артэ́рыя, -і, мн. -і, -рый, ж.

1. Крывяносны сасуд, які нясе кроў ад сэрца ва ўсе часткі цела.

2. перан. Шлях зносін (высок.).

Водныя артэрыі.

|| прым. артэрыя́льны, -ая, -ае (да 1 знач.).

А. ціск.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

jucha

ж. юшка (кроў жывёлы)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

psiakrew !

(=сабачая кроў) лаянк. сабака!

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

ледене́ть несов. ледзяне́ць; (коченеть) карчане́ць; дубе́ць;

◊

кровь ледене́ет кроў ледзяне́е (сты́не).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

Крыва́ўка 1 каўбаса з крыві’ (Сцяшк., Сержп. Пр., Вешт., ТС). Да крывавы. Гл. кроў.

Крыва́ўка 2 ’дызентэрыя’ (Гарэц., КЭС, лаг., ЭШ, Касп., Мат. Гом.). Да крывавы. Гл. кроў.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

запячы́ся, 1 і 2 ас. не ўжыв., -пячэ́цца, -пяку́цца; запёкся, -пякла́ся, -ло́ся; зак.

1. Спячыся ў слоі цеста.

2. Загусцець (пра кроў).

3. Перасохшы, пакрыцца тонкай цёмнай плеўкай (пра вусны).

Вусны запякліся.

|| незак. запяка́цца, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

гемаро́й, -ю, м.

Хвароба, звязаная з застоем крыві ў ніжняй частцы прамой кішкі і расшырэннем вен у выглядзе вузлоў, якія часта выклікаюць крывацёк.

|| прым. гемараіда́льны, -ая, -ае і гемаро́йны, -ая, -ае.

Гемараідальныя шышкі.

Гемаройная кроў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

халадзе́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; незак.

1. Станавіцца халодным, халаднейшым.

У канцы лета раніцы халадзеюць.

Рукі халадзеюць.

2. перан. Адчуваць холад ад моцнага хвалявання, страху і пад.

Кроў халадзее ў жылах.

|| зак. пахаладзе́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

sanguineous

[sæŋˈgwɪniəs]

adj.

1) крывяны́; як кроў; крыва́вы

2) чырво́ны, як кроў

3) паўнакро́ўны

4) сангвіні́чны; по́ўны аптымі́зму

5) крыважэ́рны

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

гармо́н, ‑у, м.

Рэчыва, якое выдзяляюць у кроў залозы ўнутранай сакрэцыі.

[Ад грэч. hormáō— рухаю, узбуджаю.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)