насадзіць усё, многае. Панабіваць абручы на бочку.
5.каго. Набіць, адлупцаваць усіх, многіх.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пстры́чка, ‑і, ДМ ‑чцы; Рмн. ‑чак; ж.
1. Рэзкі адрывісты ўдар пры разгібанні ўказальнага або сярэдняга пальца, сагнутага вялікім пальцам. Рыгор злавіў.. [Алега] ў канцы калідора, заціснуў галаву пад пахай і пачаў адлічваць дзесяць пстрычак.Ваданосаў.[Міхась] спакойна выцягнуў з кішэні пачак папярос, закурыў і пстрычкаю адкінуў запалку ў куток.Савіцкі.
2.Разм. Пра малую, несур’ёзную жанчыну ці дзяўчыну. [Фрыдхен] возіць штодня вясковае малако ў малачарню, а па паўдні сёй-той бярэ іх коні, наймае. Сама яна тады, зразумела, не едзе. Фрыдхен ездзіла раз, ды баіцца адна, пстрычка гэтая.Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
частава́цца, ‑туюся, ‑туешся, ‑туецца; незак.
1. Піць, есці, курыць тое, чым частуюць. Галя дастала з кішэні плашча невялічкі папяровы згортачак з цукеркамі, купленымі ў краме ў Сялібе, і аддала пляменніку — частуйся, ласун.Ермаловіч.[Глеб Іванавіч] прысеў да стала, дастаў пачак «Нёману», закурыў, прапанаваў гаспадару частавацца.Дуброўскі.// Есці з задавальненнем што‑н. смачнае; есці, піць кампаніяй. Падходзілі да Петраковай талеркі людзі і за падарункі гарэлачкай частаваліся.Гарэцкі.[Яўхім:] — Кланяліся яму [каменю], маліліся і нават у такія святы, як радаўніца, тройца, прыходзілі пад камень частавацца і, адыходзячы, пакідалі трохі ежы.Пестрак.
2.Зал.да частаваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
box
I[bɑ:ks]1.
n.
1) скры́нка, скры́ня f., куфэ́рак -ка m.; па́чак -ка m.; пу́шка f.
a box of matches — па́чак запа́лак
2) лёжа f. (у тэа́тры)
3) бу́дка f.
a sentry box —
а) вартаўні́чая бу́дка
б) мала́я ха́тка
4) ко́злы pl. (сядзе́ньне для фу́рмана)
2.
v.t.
1) пакава́ць у скры́нкі або́ па́чкі
to box cigars — уклада́ць цыга́ры ў скры́начкі
2) Print. выдзяля́ць ра́мкамі
3) баксава́ць, біць кулако́м
•
- boxes
- box up
- Christmas box
- in a box
- shooting box
- the box
II[bɑ:ks]1.
n.
апляву́ха f. (уда́р)
2.
v.t.
даць апляву́ху
3.
v.i.
баксава́ць з кім
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Stoß
I
m -es, Stöße штуршо́к; уда́р; парыў (ветру)
2) тэх. стык, злучэ́нне; сутыкне́нне
3) фіз.і́мпульс
4) вайск. адда́ча; кулямётная чарга́
II
m -es, Stöße стос, кі́па, па́чак; шта́бель
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
2. Напружыўшы мышцы, выпрастаць, выцягнуць (часткі цела). Пан узяў рог пакручасты, Пазалочаны, блішчасты, Важна выставіў нагу, Галаву крыху адкінуў Ды расправіў грудзі, спіну І ў ражок той — тру-гу-гу.Колас.[Рыбак] скінуў з карка авечку, паклаў на яе бок карабін і з палёгкай расправіў намуляныя плечы.Быкаў.// Падняўшы, выцягнуўшы, разгарнуць (рукі, крылы і пад.).
•••
Расправіць крылы (плечы) — праявіць усе свае сілы, здольнасці; дзейнічаць рашуча, смела, энергічна.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)