санба́т, ‑а, М ‑баце, м.

Санітарны батальён — ваенная лячэбная ўстанова перасоўнага тыпу, дзе раненыя праходзяць папярэднюю санітарную апрацоўку і лячэнне. У санбаце ў ціхую бяссонную ноч Андрэй чуў размову за дашчанай перагародкай. Кулакоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зво́дны в разн. знач. сво́дный;

з. батальён — сво́дный батальо́н;

з. брат — сво́дный брат;

з. бюджэ́т — сво́дный бюдже́т

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

контрата́ка, ‑і, ДМ ‑тацы, ж.

Сустрэчная атака, якую арганізоўваюць з мэтай адбіць наступленне ворага або перайсці ў наступленне самім. Батальён адбівае немцаў, а ўслед за гэтым па загаду Шутава сам пераходзіць у контратаку. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

скараце́чны, ‑ая, ‑ае.

Кніжн. Які хутка праходзіць. Скарацечнае лета. □ Як толькі батальён падышоў да Катловіцы, партызаны імітавалі скарацечны, але зацяты бой, у якім не было ні забітых, ні параненых. Сабаленка.

•••

Скарацечныя сухоты (уст.) гл. сухоты.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

налі́чваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

1. Незак. да налічыць.

2. каго-чаго. Утрымліваць у сабе, змяшчаць нейкую колькасць каго‑, чаго‑н. Батальён налічваў соцень шэсць салдат. Колас. Вучняў было нямнога — вёска налічвала ўсяго сорак двароў. Кавалёў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пастро́іцца, ‑строюся, ‑строішся, ‑строіцца; зак.

Стаць у строй, размясціцца ў нейкім парадку. Падаў каманду лейтэнант Пастроіцца ў рады. Броўка. Ды вось дзяўчаткі пастроіліся па дзве і, трымаючыся за рукі, пайшлі. Брыль. Раніцою батальён пастроіўся на пляцы. Грахоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

самока́тный самака́тны;

самока́тная отка́тка угля́ горн. самака́тная адка́тка ву́галю;

самока́тный путь самака́тная даро́га;

самока́тный батальо́н воен. самака́тны батальён;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пагрузі́ць, ‑гружу, ‑грузіш, ‑грузіць; зак., каго-што.

1. Змясціць на які‑н. транспарт груз, людзей і пад. Пагрузіць у машыны людзей. Пагрузіць дровы. □ Мінута — батальён на нагах.. Пагрузілі на лодкі ўсе кулямёты. Колас.

2. і без дап. Грузіць некаторы час.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Турухта́н ‘батальён, балотная птушка сямейства сяўцоў Philomachus pugnax’ (ТСБМ; Дарафееў, Птушкі; Цярохін, Охота), укр. ‘птушка Philomachus Merrem’, рус. ‘птушка Tringa pugnax’, дыял. курухта́н ’тс’. Не зусім яснага паходжання, відаць, гукапераймальнага (Праабражэнскі, 2, 21). Асоўскі (Stud, sławist., 153) выводзіць з рус. курохтан, курухтан, што з куро́хта (XVIII ст.) < *kuropta < *kuropъta (гл. таксама Сабалеўскі, РФВ, 64, 137; Фасмер, 2, 428), ідэнтычна да курапатка, што падаецца штучным.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Abt.

=

1.

Abteilung – аддзел, аддзяленне; раздзел (кнігі і г.д.)

2.

Bataillon – батальён, дывізіён

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)