На перамену адзін аднаму, па чарзе. Толькі тры-чатыры чалавекі з агульнага ліку [касцоў] папераменна мянцілі косы.Гартны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Касы́ ’косы’. Агульнае значэнне ў гэтага прасл. слова ’косы, крывы і да т. п.’ Прасл.*kosъ: параўн. рус.косо́й, укр.ко́сий, бел.касы́, ко́сы, польск.kosy, чэш.kosý, славац.kosý, серб.-харв.ко̏с і г. д. Прасл.*kosъ ’косы. крывы’ таго ж кораня, што і ў слове *kosa ’прылада для касьбы і да т. п.: параўн. бел.каса́, рус.коса́, укр.коса́, польск.kosa, чэш.kosa, серб.-харв.ко̀са, славен.kósa, в.-луж., н.-луж.kosa і г. д. (< прасл.*kosa). Паводле Трубачова, Эт. сл., 11, 177–179 (асабліва 179), складаная праблематыка гісторыі прыметніка *kosъ можа быць высветлена, калі прыняць самастойнае развіццё і ўтварэнне прыметніка *kosъ ад дзеяслоўнага кораня *kes‑, які ляжыць у аснове *česati. Гл. яшчэ Слаўскі, 2, 535; Шанскі, 2, К, 351–352.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Берлаво́кі ’вірлавокі, з вялікімі вачыма’ (Сцяшк. МГ), бєрлаокі ’вірлавокі; бяльматы’ (Лысенка, ССП). Параўн. польск.дыял.barlooki (Махэк₂, 67; адкуль? Няма ў Варш. сл. і ў Карловіча), ст.-чэш.brlooký ’той, хто бегае туды-сюды вачыма’, чэш.brlooký ’косы, касавокі’, brlavý ’косы’ (ст.-чэш.), ’крывы’ (пра верацяно, трубку), ’кульгавы’, славац.brlavý ’косы’, brloočný. Далей параўноўваюць з славен.brlja ’ваўчок’ (цацка), гл. Махэк₂, там жа. Можна думаць пра слав. дзеяслоўную аснову *bьrl/‑ ’круціць, круціцца’. Але зыходзячы з геаграфіі ўсх.-слав. слоў, можна, мабыць, меркаваць і пра запазычанне з зах.-слав. Параўн. яшчэ вірлаво́кі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
aslope
[əˈsloʊp]1.
adv.
пахі́ла, пахі́лена; ко́са; на схі́ле, на спа́дзе
2.
adj.
пахі́лы, ко́сы
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Касаго́рына ’калі дарога ці шнур зямлі мае косы схіл’ (КЭС, лаг.). Да папярэдняга з выкарыстаннем апелятыўнага суфікса ‑ina.