вакцына́цыя

(ад лац. vaccinus = каровін)

прымяненне вакцыны для папярэджвання інфекцыйнай хваробы шляхам стварэння імунітэту (параўн. вакцынатэрапія).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

дыскурсі́ўны

(с.-лац. discursivus, ад лац. discursus = меркаванне)

які робіцца шляхам лагічных вывадаў, разумовы (проціл. інтуітыўны).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

дэсмала́зы

(ад гр. desmos = звязка)

ферменты, якія расшчапляюць арганічныя злучэнні шляхам разрыву сувязей паміж атамамі вугляроду.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

зоамеліяра́цыя

(ад зоа- + меліярацыя)

паляпшэнне прыродных і антрапагенных аб’ектаў шляхам выкарыстання абарыгенных або інтрадукаваных відаў жывёл.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

эві́кцыя

(лац. evictio = вяртанне судовым шляхам сваёй уласнасці)

юр. пазбаўленне валодання, канфіскацыя рэчы на законнай падставе.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

эмфа́за

(гр. emphasis = выразнасць)

эмацыянальна-экспрэсіўнае вылучэнне часткі выказвання шляхам інтанацыі, паўтарэння, парадку слоў і г.д.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

эпігене́з

(ад эпі- + -генез)

вучэнне аб зародкавым развіцці арганізмаў як працэсе, які ажыццяўляецца шляхам паслядоўных новаўтварэнняў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

Таке́е ’такое’ (хойн., Шатал.), таке́й ’такі’ (Нас., Юрч. СНС). Дыялектныя формы ад такі́ (гл.) па тыпу тэе, тэй ’тое, той’ (гл.), што ўзніклі, паводле Карскага (1, 155), фанетычным шляхам з адпаведных форм на ‑ой.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

вы́дзьмуць, ‑му, ‑меш, ‑ме; зак., што.

1. Выдаліць моцным струменем, плынню паветра. Вятры выдзьмулі пясок на ўзгорках. Выдзьмуць дым скразняком. □ Вецер выдзьмуў з нечай цыгаркі зыркія іскрынкі, падхапіў іх і разнёс. М. Стральцоў.

2. Вырабіць што‑н. шляхам выдзімання (у 2 знач.). Выдзьмуць бутлю.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

апладня́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; незак., каго-што.

1. Даваць пачатак развіццю арганізма шляхам зліцця мужчынскай і жаночай палявых клетак.

2. перан. Станавіцца крыніцай творчай сілы. Творчасць рамантыкаў прагрэсіўных апладняў рэвалюцыйна-дэмакратычны і нацыянальна-вызваленчы рух, які раз-пораз успыхваў у розных частках Еўропы. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)