глаўко́ма, ‑ы, ж.

Хвароба вачэй, пры якой павышаецца ціск унутры вока.

[Грэч. glaukōma.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

irritate [ˈɪrɪteɪt] v.

1. дакуча́ць (каму-н.), злава́ць (каго-н.)

2. раздражня́ць; выкліка́ць раздражне́нне/запале́нне (скуры, вачэй і да т.п.)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

пака́зваць, -аю, -еш, -ае; незак.; гл. паказаць.

◊

Вачэй не паказваць куды (разм.) — не з’яўляцца дзе-н., у каго-н., не бываць.

Пальцам паказваць (тыкаць) на каго-што (разм.) — указваць на каго-н., хто праявіў сябе з адмоўнага боку; звяртаць увагу на што-н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ра́са¹, -ы, мн. -ы, рас, ж.

Група людзей, якая склалася гістарычна на пэўнай тэрыторыі, аб’яднаная агульнасцю спадчынных фізічных адзнак (колерам скуры, вачэй, валасоў, формай чэрапа), абумоўленых супольнасцю паходжання і першапачатковага рассялення.

Белая р.

Жоўтая р.

Мангалоідная р.

Негроідная р.

|| прым. ра́савы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адво́д, -у, М -дзе, м.

1. гл. адвесці.

2. Заява аб адхіленні каго-н. ад удзелу ў чым-н.

Даць а. кандыдату.

3. Адгалінаванне (у трубе, электрасетцы і пад.).

А. ад батарэі.

◊

Для адводу вачэй (разм.) — з мэтай адцягнуць увагу ад чаго-н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Сач’ю́ у выразе сачʼю гаварыць ’загаворваць ад сурокаў’ (Сл. ПЗБ). Уласна з вачэй, г. зн. загаворваць ад «дурнога вока», рус. сглаза; ‑у — стары канчатак парнага ліку.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

касаво́касць, ‑і, ж.

Стан вачэй, пры якім зрэнкі накіраваны ў розныя бакі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

слёзацячэ́нне, ‑я, н.

Павышанае выдзяленне слёз пры розных хваробах або раздражненні вачэй.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

экстраакуля́рны, ‑ая, ‑ае.

Такі, якому ўласціва бачыць без дапамогі вачэй. Экстраакулярны зрок.

[Ад лац. extra — звыш, па-за і ocuaris — вочны.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ДВО́РЖАЦ Макс Аляксандравіч

(16.4.1891, Віцебская вобл. — 1942),

бел. вучоны ў галіне афтальмалогіі. Д-р мед. н. (1935), праф. (1936). Скончыў Варонежскі ун-т (1919). У 1924—30 у БДУ, у 1932—41 у Мінскім мед. ін-це. Навук. працы па вывучэнні ядраў вочных рухальных нерваў, прафілактыцы траўмаў вачэй, этыялогіі і лячэнні трахомы, арганізацыі дапамогі хворым на вочныя хваробы.

Тв.:

Профессиональные повреждения и заболевания глаз. Мн., 1937;

Аб найбольш небяспечных хваробах вачэй. Мн., 1938.

т. 6, с. 79

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)