вы́плакацца, ‑плачуся, ‑плачашся, ‑плачацца; заг. выплачся; зак.
Выліць, выказаць пачуцці слязьмі, наплакацца ўволю. Пані падлоўчая выплакалася, вылажыла з душы ўвесь свой смутак і гора і крыху заспакоілася. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падо́нне, ‑я, н., зб.
Тое, што і падонкі (у 2 знач.). [Бацька:] — Нічога ты [Стась] яшчэ не ведаеш. Тваё гора, што часта аціраешся сярод такога падоння. Губарэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Га́ра ’гарэлка’ (Шат., Сцяшк. МГ). Няма ў іншых усх.-слав. мовах. Польск. дыял. hara ’тс’ запазычана з бел. мовы (гл. Карловіч, II, 168). Можна меркаваць, што га́ра — гэта жаргоннае ўтварэнне ад гарэ́лка ’тс’. Параўн. і польск. gocha, gochna < gorzałka (аб польск. словах гл. Брукнер, 151: пад gorzeć). Трэба дадаць, што ў Шат. га́ра кваліфікуецца як пагардлівая назва.
Гара́ ’гара’. Параўн. рус. гора́, укр. гора́, польск. góra, чэш. hora, балг. гора́ ’лес’, серб.-харв. го̀ра, ст.-слав. гора і г. д. Прасл. *gora ’гара; лес’. Лічыцца роднасным з прус. garian ’дрэва’, літ. girià ’тс’, ст.-інд. giríṣ ’гара’, авест. gairi‑ і г. д. Гл. Фасмер, 1, 438; раней Бернекер, 1, 329; Траўтман, 78. Падрабязны агляд слав. слоў, іх семантыкі, геаграфіі гл. у Трубачова, Эт. сл., 7, 29–31 (там і новыя меркаванні адносна першапачатковай семантыкі і.-е. лексемы). Агляд семантыкі слова гара́ як геаграфічнай назвы (назвы рэльефа) гл. у Яшкіна, 46. Звычайнымі з’яўляюцца ў слове *gora новыя значэнні ’верхняя частка хаты’, ’верх і да т. п.’ (зафіксавана ў бел. мове; гл. Нас., Шат., Касп., Бяльк., Сцяшк. МГ), таксама і ў іншых усх.-слав. мовах (рус., укр.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
зва́дка, ‑і, ДМ ‑дцы; Р мн. ‑дак; ж.
Склока, сварка. На што ж на зямлі Сваркі і звадкі, боль і гора, Калі ўсе мы разам ляцім Да зор? Багдановіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
rock1 [rɒk] n.
1. AmE ка́мень
2. го́рная паро́да
3. скала́, уцёс
♦
on the rocks ≅ на ме́лі;
between a rock and a hard place ≅ між двух агнёў; памі́ж лі́ха і го́ра; у бязвы́хадным стано́вішчы
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
бяста́ктнасць, ‑і, ж.
1. Уласцівасць бястактнага; адсутнасць такту, далікатнасці.
2. Бястактныя паводзіны; бястактны ўчынак. Дапусціць бястактнасць. □ Ці не зраблю я бястактнасці сваім умяшаннем у яе [Асіна] гора? Шынклер.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
А́ЛУНАН (Alunāns) Адольф
(11.10.1848, г. Елгава, Латвія — 5.7.1912),
латышскі акцёр, рэжысёр, драматург; заснавальнік нац. т-ра і драматургіі. Сцэн. дзейнасць пачаў у 1866. Працаваў у ням. т-рах у Тарту, Таліне, Пецярбургу. Выконваў пераважна камедыйныя ролі. Арганізатар, кіраўнік і рэжысёр першага нац. т-ра (Рыга, 1870—85), перасоўнай трупы ў Елгаве (1885—1904). Аўтар п’ес: «Дамарослы», «Радасць і гора», «Нашы продкі» і інш., артыкулаў пра тэатр. мастацтва, успамінаў.
т. 1, с. 270
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
тэлефо́ніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; незак.
Разм. Званіць па тэлефоне. Сяджу і тэлефоню, і прашу: — Дзяўчынка любая, у мяне такое гора — Ці не прынеслі вам маю душу, Якую я згубіў учора? Сербантовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
во́дгук, -у, мн. -і, -аў, м.
1. Адбіццё гуку, водгулле, рэха.
2. Слабы гук, які даносіцца здалёку.
В. страляніны.
3. перан. Спачувальныя адносіны, салідарнасць з чым-н.
Знайсці в. у сэрцы.
В. на чужое гора.
4. перан., чаго. Тое, што з’яўляецца вынікам чаго-н., адказам на якія-н. падзеі, з’явы.
Водгукі мінулага.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
тапі́ць¹, таплю́, то́піш, то́піць; незак.
1. каго-што. Прымушаць тануць, затапляць.
Т. варожыя караблі.
2. перан., каго-што. Губіць, выдаючы, нагаворваючы на каго-н. (разм.).
3. перан., што. Заглушаць у сабе (думкі, пачуцці і пад.; разм.).
Т. гора ў працы.
|| зак. патапі́ць, -таплю́, -то́піш, -то́піць; пато́плены і утапі́ць, утаплю́, уто́піш, уто́піць; уто́плены.
|| наз. тапле́нне, -я, н. і патапле́нне, -я, н. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)