powiew, ~u
м. павеў; подых;
nowy powiew — новыя павевы
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
грандыёзны, ‑ая, ‑ае.
Вялікі, магутны, велічны. Уся наша краіна — грандыёзная камуністычная будоўля. Машэраў. Новыя, сацыялістычныя адносіны ў краіне абумовілі новыя адносіны да працы мільёнаў рабочых і сялян, і вынікі гэтай працы былі грандыёзныя. Арабей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
негада́ны, ‑ая, ‑ае.
Нечаканы, неспадзяваны; непрадбачаны. Негаданы госць. □ — Паэзіі тут .. не абярэшся! — падхватвае Лабановіч. — Новыя мясціны, новыя людзі, негаданыя прыгоды падарожжа, начлег дзе-небудзь на ўлонні прыроды, касцёр, цёмнае неба і ясныя зоры... Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пазасяля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; зак., што.
Засяліць усё, многае. Пазасяляць новыя землі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
крышталізава́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -зу́ецца; зак. і незак.
1. Ператварыцца (ператварацца) у крышталі.
2. перан. Набыць (набываць) пэўныя ўстойлівыя формы (кніжн.).
Крышталізуюцца новыя ідэі.
|| зак. таксама вы́крышталізавацца, -зуецца і закрышталізава́цца, -зу́ецца (да 1 знач.).
|| наз. крышталіза́цыя, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́каваць, -кую, -куеш, -куе; -куй; -каваны; зак.
1. што. Куючы, зрабіць што-н.
В. серп.
2. перан., каго-што. Цярпліва стварыць, выхаваць (высок.).
В. непераможную армію.
В. новыя кадры.
|| незак. выко́ўваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. выко́ўванне, -я, н. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
перавы́хаваць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., каго (што).
Выхаваннем прывіць каму-н. новыя звычкі, погляды, нормы паводзін і пад.
П. недысцыплінаванага вучня.
|| незак. перавыхо́ўваць, -аю, -аеш, -ае.
|| звар. перавы́хавацца, -аюся, -аешся, -аецца; незак. перавыхо́ўвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
|| наз. перавыхава́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
не́сціся¹, нясу́ся, нясе́шся, нясе́цца; нясёмся, несяце́ся, нясу́цца; нёсся, не́слася і нясла́ся, не́слася і нясло́ся; нясі́ся; незак.
1. Хутка рухацца, імчацца ўперад.
Несліся коні.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Распаўсюджвацца (пра гукі, пахі, чуткі).
Нясуцца песні.
Несліся новыя чуткі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
распаўсю́дзіцца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -дзіцца; зак.
1. Ахапіць сабой большае кола з’яў, асоб або прадметаў, большую тэрыторыю; пашырыцца.
Новыя тэхналогіі хутка распаўсюджваюцца ў розных сферах вытворчасці.
2. Стаць вядомым многім.
Чуткі распаўсюдзіліся па горадзе.
|| незак. распаўсю́джвацца, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
жыватво́рны, ‑ая, ‑ае.
Які дае жыццё, аднаўляе сілы, ажыўляе. Жыватворнае летняе сонца. □ А пройдзе ноч, жыватворная летняя ноч, — ізноў усё ажывае, зелянее. Кулакоўскі. // перан. Спрыяльны, дабратворны, плённы. Жыватворныя ідэі рэвалюцыі атрымліваюць новыя і новыя перамогі. «ЛіМ».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)