са́нкцыя

(лац. sanctio = строгая пастанова)

1) зацвярджэнне вышэйшым органам якога-н. акта, што надае яму сілу закона;

2) юр. мера супраць парушэння закона, дагавора, абавязацельства (напр. эканамічныя санкцыі).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

казуі́стыка, ‑і, ДМ ‑тыцы, ж.

1. У юрыспрудэнцыі — прымяненне агульных артыкулаў закона да розных юрыдычных выпадкаў.

2. Кніжн. У сярэдневяковай схаластыцы і багаслоўі — прымяненне да асобных выпадкаў агульных дагматычных палажэнняў.

3. перан. Уменне адстойваць заблытаныя або фальшывыя палажэнні; кручкатворства.

[Ад лац. casus — выпадак.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зако́ннік, ‑а, м.

Разм.

1. Знаўца законаў (у 1 знач.); заканазнавец. Усе цельшынскія законнікі і законніцы сышліся тут і горача судзілі погляды супраціўнага стану. Колас.

2. Той, хто строга прытрымліваецца закона. — Па закону ноччу не прыходзяць. — Законнік, — прамовіў раздражнёна Віктар. Лобан.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

abolitionist [ˌæbəˈlɪʃənɪst] n.

1. абаліцыяні́ст, прыхі́льнік адме́ны яко́га-н. зако́на

2. hist. удзе́льнік ру́ху за адме́ну ра́бства ў ЗША ў XVIII–XIX стст.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

прыярытэ́т, ‑у, М ‑тэ́це, м.

1. Першынство ў навуковым адкрыцці, вынаходніцтве і пад. Вучоным Расіі належыць прыярытэт адкрыцця Антарктыкі. «Беларусь».

2. Пераважаючае значэнне чаго‑н. Прыярытэт агульнасаюзнага закона. □ М. Гарэцкі паслядоўна абараняў прыярытэт прыгожага пісьменства, адметнасць літаратуры як спецыфічнай формы слоўнага мастацтва. Мушынскі.

[Ням. Priorität.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

расшы́раны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад расшырыць.

2. у знач. прым. Павялічаны, больш поўны па складу, па зместу. Расшыраны сход. Расшыраная праграма.

3. у знач. прым. Залішне свабодны, які дапускае адступленне ад літаральнага разумення. Расшыранае тлумачэнне закона.

•••

Расшыранае ўзнаўленне гл. узнаўленне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

delikt, ~u

м. юр. правапарушэнне; парушэнне закона; правіннасць; дэлікт

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

каса́цыя, -і, мн. -і, -цый, ж.

1. Абскарджанне і перагляд судовага рашэння, якое яшчэ не ўступіла ў законную сілу, вышэйстаячай судовай інстанцыяй па скарзе бакоў або пратэсце пракурора (спец.).

К. прысуду.

Падаць на касацыю.

2. Заява з просьбай аб пераглядзе або адмене судовага рашэння (разм.).

Падаць касацыю.

3. Адмена выбараў або прызнанне іх несапраўднымі ў выніку парушэння выбарчага закона.

|| прым. касацы́йны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

біль

(англ. bill)

праект закона, унесенага ўрадам або членам парламента ў ЗША, Англіі і некаторых іншых краінах.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

outcry [ˈaʊtkraɪ] n. (at/over/against) крык ро́спачы/адча́ю; гне́ўны пратэ́ст;

The new law provoked a public outcry. Прыняцце новага закона выклікала абурэнне грамадскасці.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)