simmer2 [ˈsɪmə] v.
1. трыма́ць на малы́м агні́; кіпе́ць на малы́м агні́
2. (with) бу́лькаць, булькаце́ць; бурлі́ць;
simmer with indignation кіпе́ць ад абурэ́ння;
Ideas were simmering at the back of his mind. У глыбіні яго свядомасці раіліся думкі.
simmer down [ˌsɪməˈdaʊn] phr. v. infml супако́іцца, перакіпе́ць
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Кі́пецень ’вар’ (ТСБМ, Мат. Гом., Яўс., Жд. 3). Гл. кіпень, кіпець.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Кі́паць ’кіпцюр, ногаць’ (Др.-Падб., Гарэц., Шат., Мат. Маг., Шпіл.). Гл. кіпець.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Валнавацца ’кіпець’ (пра ежу) (Жд.). Рус. волноваться ’хадзіць хвалямі’, волновать ’моцна кіпець (пра ваду)’. Да *вална ’хваля’, прасл. *vьl‑. У гэтым слове можна бачыць як семантычнае новаўтварэнне, так і захаванне аднаго са значэнняў кораня *vьl‑; параўн. ст.-рус. і ц.-слав. вълати ’прыводзіць у рух, узрушаць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
кипе́ть несов., в разн. знач. кіпе́ць;
борщ кипи́т боршч кіпі́ць;
рабо́та кипи́т рабо́та кіпі́ць;
зло́ба кипи́т злосць кіпі́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Мармі́ска ’кулеш’ (гродз., Сл. ПЗБ). Няясна. Магчыма, балтызм. Параўн. marmė́ti ’клякатаць’, ’кіпець’, ’пускаць пухіры’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
kotłować się
незак.
1. кіпець, бурліць;
2. клубіцца;
3. бушаваць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Вары́ць 1 ’варыць’. Ст.-рус., ст.-слав. варити, рус. вари́ть, укр. вари́ти, польск. warzyć, чэш. vařiti, балг. варя́, серб. ва́рити і г. д. Прасл. *variti varʼǫ ’тс’. Утварэнне ад і.-е. двухскладовай базы *u̯erē‑ ’бурліць, кіпець’: лат. vàrît ’варыць, кіпець’, літ. vìrti ’кіпець’, лат. viȓt ’тс’ і г. д. База *u̯erē‑ дала ў прасл. мове шматлікія вытворныя з аблаутам вакалізму: *verdlo ’крыніца’, *jьzvorъ ’тс’, *varъ ’вар; гарачыня; варэнне’ *vьrěti ’кіпець’, *virъ ’вір; кіпенне’ і да т. п. (Траўтман, 360; Мейе, MSL, 9, 146; Фасмер, 1, 273; Махэк₂, 702–703).
Вары́ць 2 ’моцна грэць (аб сонцы)’ (Некр., Інстр. I); ’парыць (аб надвор’і)’ (Клім.). Рус. дыял. вари́ть ’тс’. Гэта значэнне выводзіцца ад некаторых праславянскіх. Параўн. *varъ ’жар’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
раскіпе́цца, ‑плюся, ‑пішся, ‑піцца; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пачаць моцна кіпець. Чайнік раскіпеўся. Вада раскіпелася.
2. перан. Разм. Моцна разгарачыцца, разгневацца. [Дзяцел:] Чуеш! Не ўводзь мяне ў гнеў! Я ў гневе!.. [Чыбук:] А! Балота! Ты што раскіпеўся?! Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)