бра́цца (за каго, што) несов.

1. (руками за что-л.) бра́ться;

2. (начинать какую-л. работу с помощью каких-л. орудий) бра́ться;

б. за сяке́ру — бра́ться за топо́р;

3. (начинать какую-л. работу, без указания на орудие труда) бра́ться, приступа́ть (к чему), принима́ться;

б. за рабо́ту — бра́ться за рабо́ту, приступа́ть к рабо́те, принима́ться за рабо́ту;

4. (давать согласие что-л. сделать) бра́ться; вызыва́ться;

5. (возникать) бра́ться;

адку́ль у яго́ бяру́цца сі́лы? — отку́да у него́ беру́тся си́лы?;

6. разг. (в знач. становиться, усиливаться — чаще всего о природных явлениях — переводится в зависимости от контекста): на́нач бра́ўся маро́з к но́чи уси́ливался (крепча́л) моро́з;

7. безл., разг. (приближаться) клони́ться, наступа́ть, идти́;

бярэ́цца на зіму́ — наступа́ет зима́;

бра́лася на вясну́ — приближа́лась (наступа́ла) весна́;

бярэ́цца на дзень — наступа́ет у́тро, света́ет;

8. разг. (идти, двигаться в определённом направлении) пробира́ться, направля́ться;

трэ́ба б. на ўсход — на́до пробира́ться на восто́к;

9. (идти на приманку — о рыбе) клева́ть;

аку́нь до́бра бярэ́цца на чарвяка́о́кунь хорошо́ клюёт на червяка́;

10. (да каго, чаго; без доп.) разг. (прилипать) ли́пнуть (к кому, чему и без доп.), пристава́ть, ма́заться, (о чём-л. цепком — ещё) цепля́ться;

фа́рба яшчэ́ бярэ́цца — кра́ска ещё ли́пнет (ма́жется);

ваўчкі́ бяру́цца за адзе́жу — череда́ цепля́ется за оде́жду;

11. разг. (о заразной болезни) быть зарази́тельной;

грып ве́льмі бярэ́цца — грипп весьма́ зарази́телен;

12. разг. (проявлять усердие к какой-л. работе) бра́ться, стара́ться;

хло́пчык до́бра бярэ́цца за вучо́бу — ма́льчик хорошо́ берётся за учёбу;

13. разг. (начинать усиленно заниматься чем-л.) ударя́ться (во что); налега́ть (на что);

бра́цца за фі́зіку — налега́ть на фи́зику, ударя́ться в фи́зику;

14. разг. (принимать на себя ответственность за кого-, что-л.) руча́ться;

я за яго́ бяру́ся — я за него́ руча́юсь;

15. заступа́ться;

свой за свайго́ бярэ́цца — свой за своего́ заступа́ется;

16. разг., фам. (за кого-л.) принима́ться, бра́ться;

за яго́ ўжо бяру́цца — за него́ уже́ беру́тся;

17. страд. бра́ться, взима́ться; принима́ться; подверга́ться, тереби́ться, дёргаться; заключа́ться; извлека́ться; отбира́ться; см. браць;

б. за ро́зум — бра́ться за ум;

б. ў бо́кі — подбоче́ниваться

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

коне́ц в разн. знач. кане́ц, -нца́ м.; (пространственный предел действия или состояния чего-л. — ещё) край, род. кра́ю м.;

без конца́ без канца́, без кра́ю;

в коне́ц, до конца́ дарэ́шты, дашчэ́нту;

в конце́ концо́в у рэ́шце рэшт, урэ́шце, нарэ́шце;

и де́ло с концо́м і кане́ц;

на худо́й коне́ц на благі́ кане́ц;

хорони́ть концы́ хава́ць канцы́;

и концы́ в во́ду і канцы́ ў ваду́;

на тот коне́ц на такі́ (на той) вы́падак;

па́лка о двух конца́х па́лка з двума́ канца́мі;

из конца в коне́ц з канца́ ў кане́ц, з кра́ю ў край;

конца́-кра́ю нет канца́ кра́ю няма́;

со всех концо́в з усіх канцо́ў;

своди́ть концы́ с конца́ми зво́дзіць канцы́ з канца́мі;

в о́ба конца́ у або́два канцы́;

и концо́в не найти́ і канцо́ў не знайсці́;

не с того́ конца́ начина́тье́лать) не з таго́ канца́ пачына́ць (рабі́ць);

отдава́ть концы́ аддава́ць канцы́;

тут ему́ и коне́ц пришёл тут яму́ і канцы́ прыйшлі́;

коне́ц — де́лу вене́ц погов. кане́ц — спра́ве вяне́ц;

положи́ть коне́ц чему́-л. палажы́ць кане́ц чаму́е́будзь;

под коне́ц пад кане́ц.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

кане́ц, -нца́ м.

1. в разн. знач. коне́ц;

к. па́лкі — коне́ц па́лки;

к. даро́гі — коне́ц доро́ги;

к. го́да — коне́ц го́да;

жыццё яго́ набліжа́ецца да канца́ — жизнь его́ бли́зится к концу́;

шварто́вы к.мор. шварто́вый коне́ц;

2. чаще мн., перен., разг. коне́ц, смерть ж.;

тут яму́ і канцы́ прыйшлі́ — тут ему́ и коне́ц пришёл;

к.! — ко́нчено;

аддава́ць канцы́ — отдава́ть концы́;

знайсці́ к. — найти́ коне́ц;

адзі́н к. — оди́н коне́ц;

сысці́ на пусты́ к. — дойти́ до ру́чки;

канца́е́ры няма́ — конца́-кра́ю (конца́-кра́я) нет;

без канца́ — без конца́; до бесконе́чности;

да канца́ — до конца́;

дайсці́ да канца́ — дойти́ до конца́ (до то́чки);

і к. — и коне́ц, и де́ло с концо́м;

у або́два канцы́ — в о́ба конца́;

хава́ць канцы́ — пря́тать концы́;

канцы́ ў ваду́ — концы́ в во́ду;

з канца́ ў к. — из конца́ в коне́ц;

з усі́х канцо́ў — со всех концо́в;

канца́-кра́ю няма́ — конца́-кра́ю нет;

на благі́ к. — на худо́й коне́ц;

палажы́ць к. — (чаму) положи́ть коне́ц (чему);

не з таго́ канца́ пачына́ць — не с того́ конца́ начина́ть;

па́лка з двума́ канца́мі — па́лка о двух конца́х;

стая́ць да канца́ — стоя́ть до конца́;

зве́сці канцы́ з канца́мі — свести́ концы́ с конца́ми;

да канца́ дзён (сваі́х) — до конца́ дней (свои́х);

канцы́ з канца́мі не схо́дзяцца — концы́ с конца́ми не схо́дятся;

к. — спра́ве вяне́цпогов. коне́ц — де́лу вене́ц

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

хлеб м., в разн. знач. хлеб;

бялко́вы х. — белко́вый хлеб;

на ласка́вым хле́беуст. на пожи́зненном пансио́не; быть нахле́бником, иждиве́нцем;

жыць (сядзе́ць) на чужы́м хле́бе — есть чужо́й хлеб;

перабіва́цца з хле́ба на квас — перебива́ться с хле́ба на квас;

мець кусо́к хле́ба — име́ть кусо́к хле́ба;

надзённы хлеб — насу́щный хлеб;

за́йцаў хлеб — за́ячий хлеб;

на сваі́м хле́бе — на свои́х хлеба́х;

шука́ць лёгкага хле́ба — иска́ть лёгкого хле́ба;

хлеб ды соль — хлеб да соль;

хлеб-соль — хлеб-соль;

і гэ́та хлеб — и то хлеб;

сустрэ́ць хле́бам-со́ллю — встре́тить хле́бом-со́лью;

дарэ́мна хлеб е́сці — зря хлеб есть;

дзялі́ць хлеб і соль — дели́ть хлеб и соль;

кармі́ць хле́бам — корми́ть хле́бом;

ісці́ на свой хлебначина́ть жить свои́м трудо́м;

мець кусо́к хле́ба — иметь кусо́к хле́ба;

без хле́ба сядзе́ць — без хле́ба сиде́ть;

аб сухі́м хле́бе — сухи́м хле́бом пита́ясь;

забыць (чыю) хлеб-соль — забы́ть (чью) хлеб-соль;

се́сці (пасадзі́ць) на х. і ваду́ — сесть (посади́ть) на хлеб и (на) во́ду;

е́сці хлеб — (з чаго) жить за счёт (чего);

це́раз хлеб ды хле́ба шука́цьпогов. от добра́ добра́ не и́щут;

мець хлеб і да хле́ба — жить в доста́тке;

гало́днай куме́ хлеб наўме́посл. голо́дной куме́ хлеб на уме́;

жывём, хлеб жуёмпогов. живём, хлеб жуём;

хлеб-соль еш, а пра́ўду рэжпосл. хлеб-соль ешь, а пра́вду режь

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

поднима́ть несов.

1. (снизу) падыма́ць, падніма́ць;

поднима́ть плато́к с по́лу падыма́ць (падніма́ць) ху́стку з падло́гі;

поднима́ть тя́жесть падыма́ць (падніма́ць) цяжа́р;

поднима́ть на ли́фте падыма́ць (падніма́ць) на лі́фце;

поднима́ть но́гу, ру́ку падыма́ць (падніма́ць) нагу́, руку́;

поднима́ть пова́ленный забо́р падыма́ць (падніма́ць) пава́лены плот;

поднима́ть я́корь падыма́ць (падніма́ць) я́кар;

поднима́ть флаг на корабле́ падыма́ць (падніма́ць) сцяг на караблі́;

поднима́ть за́навес падыма́ць (падніма́ць) засло́ну;

поднима́ть паруса́ падыма́ць (падніма́ць) парусы́;

су́дно поднима́ет сто тонн су́дна падыма́е (падніма́е) сто тон;

поднима́ть пе́тли падыма́ць (падніма́ць) пе́тлі;

поднима́ть с посте́ли падыма́ць (падніма́ць) з пасце́лі (будзі́ць);

поднима́ть воротни́к настаўля́ць (падыма́ць, падніма́ць) каўне́р;

2. в др. знач. узніма́ць, уздыма́ць; падыма́ць; (ставить) ста́віць; (возвышать) узвыша́ць; (повышать) павыша́ць; (будить) будзі́ць; (начинать) пачына́ць, усчына́ць, распачына́ць; (вспугивая, выгонять) узганя́ць; успу́джваць;

поднима́ть восста́ние узніма́ць паўста́нне;

поднима́ть ору́жие узніма́ць збро́ю;

поднима́ть производи́тельность труда́ узніма́ць (павыша́ць) прадукцы́йнасць пра́цы;

поднима́ть культу́рный у́ровень узніма́ць (павыша́ць) культу́рны ўзро́вень;

поднима́ть акти́вность узніма́ць (павыша́ць) акты́ўнасць;

поднима́ть вопро́с узніма́ць (ста́віць) пыта́нне;

поднима́ть глаза́ на кого́, на что узніма́ць во́чы на каго́, на што;

поднима́ть авторите́т узніма́ць (павыша́ць) аўтарытэ́т;

поднима́ть го́лос в защи́ту кого́, чего́ узніма́ць го́лас у абаро́ну каго́, чаго́;

поднима́ть дух, настрое́ние узніма́ць дух, настро́й;

поднима́ть на́ ноги прям., перен. узніма́ць на но́гі;

поднима́ть на́ смех узніма́ць (падыма́ць) на смех;

поднима́ть у́ровень воды́ узніма́ць (павыша́ць) узро́вень вады́;

поднима́ть бро́ви узніма́ць (падыма́ць) бро́вы;

поднима́ть крик усчына́ць крык;

поднима́ть разгово́р пачына́ць (усчына́ць) размо́ву;

поднима́ть де́ло распачына́ць спра́ву;

поднима́ть целину́, пар узніма́ць (узо́рваць) цаліну́, папа́р;

поднима́ть дичь узганя́ць (успу́джваць) дзічы́ну;

поднима́ть бока́л падыма́ць (падніма́ць) ке́ліх;

поднима́ть вы́ше падыма́ць (падніма́ць) вышэ́й;

поднима́ть ру́ку на кого́ узніма́ць руку́ на каго́;

поднима́ть нос задзіра́ць нос;

поднима́ть на во́здух узрыва́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ісці́ несов.

1. в разн. знач. идти́; (перемещаться, передвигаться — ещё) дви́гаться; (расходоваться на что-л. — ещё) уходи́ть; (распространяться — ещё) разноси́ться;

і. пехато́й — идти́ пешко́м;

і. ў ата́ку — идти́ в ата́ку;

цягні́к шпа́рка ідзе́ — по́езд бы́стро идёт;

па рацэ́ іду́ць парахо́ды — по реке́ иду́т парохо́ды;

і. ў мо́ра — идти́ в мо́ре;

і. на вёслах — идти́ на вёслах;

ку́фар ця́жкі і не ідзе́ з ме́сца — сунду́к тяжёл и не идёт (не дви́гается) с ме́ста;

ён су́праць усі́х ідзе́ — он про́тив всех идёт;

вясна́ ідзе́ — весна́ идёт;

пасы́лка ідзе́ адту́ль пяць дзён — посы́лка идёт отту́да пять дней;

папе́ра ідзе́ на по́дпіс нача́льніку — бума́га идёт на по́дпись нача́льнику;

гадзі́ннік ідзе́ дакла́дна — часы́ иду́т то́чно;

іду́ць дні за дня́мі — иду́т дни за дня́ми;

іду́ць перагаво́ры — иду́т перегово́ры;

гаспада́рка ідзе́ на ўздым — хозя́йство идёт на подъём;

дым ідзе́ з пе́чы — дым идёт из пе́чки;

кроў ідзе́ — кровь идёт;

час ідзе́ — вре́мя идёт;

цвік ідзе́ ў дрэ́ва — гвоздь идёт в де́рево;

пагало́ска ідзе́ — молва́ идёт (разно́сится);

вёска ідзе́ за го́радам — дере́вня идёт за го́родом;

і. ў салда́ты — идти́ в солда́ты;

ён на ўсё ідзе́ — он на всё идёт;

на харчы́ ідзе́ ама́ль пало́ва зарпла́ты — на пита́ние идёт (ухо́дит) почти́ полови́на зарпла́ты;

дубо́вы лес ідзе́ на пабудо́ву караблёў — дубо́вый лес идёт на постро́йку корабле́й;

спра́ва ідзе́ к — канцу́ де́ло идёт к концу́;

і. за́муж — идти́ за́муж;

даро́га ідзе́ ле́сам — доро́га идёт ле́сом;

рэ́дзька ідзе́ ў ствол — ре́дька идёт в ствол;

у тэа́тры ідзе́ «Паўлі́нка» — в теа́тре идёт «Павли́нка»;

і. пе́шкай — идти пе́шкой;

і. ў про́даж — идти в прода́жу;

і. танцава́ць — идти́ танцева́ть;

2. (проходить) идти́, протека́ть;

жыццё ішло́ спако́йна — жизнь шла (протека́ла) споко́йно;

3. (приближаться к какому-л. моменту) идти́, клони́ться;

дзень ішо́ў к канцу́ — день шёл (клони́лся) к концу́;

і. ўгару́ — идти́ в го́ру;

і. на кары́сць — идти́ впрок (на по́льзу);

і. ўразрэ́з — идти́ вразре́з;

не ідзе́ ў галаву́ — не идёт на ум;

і. по́ўным хо́дам — идти́ по́лным хо́дом;

і. на папра́ўку — идти́ на попра́вку;

і. на лад — идти́ на лад;

і. як па ма́сле — идти́ как по ма́слу;

і. ў ход — идти́ в ход;

і. руко́ю — идти́ успе́шно (благоприя́тно);

і. ў закла́д — би́ться об закла́д; держа́ть пари́;

і. пад суд — идти́ под суд;

і. (нага́) у нагу́ — (з кім, чым) идти́ (нога́) в но́гу (с кем, чем);

і. на дно — идти́ на дно;

не і. дале́й — (каго, чаго) не идти́ да́льше (кого, чего);

і. пад вяне́ц — идти́ под вене́ц;

маро́з па ску́ры (па спі́не) ідзе́ — моро́з по ко́же (по спине́) подира́ет;

і. на свой хлебначина́ть жить свои́м трудо́м;

дале́й і. не́куды — да́льше е́хать (идти́) не́куда;

з то́рбай і. — идти́ по́ миру;

і. на павадку́ — (у каго) идти́ на поводу́ (у кого);

і. су́праць цячэ́ння — идти́ про́тив тече́ния;

галава́ ідзе́ кру́гам — голова́ идёт кру́гом;

і. прамо́й даро́гай — идти́ прямо́й доро́гой;

і. сваёй даро́гай — идти́ свое́й доро́гой;

і. ў про́чкі — а) уходи́ть из семьи́; б) оставля́ть му́жа (жену́);

і. насу́страч — (каму, чаму) идти́ навстре́чу (кому, чему);

ні ў яко́е параўна́нне не ідзе́ — (з кім, чым) ни в како́е сравне́ние не идёт (с кем, чем);

і. па лі́ніі найме́ншага супраціўле́ння — идти́ по ли́нии наиме́ньшего сопротивле́ния;

і. ў адкры́тую — идти́ в откры́тую;

бяда́ па бядзе́ як па ні́тачцы ідзе́посл. пришла́ беда́ — отворя́й ворота́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

поI предлог;

1. с дат. (на поверхности, вдоль поверхности — переводится конструкциями с предл.) па (кім, чым);

плыть по́ морю плыць па мо́ры;

идти́ по доро́ге ісці́ па даро́зе;

ла́зить по гора́м ла́зіць па гара́х;

кни́ги разло́жены по всему́ столу́ кні́гі раскла́дзены па ўсім стале́;

по гла́дкому дну па гла́дкім дне;

по го́лому те́лу па го́лым це́ле;

уда́рить по спине́ уда́рыць па спі́не; наряду с этим иногда переводится также иными предлогами или конструкциями без предлогов, в частности: а) (в знач.: вдоль, около чего-л.) уздо́ўж (чаго), каля́ (чаго);

идти́ по са́мому бе́регу ісці́ ўздо́ўж (каля́) са́мага бе́рага; б) (для обозначения направления действия, пути следования — часто без предлога);

идти́ по у́лице ісці́ ву́ліцай (па ву́ліцы);

доро́га пролега́ла по боло́ту даро́га ішла́ бало́там (па бало́це);

2. с дат. (в пределах чего-л., в чём-л. — переводится конструкциями с предл.) па (чым);

по Се́верному Кавка́зу па Паўно́чным Каўка́зе;

ходи́ть по ко́мнате хадзі́ць па пако́і;

лета́ть по во́здуху лята́ць па паве́тры;

прика́з по второ́му полку́ зага́д па другі́м палку́;

тепло́ расхо́дится по всему́ органи́зму цяпло́ разыхо́дзіцца па ўсім аргані́зме;

рассади́ть всех по места́м рассадзі́ць усі́х па ме́сцах;

3. с дат. (в направлении, следуя направлению чего-л. — переводится конструкциями с предл.) па (чым) идти́ по сле́ду зве́ря ісці́ па сле́дзе зве́ра;

плыть по тече́нию плыць па цячэ́нні;

идти́ по со́лнцу ісці́ па со́нцы;

по следа́м проти́вника па сляда́х праці́ўніка; кроме того, иногда переводится также предлогами: з (чым), у, ва (чым);

кора́бль шёл по ве́тру карабе́ль ішо́ў з ве́трам;

по направле́нию к го́роду у кі́рунку (напра́мку) да го́рада;

по всем направле́ниям ва ўсіх кіру́нках (напра́мках);

4. с дат. (в области чего-л., в сфере какой-л. деятельности — переводится конструкциями с предл.) па (чым);

рабо́тать по профсою́зной ли́нии працава́ць па прафсаю́знай лі́ніі;

деба́ты по законопрое́кту дэба́ты па законапрае́кце;

коми́ссия по составле́нию резолю́ции камі́сія па склада́нні рэзалю́цыі;

он врач по профе́ссии ён до́ктар па прафе́сіі;

соревнова́ния по футбо́лу, по лы́жам, по ша́хматам спабо́рніцтвы па футбо́ле, па лы́жах, па ша́хматах;

5. с дат. (согласно, следуя чему-л., в соответствии, соразмерно — переводится конструкциями с предл.) па (чым);

по расписа́нию па раскла́дзе;

по прика́зу команди́ра па зага́дзе камандзі́ра;

рабо́тать по пла́ну працава́ць па пла́не;

начина́ть рабо́ту по гудку́ пачына́ць пра́цу па гудку́;

э́то нам принадлежи́т по пра́ву гэ́та нам нале́жыць па пра́ве;

по вы́бору па вы́бары;

по жела́нию па жада́нні;

узна́ть по го́лосу, по глаза́м пазна́ць па го́ласе, па вача́х;

вызыва́ть по фами́лии выкліка́ць па про́звішчы;

по пра́вилам игры́ па пра́вілах гульні́; кроме того, иногда переводится также иными предлогами и конструкциями без предлогов, в частности: а) (в знач. согласно с чьим-л. мнением, взглядами, какими-л. положениями) паво́дле (каго, чаго); на ду́мку, па ду́мцы (каго);

по сообще́ниям газе́т паво́дле паведамле́нняў газе́т;

по моему́ мне́нию на маю ду́мку, на мой по́гляд; б) (при словах, означающих «взять», «вызывать», «зов» и т. п.) па (чым), на (што);

по его́ зо́ву все яви́лись па яго́ за́кліку (на яго́ за́клік) усе́ з’яві́ліся;

6. с дат. (посредством чего-л.) па (чым); а также переводится конструкциями без предлога;

е́хать парохо́дом и по желе́зной доро́ге е́хаць парахо́дам і па чыгу́нцы (і чыгу́нкай);

посла́ть по по́чте пасла́ць па по́шце (по́штай);

сообщи́ть по телегра́фу паве́даміць па тэлегра́фе (тэлегра́фам);

говори́ть по телефо́ну гавары́ць па тэлефо́не;

7. с дат. (вследствие чего-л. — переводится конструкциями с предл.) па (чым), з прычы́ны (чаго);

сде́лать что́-л. по оши́бке зрабі́ць што-не́будзь па памы́лцы;

по знако́мству па знаёмстве;

не яви́ться на рабо́ту по боле́зни не з’яві́цца на пра́цу па хваро́бе (з прычы́ны хваро́бы);

по ра́зным причи́нам па ро́зных прычы́нах;

8. с дат. (на основании каких-л. признаков — переводится конструкциями с предл.) па (чым; переводится также конструкциями без предлогов);

ста́рший по во́зрасту старэ́йшы па ўзро́сце;

ра́нний по вре́мени ра́нні па ча́се;

до́брый по хара́ктеру до́бры па хара́ктары (хара́ктарам);

узна́ть по глаза́м пазна́ць па вача́х;

9. с дат. (при указании близости, родства — переводится конструкциями с предл.) па (кім, чым);

това́рищ по университе́ту тава́рыш па ўніверсітэ́це;

брат по отцу́ брат па ба́цьку;

ро́дственники по жёнам сваякі́ па жо́нках;

10. с дат. (для обозначения времени) па (чаму, чым, т.е. в ед. с дат., а во мн. с предл.);

занима́ться по ча́су в день займа́цца па гадзі́не на дзень;

по го́ду не писа́л пи́сем па го́ду не піса́ў лісто́ў; с дат. мн., а также в знач.: в такую-то пору, в такое-то время, возрастом в столько-то лет — чаще переводится предлогами у, ва (што) или конструкциями без предлогов;

по выходны́м дням у выхадны́я (выхо́дныя) дні (выхадны́мі, выхо́днымі дня́мі);

по пра́здникам у свя́ты (свя́тамі);

по утра́м ра́ніцамі;

я не ви́дел его́ по це́лым неде́лям я не ба́чыў яго́ цэ́лымі ты́днямі;

собира́ться по четверга́м збіра́цца па чацвярга́х (чацвярга́мі);

по весне́ вясно́й, уве́сну;

по о́сени уво́сень, во́сенню;

11. с дат. (в разделительном значении) па (кім, чым);

по рублю́ шту́ка па рублі́ шту́ка;

дать де́тям по я́блоку даць дзе́цям па я́блыку;

по ра́зу па ра́зе;

12. с дат. (для обозначения действия, направленного на какой-л. объект) (по кому, чему) па (кім, чым); (в кого, что) у (каго, што); (на кого, что) на (каго, што);

стреля́ть по проти́внику страля́ць па праці́ўніку (у праці́ўніка);

стреля́ть по око́пу, по блиндажа́м страля́ць па ако́пе, па бліндажа́х;

стуча́ть по столу́ сту́каць па стале́;

13. с дат. (со словами «скучать», «тосковать», «тоска» и т. п. — в ед. переводится конструкциями с дат., а во мн. с предл.) па (кім, чым), аб (кім, чым);

пла́кать по му́жу пла́каць па му́жу;

скуча́ть по де́тям сумава́ць па дзе́цях (аб дзе́цях).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)