czek, ~u

м. чэк;

czek bankowy — банкаўскі чэк;

czek bez pokrycia — чэк без забеспячэння;

czek imienny — імянны чэк;

czek in blanco — незапоўнены чэк;

czek na okaziciela — чэк на прадяўніка;

czek podróżny — турыстычны чэк;

czek rozrachunkowy — разліковы чэк;

wystawić czek — выпісаць чэк;

zapłacić ~iem — заплаціць чэкам

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

konto

kon|to

н. рахунак;

~to bankowe — банкаўскі рахунак;

mieć na ~cie — мець на рахунку;

~tо dewizowe — валютны рахунак;

~tо osobowe — асабовы рахунак;

stan ~ta — сальда па рахунку;

otworzyć (zamknąć) ~to — адкрыць (закрыць) рахунак;

wpłacić na ~to — пакласці на рахунак;

na czyje ~to — на чый рахунак;

na to ~to — наконт гэтага;

zapisać na swoje ~to — палічыць сваім дасягненнем

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

БЕЙРУ́Т,

горад, сталіца Лівана. Размешчаны на скалістым п-ве на ўсх. узбярэжжы Міжземнага м. 1,1 млн. ж. (1990). Трансп. вузел. Міжнар. аэрапорт. Порт (вываз цытрусавых, яблыкаў, аліўкавага алею, шоўку-сырцу, воўны). Праз Бейрут ідзе транзітны гандаль краін Б. і Сярэдняга Усходу з Еўропай і інш. рэгіёнамі. Прамысл. і гандл.-фінансавы цэнтр Лівана. У Бейруце і яго прыгарадах каля 70% усіх прамысл. прадпрыемстваў краіны. Тэкст., харч., гарбарная, нафтаперапр., цэм., металаапр. прам-сць. Цэнтр турызму. 4 ун-ты. Музеі: Нац. музей Лівана, прыгожых мастацтваў, амер. ун-та.

Вядомы з 15 ст. да нашай эры пад назвай Берыт, горад і порт Фінікіі. У 3 ст. да нашай эры — 4 ст. нашай эры значны гандл.-рамесны цэнтр, меў аўтаномію і права чаканіць манету. З 635 у складзе Арабскага халіфата. У 1110—1291 (з перапынкам) пад уладай крыжаносцаў, у 14—15 — егіп. мамлюкаў. У 1516—1918 у складзе Асманскай імперыі. Пры эміру Фахр-ад-дзіне II (1590—1635) сталіца створанай ім незалежнай ліванскай дзяржавы, рэзідэнцыя эміра. У 1920—43 адм. цэнтр падмандатнага Францыі Лівана. З 1943 сталіца Ліванскай Рэспублікі. У 1952—75 фін. і банкаўскі цэнтр Б Усходу. Моцна пацярпеў у час працяглай грамадз. вайны (1975—90).

У горадзе захаваліся рэшткі фінікайскіх, рымскіх і візант. збудаванняў. Сярод арх. помнікаў сярэднявечча мячэць Амара (Джамі аль-Амары, перабудавана ў 1291 з царквы Іаана Хрысціцеля) і «Палацавая мячэць» (пач. 16 ст.). Сучасны Бейрут — з прамымі вуліцамі, шырокай набярэжнай і 3 гал. плошчамі, забудаваны шматпавярховымі дамамі (арх. А.Табет і інш.). У паўн. частцы горада — атэлі «Сен-Жорж» і «Фінікія», будынак Мін-ва юстыцыі, стадыён на 100 тыс. гледачоў і інш. За 25 км ад Бейрута — палац Бейт-эд-дзін, аздоблены мармурам і размалёўкай (19—20 ст.).

т. 2, с. 375

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

біле́т м

1. (праязны) Fáhrschein m (e)s, -е (папяровы), Fáhrkarte f -, -n (кардонны);

бяспла́тны біле́т Fréifahrkarte f;

ме́сячны біле́т Mónatskarte f;

сезо́нны біле́т Zéitkarte f;

біле́т на самалёт Flúgschein m -(e)s, -е; Flúgticket n -s, -s;

2. (уваходны) Éintrittskarte f -, -n, Éinlasskarte f;

пастая́нны біле́т (абанемент) Dáuerkarte f;

запраша́льны біле́т Éinladungskarte f -, -n;

3. (членскі) Buch n -(e)s, Bücher; Áusweis m -es, -е;

вайско́вы біле́т Sóldbuch n;

парты́йны біле́т Partéibuch n;

прафсаю́зны біле́т Gewérkschaftsbuch n;

студэ́нцкі біле́т Studéntenausweis m;

біле́т чытача́ Léserkarte f;

экзаменацы́йны біле́т Prüfungszettel m -s, -, Áufgabenzettel m, Áufgabenblatt n -(e)s, -blätter;

4. эк Schein m -(e)s, -e;

ба́нкаўскі біле́т Géldschein m -(e)s, -e, Bánknote f -, -en;

дэпазі́тны біле́т Deposítenschein m -(e)s, -e

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

bank

I [bæŋk]

1.

n.

1) на́сып, вал -у m.

2) бе́раг -а m. (ракі́, во́зера)

3) меліна́ f.; рыф -а m.

4) схон, схіл, нахі́л -у m.

5) крэн -у m. (нахі́л самалёта пры паваро́це)

2.

v.t.

1) рабі́ць на́сып, насыпа́ць валы́, абво́дзіць на́сыпам

2) скіда́ць, нава́льваць у ку́чу, нагрува́шчваць

3) нахіля́ць (самалёт пры паваро́це)

4) прысыпа́ць аго́нь по́пелам

II [bæŋk]

1.

n.

1) банк -у m.

2) банк -у m. (у гульні́ ў ка́рты)

2.

v.i.

1) ве́сьці банк, быць банкі́рам; трыма́ць банк у гульні́

2) трыма́ць гро́шы ў ба́нку, мець ба́нкаўскі раху́нак

3.

v.t.

кла́сьці гро́шы ў банк

•

- bank on

III [bæŋk]

1.

n.

1) рад, шэ́раг -у m.

bank of keys — клявіяту́ра (арга́наў, друкава́льнай машы́нкі, кампу́тара)

2)

а) ла́ўка на гале́ры

б) весьляры́ на гэ́тай ла́ўцы

в) рад вёслаў

2.

v.t.

уклада́ць, стаўля́ць у рады́

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

kredyt, ~u

м. крэдыт;

kredyt bezprocentowy — беспрацэнтны крэдыт;

długoterminowy — доўгатэрміновы крэдыт;

kredyt inwestycyjny — інвестыцыйны крэдыт;

kredyt lombardowy — ламбардны крэдыт;

kredyt mieszkaniowy — крэдыт на жыллёвае будаўніцтва;

kredyt oprocentowany — крэдыт пад працэнты;

kredyt państwowy — дзяржаўны крэдыт;

kredyt pieniężny — грашовы крэдыт;

kredyt zagraniczny — замежны крэдыт;

korzystać z ~u — карыстацца крэдытам;

przyznać kredyt — даць крэдыт;

udzielić ~u — выдаць крэдыт;

kredyt bankowy — банкаўскі крэдыт;

kupować na kredyt — купляць у крэдыт;

zachwiać kredyt — падарваць крэдыт;

ograniczenie ~u — абмежаванне крэдыту;

kredyt zaufania — крэдыт даверу

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

agent

м.

1. агент;

agent bankowy (banku) — банкаўскі агент;

agent czarterowy — чартэрны агент;

agent eksportowy — экспартны агент; агент па экспарце;

agent fiskalny (skarbowy) — фіскальны агент;

agent giełdowy — біржавы агент;

agent handlowy — камерцыйны агент;

agent komisowy — агент-камісіянер;

agent monopolowy — манапольны агент;

agent podatkowy — падатковы агент;

agent spedycyjny — агент па пагрузцы і высылцы тавару; экспедытар;

agent stały — агент-прадстаўнік;

agent ubezpieczeniowy — страхавы агент;

agent zaopatrzeniowy — агент па забеспячэнні;

agent zwykły — агент без выключных правоў;

2. тайны агент; шпег, шпіён; дэтэктыў;

agent wywiadu (kontrwywiadu) — агент разведкі (контрразведкі)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

БАХРЭ́ЙН,

Дзяржава Бахрэйн, дзяржава (эмірат) у Паўд.-Зах. Азіі, на а-вах Бахрэйн у Персідскім зал. Бліжэйшыя суседзі — Саудаўская Аравія і Катар. Пл. 620 км². Нас. 600 тыс. чал. (1994). Сталіца — г. Манама. Дзярж. мова — арабская, дзярж. рэлігія — іслам. Нац. свята — Дзень прыняцця Канстытуцыі (16 снеж.).

Дзяржаўны лад. Бахрэйн — незалежная канстытуцыйная манархія з 1971. Паводле канстытуцыі 1973 кіраўнік дзяржавы — эмір. Заканад. ўлада належыць 1-палатнаму Нац. сходу, у склад якога ўваходзяць усе члены кабінета і 30 дэпутатаў (выбіраюцца на ўсеагульных выбарах на 4 гады). Выканаўчую ўладу ажыццяўляе ўрад на чале з прэм’ер-міністрам, якога прызначае эмір. Пасля ўрадавага крызісу 1975 эмір распусціў Нац. сход, з таго часу выбары не праводзіліся.

Прырода. У склад Бахрэйна ўваходзяць 33 мацерыковыя і каралавыя а-вы. Найб. з іх Бахрэйн (пл. каля 570 км²). Іншыя значныя а-вы: Мухарак, Ум-Наасан, Сітра, Хавар. У цэнтр. частцы в-ва Бахрэйн — вапняковае плато, над якім узвышаюцца ўзгоркі да 130 м. На астравах і ў тэрытарыяльным моры — радовішчы прыроднага газу (запасы каля 250 млрд. м³) і нафты (у значнай ступені вычарпаныя, запасы каля 20 млн. т). Клімат пераходны ад трапічнага да субтрапічнага, гарачы і сухі. Сярэдняя т-ра студз. 16 °C, ліп. 37 °C. Ападкаў каля 90 мм за год, выпадаюць зімой. Расліннасць пустынная, рэдкая: засухаўстойлівыя хмызнякі, палын, астрагал і інш. Жывёльны свет бедны, прыбярэжнае мора багатае рыбай, шматлікія каралы, малюскі-жамчужніцы.

Насельніцтва. 62% складаюць карэнныя жыхары — арабы-бахрэйнцы, 38% — выхадцы з суседніх араб. краін, Індыі, Пакістана, Ірана. Сярэдняя шчыльн. каля 1 тыс. чал. На 1 км². Гар. насельніцтва больш за 90%. Найб. гарады: Манама (121 тыс. ж.; 1991), Сітра, Іса.

Гісторыя. Упершыню Бахрэйн упамінаецца ў 3-м тыс. да нашай эры. У 2000—1800 да нашай эры партовы і гандлёвы цэнтр. На пач. нашай эры Бахрэйн — араб. княства. У 4—6 ст. у складзе дзяржавы Сасанідаў, потым — Арабскага халіфата. У канцы 9 ст. захоплены карматамі, у 10—11 ст. цэнтр іх дзяржавы. У сярэдзіне 13 ст. Бахрэйн стаў незалежны, але ў хуткім часе далучаны да эмірата Армуз. У 1521—1602 належаў Партугаліі, потым Персіі (да 1782). У 1783 захоплены араб. шэйхамі з роду Аль-Халіфа, якія абвясцілі незалежнасць Бахрэйна. Гэты род пануе ў Бахрэйне і цяпер. На пач. 19 ст. ўзмацніўся ўплыў Вялікабрытаніі, якая заключыла з шэйхамі шэраг дагавораў (1820, 1847, 1861), а ў 1871 усталявала свой пратэктарат, пацверджаны дагаворамі 1880 і 1892, і фактычна зрабіла Бахрэйн сваёй калоніяй. У 1934 зацверджаны «новы статус» Бахрэйна — паводле саюзнага дагавора ён стаў падпарадкоўвацца Вялікабрытаніі. У 1968—71 Бахрэйн у складзе Федэрацыі Арабскіх Эміратаў. 14.8.1971 абвешчаны незалежнай краінай. Дзейнасць паліт. партый і прафсаюзаў забаронена.

Бахрэйн — член ААН (з 1971), Лігі арабскіх дзяржаў, удзельнік Руху недалучэння; з 1981 у Савеце супрацоўніцтва арабскіх дзяржаў Персідскага заліва.

Гаспадарка. Эканоміка Бахрэйна заснавана на здабычы газу і нафты, перапрацоўцы імпартуемай нафты і залежыць ад замежнага капіталу (вядучыя галіны знаходзяцца пад кантролем дзяржавы). Здабыча (1993) прыроднага газу каля 1,5 млрд. м³, нафты каля 2 млн. т. Працуюць: нафтаперапр. з-д (магутнасць 14 млн. т за год; 2-і па велічыні на Блізкім і Сярэднім Усходзе), які перапрацоўвае нафту, пераважна імпартаваную з Саудаўскай Аравіі (больш як 10 млн. т за год); комплекс па вытв-сці алюмінію (120—170 тыс. т за год; на гліназёме з Аўстраліі і таннай мясц. электраэнергіі); док па рамонце супертанкераў; 11 ЦЭС агульнай магутнасцю каля 1400 МВт; прадпрыемствы па вытв-сці буравога абсталявання, алюмініевых, пластмасавых і лакафарбавых вырабаў, трубаў, вадкага кіслароду, прапану і бутану са спадарожнага газу. Ёсць цэм. з-д, прадпрыемствы лёгкай і харч. прам-сці, верфі па буд-ве невял. суднаў. Развіты саматужна-рамесніцкія промыслы. Сельская гаспадарка развіта слаба. Апрацоўваецца каля 5% тэрыторыі, пераважна ў аазісах. Гал. культура — фінікавая пальма. Вырошчваюць агародніну (батат, памідоры, баклажаны і інш.), пшаніцу, кукурузу, ячмень, садавіну (грэцкі арэх, папайю, персікі). Жывёлагадоўля мае другараднае значэнне. Гадуюць козаў, авечак, зебупадобных кароў, аслоў. Птушкагадоўля. Лоўля рыбы, крэветак, здабыча губак і жэмчугу. Бахрэйн — важны цэнтр міжнар. трансп. камунікацый. Гал. парты — Манама, Сітра. Міжнар. аэрапорт Мухарак (штогод каля 3 млн. пасажыраў) — адзін з буйнейшых у зоне Персідскага зал. Аўтадарог з цвёрдым пакрыццём каля 200 км. Аўтапарк — каля 150 тыс. аўтамашын. Сувязь паміж найб. а-вамі па насыпных дамбах. В-аў Бахрэйн злучаны з Аравійскім п-вам (Саудаўская Аравія) дамбай даўж. каля 25 км з мостам (Сауда-Бахрэйнская шаша). Бахрэйн — буйны банкаўскі цэнтр (каля 150 устаноў, якія аперыруюць больш як 60 млрд. дол. ЗША). Даходы ад фінансавых аперацый даюць каля 16% валавога нац. прадукту. Краіна з’яўляецца цэнтрам транзітнага гандлю — больш за 40% тавараў рээкспартуецца (пераважна ў Саудаўскую Аравію і інш. суседнія краіны). Развіваецца турызм. Экспарт: нафтапрадукты, алюміній, пластмасы, крэветкі і інш. Імпарт: прамысл. абсталяванне і машыны, будматэрыялы, харч. і спажывецкія тавары. Асн. гандл. партнёры: Японія, ЗША, Вялікабрытанія, Саудаўская Аравія, ФРГ, Аўстралія. Грашовая адзінка — бахрэйнскі дынар.

У.М.Зайцаў (прырода, гаспадарка).

т. 2, с. 358

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)