ка́зус фе́дэрыс

(лац. casus foederis = выпадак саюза)

вызначаныя міжнародным дагаворам абставіны, пры наступленні якіх дзяржавы павінны выконваць узятыя на сябе абавязацельствы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

форс-мажо́р

(фр. force majeure = неадольная перашкода)

надзвычайныя абставіны, якія вымушаюць дзейнічаць інакш, чым меркавалася; акалічнасць, якую немагчыма прадухіліць або ліквідаваць.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

падста́ва¹, -ы, мн. -ы, -та́ў, ж.

Прычына, важкія абставіны, якія робяць зразумелымі што-н., з’яўляюцца асновай для чаго-н.

Мець законныя падставы для чаго-н. На агульных падставах (нараўне з усімі).

На падставе чаго, у знач. прыназ. — зыходзячы з чаго-н., апіраючыся на што-н., у адпаведнасці з чым-н.

Дзейнічаць на падставе інструкцыі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абрысава́ць, ‑сую, ‑суеш, ‑суе; зак., каго-што.

1. Абвесці рыскай, абчарціць. Вутрым памаўчаў. — Яны гэта, бабы, могуць... Ручку.. [сынаву] абрысавала мне ў другім пісьме. Брыль.

2. Даць характарыстыку каму‑, чаму‑н.; абмаляваць, апісаць. Абрысаваць абставіны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дысгармо́нія, ‑і, ж.

1. Парушэнне або адсутнасць гармоніі, бязладнае гучанне; немілагучнасць.

2. перан. Разлад, няўзгодненасць, разыходжанне чаго‑н. з чым‑н. На белым кані, малады і радасны, Станіслаў Югкевіч уносіў дысгармонію ў абставіны. Мікуліч.

[Ад грэч. dys і harmonia— сугучнасць.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вару́нкі, ‑аў; адз. варунак, ‑нка, м.

Абставіны, умовы. Не лёгкімі былі варункі жыцця ў Азаркевіча. Гурскі. Хвіліну жанчыны моўчкі пазіралі адна на адну, і кожная з іх намагалася ўспомніць дакладна варункі былых сустрэч. Мікуліч.

[Ням. Wahrung.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

unaccustomed

[,ʌnəˈkʌstəmd]

adj.

1) непрывы́клы; непрывы́чны, непрызвыча́ены

2) нязвы́чны, нязвы́клы; незнаёмы (пра абста́віны, пра́цу)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

дрэ́нна, прысл.

1. Нездавальняюча, не так, як трэба, заганна.

Д. працаваць.

2. безас., у знач. вык. Пра неспрыяльныя абставіны, цяжкае становішча.

3. безас., у знач. вык. Пра хваравіты або цяжкі душэўны стан.

Хвораму сёння д.

Д. на душы.

4. у знач. наз. дрэ́нна, нескл., н. Адзнака (у 4 знач.), якая абазначае ніжэйшую ацэнку ведаў.

Атрымаць д. па матэматыцы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

жахлі́ва,

1. Прысл. да жахлівы.

2. у знач. вык. Разм. Пра вельмі неспрыяльныя абставіны, цяжкія ўмовы, у якіх хто‑н. знаходзіцца. Не любіць Маргарыта дома быць адна. Гэта жахліва — не ведаеш, якую работу прыдумаць сабе. Скрыган.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ascertain

[,æsərˈteɪn]

v.t.

канстатава́ць; выясьня́ць; устанаўля́ць; сьцьвярджа́ць, пацьвярджа́ць; упэ́ўнівацца

to ascertain the situation — вы́ясьніць абста́віны

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)