wedle
1. каля; ля; поруч;
2. czego паводле чаго; адпаведна чаму;
wedle stawu grobla — па Сеньку і шапка
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
апячы́ся, апякуся, апячэшся, апячацца; апячомся, апечацеся, апякуцца; пр. апёкся, апяклася, апяклося; зак.
1. Атрымаць апёк, пашкодзіць сабе што‑н. агнём або чым‑н. гарачым, едкім, пякучым. Апячыся крапівою. □ Каля вады намочышся, каля агню апячэшся. Прыказка.
2. перан. Разм. Пацярпець няўдачу, нечакана сустрэць перашкоду пры спробе зрабіць што‑н. [Тодар Амяльянавіч:] — Не ведаю, як ты там у сваім «Каапгандлі», а я не раз ужо апёкся на гэтакіх справах. Вірня.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ва́рыва, ‑а, н.
Разм. Вараная рэдкая страва. Саша стаяла каля прыпечка, як на варце, падкладала ў агонь трэскі, здымала з варыва пену. Шамякін. // зб. Вараныя стравы, варанае.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адгро́хаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Разм. Пабудаваць што‑н. вялікае, грандыёзнае. [Веразінец:] — А вы каля станцыі які новы дом адгрохалі!.. Ці не кантору думаеце тут змяшчаць? Броўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
закі́нуты, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад закінуць.
2. у знач. прым. Забыты, недагледжаны. Каля .. дарогі стаіць вялізны пусты дом, .. закінутая дача з цагляным падвалам. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
многапаку́тны, ‑ая, ‑ае.
Які перанёс многа пакут; поўны пакут. Многапакутны народ. □ Тут, на зямлі многапакутнай, Каля дарогі кожны схіл Асветлен зоркай пяцікутнай, Узнятай на гарбах магіл. Аўрамчык.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
табурэ́цік, ‑а, м.
Памянш. да табурэт; маленькі табурэт. Феня сядзела каля Зоінага ложка на табурэціку, глядзела на малую, папраўляла на ёй коўдру, выцірала хустачкаю спацелы лоб. Арабей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тура́, ‑ы, ж.
Разм. Шахматная фігура, якая мае форму вежы; ладдзя 2. Каля каробкі пажарнага дэпо з вежаю, што нагадвала шахматную туру, размясціўся цэлы партызанскі лагер. Карпаў.
[Фр. tour ад лац. turris — вежа.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
угрэ́ў, угрэву, м.
Разм. Месца, угрэтае сонцам; санцапёк. На ўгрэве каля шурпатых камлёў разложыстых хвоек раставаў снег. Колас. Намоклыя сцены карпусоў укрыліся парай на сонечным угрэве. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чыкіля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; незак.
Тое, што і чыкільгаць. — А браткі мае, а што ж гэта будзе, — чыкіляў каля варот дзядзька, не ведаючы, ці слухацца Сільвановіча. Арабей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)