Вы́рач ’балота’ (Жд., 1). Няясна. Магчыма, ёсць нейкая сувязь з вырвір’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Кума́вір у рацэ Гарыні’ (Яшк.). Параўн. кумін (гл.) і куміна (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

бу́кта, ‑ы, ДМ ‑кце, ж.

Абл. Глыбокае месца, яма, вір у рацэ, возеры і пад. [Пракоп:] — Павінен жа я выказаць свае думкі, сваё разуменне, а не кідацца галавою ў букту, каб потым не бегаць, як кот з падсмаленым хвастом. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Strdel

I

m -s, - вір (тс. перан.)

II

m -s, - руле́т (салодкі пірог)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

ВІ́ЛІЯ,

возера ў Чачэрскім р-не Гомельскай вобл., у бас. р. Сож, за 6 км на Пн ад г. Чачэрск. Пл. 0,24 км², даўж. 1,8 км, найб. шыр. 200 м. Поймавае. Праз возера цячэ р. Курынка, якая злучае яго з воз. Вір.

т. 4, с. 170

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

верту́н

1. (непоседа) разг. вярту́н род. вертуна́ м.;

2. (голубь) вярту́н, род. вертуна́ м.;

3. (водоворот) обл. вір, род. ві́ру м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Прагно́й1 ’сітавасць (у драўніне)’ (ТС). Да прагніць з аблаўтам у корані.

Прагно́й2вір’ (брагін., Шатал.), прогнои ’багністая мясціна на балоце’ (ТС). Укр. прагнаі ’незамярзаючае месца на балоце, топкае месца’, прогноіна ’дрыгва’. Да прагніць з чаргаваннем галосных у корані. Адносна семантычнага пераходу ’вір’ — ’балота’ гл. Талстой, Геогр., 213.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Turbulnz

f -, -en

1) вір, вадаваро́т

2) турбуле́нтнасць; завіхрэ́нне, віхравы́ рух

3) хвалява́нне, узбуджэ́нне

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

хааты́чны, ‑ая, ‑ае.

Бязладны, пазбаўлены парадку, паслядоўнасці, арганізаванасці. На шырокіх прасторах зямлі бурліць вір змагання, жорсткага, бязлітаснага, але не бязладнага і хаатычнага, а змагання, падпарадкаванага акрэсленаму закону. Колас. На гэты раз на экране ўзніклі хаатычныя хвалі, якія, здавалася, вось-вось набудуць нейкі пэўны выгляд. Шыцік.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ві́рак ’юрок, невялікая палачка з засечкамі, пры дапамозе якой намотваюць ніткі’ (Сцяшк. МГ). Да вір3 (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)