паплаво́к¹, -лаўка́, мн. -лаўкі́, -лаўко́ў, м.
1. Лёгкі плаваючы прадмет, які прымацоўваецца да лёскі, да сеткі або трымаецца на якары.
П. вудачкі.
П. невада.
2. Прыстасаванне, якое выкарыстоўваецца для надання плывучасці чаму-н. (від лодкі, прагумаваны мех, надзьмуты ветрам і пад.).
Мост на паплаўках.
|| прым. паплаво́чны, -ая, -ае і паплаўко́вы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́лажыць, ‑жу, ‑жыш, ‑жыць; зак., што.
Тое, што і выкласці. [Мужчыны] вылажылі з лодкі на мост і занеслі на бераг усю сваю гаспадарку. Брыль. Даніла вылажыў свой план. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лешч, ляшча, м.
Прэснаводная рыба сямейства карпавых з плоскім целам. Вільнуўшы некалькі разоў бліскучым хвастом, ля маёй лодкі вынырнуў шырокі, як дошка, лешч і лёг на бок. Ваданосаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пазатапля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; зак., каго-што.
1. Затапіць вадой усё, многае або ўсіх, многіх. Пазатапляла паводка сенажаці.
2. Затапіць, патапіць усе, многае або ўсіх, многіх. Пазатапляць лодкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чарпа́лка, ‑і, ДМ ‑лцы; Р мн. ‑лак; ж.
Разм. Прылада, пасудзіна для чэрпання. — Ты ідзі пакуль з лодкі ваду вычарпай, — распарадзіўся рыбак, — чарпалка там ёсць. Б. Стральцоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́чарпаць сов.
1. вы́черпать;
в. ваду́ з ло́дкі — вы́черпать во́ду из ло́дки;
2. исче́рпать, истощи́ть;
в. запа́сы — исче́рпать (истощи́ть) запа́сы
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ты́ркацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
Разм. Упірацца ў што‑н., даставаць да чаго‑н. Толькі калі нос лодкі тыркаецца ў бераг, каза выскоквае на зямлю і спрытна ўзбіраецца па абрыве ўверх. Каршукоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
во́лак, ‑у, м.
1. Шлях на водападзеле, па якім у даўнія часы перацягвалі волакам лодкі з грузам з адной рачной сістэмы ў другую.
2. Сетка ў выглядзе мяшка з прымацаванымі да яе двума шастамі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Выліва́шка ’шуфлік, чарпак з кароткай ручкай для вылівання вады з лодкі’ (З нар. сл., полац.). Да выліваць пры дапамозе складанага суф. ‑ашка. Параўн. таксама польск. wylewka, чэш. vylivka ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
надво́дны, ‑ая, ‑ае.
1. Які знаходзіцца над вадою, вышэй паверхні вады; проціл. надводны. Надводная частка карабля.
2. Які плавае па вадзе. Надводны флот. // Які мае адносіны да плавання па паверхні вады (пра падводныя лодкі). Надводная скорасць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)