планіро́ўка, ‑і, ДМ ‑роўцы; Р мн. ‑ровак; ж.
Размяшчэнне асобных частак чаго‑н. у адносінах адна да другой. Міхась няўважліва слухаў, як брат гаварыў, што ён хутка паедзе на раён, каб там на месцы заняцца планіроўкай вёскі. Шахавец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пле́шына, ‑ы, ж.
Тое, што і плех. І толькі там, дзе лугу плешына, рачулкі вузенькую ніць сабой, як кнігаўка, алешына ад сонца хоча засланіць. В. Макарэвіч. Ля самых ног Каваля ляжалі чорныя глыбы дыябазаў з сівымі плешынамі шэрані. Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
расхвалі́ць, ‑хвалю, ‑хваліш, ‑хваліць; зак., каго-што.
Вельмі, не адзін раз пахваліць; высока ацаніць. [Піліп:] — Пойдзем у клуб, пачытаеш, як там цябе ў заводскай насценгазеце расхвалілі. Кулакоўскі. І так расхваліў .. [Іван] сваё царства, што леў адразу згадзіўся ўцякаць з ім. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
усу́шка, ‑і, ДМ ‑шцы; Р мн. ‑шак; ж.
Колькасць страчанага прадукта пры высыханні. Нормы ўсушкі. / у іран. ужыв. Калі ў краме ёсць нястача, Дык «усушка» там, няйначай, Ці «утруска», ці мо’ «мышы» — Так заўсёды ў актах піша. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нішто́ I
1. (род. нічо́га, дат. нічо́му, вин. нішто́, твор. нічы́м, предл. ні аб чы́м) мест. отриц. ничто́;
мне нічо́га не трэ́ба — мне ничего́ не ну́жно;
ні ў чым не вінава́ты — ни в чём не пови́нен;
ён ні аб чым не клапаці́ўся — он ни о чём не забо́тился;
2. в знач. сущ., нескл., ср. ничто́;
без пра́цы чалаве́к — н. — без труда́ челове́к — ничто́;
◊ за н. — а) зря; ни за что́; б) (по дешёвке) за бесце́нок;
н. і́ншае — ничто́ ино́е (друго́е);
зве́сці (сысці́) на н. — свести́ (сойти́) на не́т;
лічы́ць за н. — ни во что не ста́вить;
нічо́га не зро́біш — ничего́ не поде́лаешь;
як нічо́га не было́ — как ни в чём не быва́ло;
нічо́га падо́бнага — ничего́ подо́бного;
н. сабе́ — ничего́ себе́;
мно́га шу́му з нічо́га — погов. мно́го шу́ма из ничего́;
без нічо́га нія́кага — без причи́ны
нішто́ II нареч.
1. разг. ничего́;
ко́рмяць там н. — ко́рмят там ничего́;
2. в знач. сказ. (обычно со словом сабе) ничего́;
ураджа́й там н. сабе́ — урожа́й там ничего́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
Тудэ́й ‘там’ (Нас., Мат. Гом.). Гл. тудой.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
зу́мерыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; незак.
Даваць гукавы сігнал зумерам. Трэба было яшчэ паспрабаваць, ці працуе лінія. [Пракапчук] пачаў зумерыць, аднак ніводнай адзнакі таго, што там, на другім канцы проваду, ёсць жывыя людзі, якія з табою могуць гаварыць, могуць цябе слухаць. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
жу́хлы, ‑ая, ‑ае.
Няяркі, пацямнелы (пра фарбы, колеры). // Высахлы, нясвежы (пра лісце, траву). Між камлёў.. — трава, дзе высокая, зялёная, а дзе рудая, жухлая, выпаленая спякотным сонцам. Мележ. Ад вугалькоў я запаліў сухую, жухлую траву, што нарваў там жа, на паляне. Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
жытнёвы, ‑ая, ‑ае.
Тое, што і жытні (у 1 знач.). А там, у жытнёвым полі, працяглыя мілагучныя жніўныя песні ўпляталіся ў рокат, у гул машынных матораў. Бялевіч. Я ў гэту ноч ліпнёвую Іду сцяжынкай вузкаю, Сцяжынкаю жытнёваю, Зямлёю беларускаю. Гілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
за́раснік, ‑у, м.
Густа парослыя дрэвы, кусты, травы. На абодвух берагах.. [рэчкі], раслі чаромха і крушына, пераплеценыя хмелем і калючай ажынай, а над усім гэтым зараснікам узвышаліся верхавіны старых алешын. Хомчанка. Часам там, у чаротавых зарасніках, чуўся гучны ўсплеск: жыраваў шчупак. Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)