Verbum

анлайнавы слоўнік

меха́ніка

[лац. mechanica, ад гр. mechanike (techne) = навука аб машынах]

1) раздзел фізікі, які вывучае рух цел у прасторы і сілы, што выклікаюць гэты рух;

2) перан. складаная сутнасць, будова чаго-н. (напр. м. гаспадаркі).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

чэк

(англ. check)

1) дакумент, у якім даецца распараджэнне банку выдаць ці пералічыць прад’яўніку пэўную суму грошай з бягучага рахунку асобы, што падпісала гэты дакумент;

2) квітанцыя касы аб прыёме грошай ад пакупніка за тавар.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

field¹ [fi:ld] n.

1. по́ле, луг;

in the field на по́лі

2. галіна́ ве́даў/дзе́йнасці

3. спарты́ўная пляцо́ўка

♦

have a field day : The tabloid press had a field day with the scandal. Таблоіды смакавалі гэты скандал.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

half-yearly¹ [ˌhɑ:fˈjɪəli] adj.

1. паўгадавы́;

halfyearly meetings схо́ды, які́я право́дзяцца раз на паўго́да

2. які́ выходзіць раз на/у паўго́да;

This collection of articles is a half-yearly edition. Гэты зборнік артыкулаў выходзіць раз на паўгода.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

meanwhile [ˈmi:nwaɪl] n., adv.

1. : (in the) meanwhile тым ча́сам, у гэ́ты/той праме́жак ча́су (паміж дзвюма падзеямі)

2. : My earnings fell. Meanwhile the prices went up by 10%. Мой заробак паменшыўся, тады як цэны ўзняліся на 10%.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

АСТРАГРА́ДСКАГА ФО́РМУЛА,

звязвае інтэграл па некаторым аб’ёме з інтэгралам па замкнёнай паверхні, што абмяжоўвае гэты аб’ём. У вектарнай форме мае выгляд: $\int_{(V)}^{} div \vec{a} dV = \oint_{(S)}^{} \vec{a} ∙ d \vec{S}$ , дзе $\vec{a}$ = $\vec{a}$ (M) — вектарнае поле, зададзенае ў кожным пункце M аб’ёму V, $div \vec{a}$ — дывергенцыя $\vec{a}$ , $\oint_{(S)}^{} \vec{a} ∙ d \vec{S}$ — паток $\vec{a}$ праз замкнёную паверхню S. Прапанавана М.В.Астраградскім (1828—31) і пашырана на n-мерную прастору (1834—38).

т. 2, с. 49

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

АЛЬДО́НА

(Ганна; 1309 ці 1310 — 26.5.1339),

дачка вял. князя ВКЛ Гедзіміна. У 1325 (паводле інш. звестак 1323) аддадзена замуж за сына польск. караля Уладзіслава І Лакеткі Казіміра (з 1333 польскі кароль Казімір III). Гэты дынастычны шлюб быў заключаны дзеля ўмацавання саюзу паміж ВКЛ Польшчай з мэтаю сумеснай барацьбы супраць Тэўтонскага ордэна. Вынікам збліжэння дзяржаў стаў сумесны паспяховы паход на Брандэнбург 1326 на чале з кн. Давыдам Гарадзенскім.

М.І.Ермаловіч.

т. 1, с. 277

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Знячэ́ўку ’нечакана, мімаволі’ (ТСБМ), знячы́вілі ’стрымгалоў, мімаволі’ (Нас., Байк. і Некр.). Параўн. укр. зніче́вʼя, знече́вʼя ’ад нечага рабіць, нечакана, без прычыны’. Форма знячэўку — спалучэнне прыназоўніка з з р. скл. назоўніка *нячцэвак. Паводле Шубы (Прыслоўе, 112), у форме знячэўкі адлюстроўваецца дээтымалагізацыя канчатка; магчыма і іначай: паралельная форма назоўніка ж. р. *нячэўка. Гэты назоўнік памянш. да нячы́віль (гл.). Гл. яшчэ знецікі. Мяркулава, Этимология, 1977, 91.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

*Вярэ́йкі, варэ́йкі ’дошкі або жэрдкі, якія выконваюць функцыю прымітыўных варот’ (хойн., Нар. сл.); ’крайнія зубы грабянёў’ (КТС). Да *‑віраць < ver‑/vor‑/vьr‑. Гэты корань маецца ў бел. абора < ob‑vora. Суф. ‑эйк‑ пашыраны ў зах.-бел. гаворках (Сцяцко, Афікс. наз., 37). Параўн. таксама чэш. zavírati ’зачыняць’, závora ’засоўка, закрутка’, závorky ’шлагбаум’, славац. vora ’агароджа’, укр. вір ’агароджа з жэрдак’, вірʼя ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Апіво́ш ’п’яніца’ (Сцяц., Бір. дыс.), апівоша (Янк. III), апівошына (Абабур.). Польск. арг. opiwosz, piwosz. Рус. дыял. опивоха. Утворана ад дзеяслова апіваць ’часта і многа піць чужое’ (Янк. I), ад якога і апівака ’той, хто любіць апіваць’, пры дапамозе экспрэсіўнага элемента ‑ош. Гэты элемент суадносіцца з суфіксам ‑ох(а) (льсьцёх, раскідоха) (Карскі 2-3, 37) і суфіксамі на ‑ш (збродыш, поганыш) (там жа, 38).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)