Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
годи́тьсянесов.
1. быць ва́ртым; быць прыда́тным;
э́та вещь ни на что не годи́тся гэ́тая рэч ніку́ды не ва́рта;
2.(быть подходящим, быть впору) падыхо́дзіць;
э́ти боти́нки мне годя́тся гэ́тыя чараві́кі мне падыхо́дзяць;
3./так поступа́ть не годи́тся так рабі́ць нядо́бра (нямо́жна, не ва́рта);
◊
никуда́ не годи́тся ніку́ды не гадзі́цца, ніку́ды не ва́рта.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
це́менка Луг, участак лугу, акружаны прысадамі дрэў па мяжы; луг на месцы высечанага лесу на абалоні (Рэч.). Тое ж цемналу́г (Рэч.).
□ ур. Мала́я Це́менка (луг), ур. Цемналу́г (луг), Церналу́г каля в. Заспа Рэч.
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
зало́гм.эк., камерц. Versátz m -(e)s, Verpfändung f -, -en; Pfand n -(e)s, Pfänder, Únterpfand n (залогаваярэч);
іпатэ́чны зало́г Hypothékenpfand n; (ад)дацьшто-н.у зало́гetw. als [zum] Pfand gében*;
атры́мліваць гро́шы пад зало́г Geld gégen Kautión bekómmen*;
выкупля́ць што-н з зало́гу Pfand éinlösen;
уно́сіць зало́г Kautión léisten [stéllen]
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
замо́чышча Месца за азярынай ці копанкай, у якой мачылі лён, пяньку, канатнік (Рэч.).
□ ур. Замочышча (луг) каля в. Заспа Рэч.
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
dobre
добрае (добрая рэч);
rozgniewać się na dobre — раззлавацца не на жарты;
wszystkiego ~go — усяго добрага;
nie ma tego złego, co by na dobre nie wyszło — няма ліха без дабра;
ach, ty nic ~go — ах, ты, недарэка!; ах, ты, шалапут!
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
АЛЯКСА́НДР
(5.8.1461, Кракаў — 19.8.1506),
вял. князь ВКЛ [1492—1506], кароль польскі [1501—06]. Сын Казіміра IV, унук Ягайлы. Час княжання Аляксандра супаў з аднаўленнем шырокага наступлення Маскоўскай дзяржавы на ВКЛ, прыпыненага пры Казіміры IV. У 1492—94 ВКЛ страціла частку сваёй тэр. з гарадамі Мцэнск, Любуцк, Вязьма, Дарагабуж і інш. Жаніцьба Аляксандра з дачкою вял. маскоўскага князя Аленай Іванаўнай не прывяла да прымірэння. У вайне Маскоўскай дзяржавы з Вялікім княствам Літоўскім 1500—03, паводле дагавору аб 6-гадовым перамір’і, ВКЛ страціла 25 гарадоў (паводле інш. звестак 19; у т. л. Чарнігаў, Старадуб, Бранск, Гомель). Адначасова Аляксандр змушаны быў весці барацьбу з саюзнікамі Масквы — крымска-татарскім ханам Менглі-Гірэем, войскі якога былі разгромлены ў Клецкай бітве 1506, і малдаўскім гаспадаром Стафанам. Ва ўнутр. палітыцы Аляксандр ішоў на далейшыя ўступкі феадалам ВКЛ (гл.Прывілей 1492). Як польскі кароль пашырыў правы шляхты (гл.Радамская канстытуцыя). Абранне Аляксандра польскім каралём абазначала аднаўленне працэсу аб’яднання дзвюх дзяржаў пад уладай аднаго манарха, які выбіраўся феадаламі Польшчы і ВКЛ. З гэтага часу ў адносінах да абедзвюх дзяржаў пачала ўжывацца назва Рэч Паспалітая, якая пазней стала афіцыйнай. Аляксандр — адзіны польскі кароль, пахаваны ў Вільні.
