свіста́нне, ‑я, н.
Тое, што і свіст (у 2 знач.). Паслухаць бы драздоў свістанне У час ружовага світання, Калі цяжкі мядзведзь з бярлогі Высоўвае на сонца нос. Панчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тарара́хнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.
Разм.
1. Загрукацець, загрымець. // Моцна стукнуцца. І мядзведзь галавой тарарахнуў аб дуб. Бядуля.
2. каго. Моцна ўдарыць каго‑н.; выстраліць у каго‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
барыба́л
(індз. baribal)
мядзведзь з гладкай доўгай шэрсцю чорнай або рыжай масці, які водзіцца ў лясах Паўн. Амерыкі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
плю́шавы aus Plüsch, plüschen, Plüsch-;
плю́шавая кана́па Plüschsofa n -s, -s;
плю́шавы мядзве́дзь Téddybär m -en, -en
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
кудла́ч м zerzáuster, úngekämmter Mensch; Strúbbelkopf m -(e)s, -köpfe, Strúwwelkopf m; Zóttelbär m -en, -en (мядзведзь)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
чо́рна-бу́ры, ‑ая, ‑ае.
Буры з чорным, цёмным адценнем. Усе раптам убачылі, як падымаецца над лесам, клубіцца чорна-буры дым... Сачанка. // Пра масць звяроў такога колеру. Чорна-буры мядзведзь. Чорна-бурая лісіца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Мэша ’нячысцік, пачвара’, ’неахайна адзетая жанчына’ (кір., Нар. сл.), слуц. ’непаваротлівая, павольная ў працы жанчына’ (Нар. словатв.). Да мета (гл.). Не выключана магчымасць генетычнай сувязі з польск. meszka, mech, marucha ’мядзведзь’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
мі́шка м . разм
1 (мядзведзь у казцы) Méister Petz;
2. (цацка) Teddybär [´tɛdi-] m -en, -en, Teddy m -s, -s
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
◎ Нарэў ’вялікі мядзведзь’ (Інстр. 2). Няясна, магчыма, да рваць (гл.), прасл. *гъиайу якое, паводле Мяркулавай (Этимология–1978, 96), магло мець значэнне ’схапіўшы зубамі, адарваць кусок’. Відаць, як і іншыя назвы мядзведзя, табуізаваная.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Меќалка ’коцік на дрэвах’ (Янк. 2). Відаць, да мека ’мядзведзь’. Аналагічны семантычны пераход ’назва звера’ > ’коцік на дрэвах’ назіраецца ў бел. коцік, польск. kotka, славен. mačica, ням. Kätzchen, якія звязаны з ’кот’, чэш. jehněda — з ’ягнё’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)