ва́рварскі в разн. знач. ва́рварский; (жестокий, беспощадный — ещё) изуве́рский;

~кія плямёны — ва́рварские племена́;

~кія адно́сіны да по́мнікаў маста́цтва — ва́рварское отноше́ние к па́мятникам иску́сства;

~кае катава́нне — ва́рварская (изуве́рская) пы́тка

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ВЫСО́ЦКАЯ Надзея Фёдараўна

(н. 25.7.1943, г. Курган, Расія),

бел. мастацтвазнавец. Д-р мастацтвазнаўства (1994), праф. (1996). Скончыла Ін-т жывапісу, скульптуры і архітэктуры імя Рэпіна ў С.-Пецярбургу (1971). З 1964 працуе ў Дзярж. маст. музеі Беларусі. Даследуе выяўл. мастацтва Беларусі 12—18 ст. Аўтар прац: «Жывапіс Беларусі XII—XVIII стст.: Фрэска, абраз, партрэт» (1980, з Т.А.Карповіч), «Пластыка Беларусі XII—XVIII стст.:» (1983), «Дэкаратыўна-прыкладное мастацтва Беларусі XII—XVIII стст.» (1984) і інш. Выкладала курсы ўсеагульнай гісторыі мастацтва і бел. мастацтва, а таксама арганізавала выстаўкі: стараж. бел. мастацтва ў Італіі, Іспаніі, Расіі, Францыі; праваслаўнай і каталіцкай бел. іканаграфіі ў Оксфардскім і Еўрапейскім гуманіт. (Мінск) ун-тах. Дзярж. прэмія Беларусі 1996.

Тв.:

Три иконы XVIII в. из села Бастеновичи // Проблемы развития зарубежного искусства. Л., 1975. Вып. 5;

«Ирмолог» Иоанна Рополевского «витебского» // Проблемы развития зарубежного искусства. Л., 1977. Вып. 7;

Іканапіс Беларусі XV—XVIII стст. 3 выд. Мн., 1995.

А.В.Кашкурэвіч.

т. 4, с. 324

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

красамо́ўства н.

1. Berdsamkeit f -, Rdegewandtheit f -;

скарыста́ць усю́ моц красамо́ўства sine gnze Rdekunst insetzen, sine gnze Berdsamkeit ufbieten*;

2. (мастацтва) Rdekunst f -, -künste, Rhetrik f -

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

samorodny

samorodn|y

1. самародны;

~e złoto — самароднае золата, самародак;

2. своеасаблівы, арыгінальны;

sztuka ~a — арыгінальнае мастацтва

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

архаізава́ць

(гр. archaizo)

пераймаць прыёмы старых пісьменнікаў, майстроў мастацтва, засвойваць іх манеру; рабіць што-н. падобным на старое.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

арха́іка

(гр. archaikos = стары, устарэлы)

1) старажытнасць, старадаўнасць;

2) ранні перыяд развіцця архітэктуры і выяўленчага мастацтва Стараж. Грэцыі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

вар’етэ́

(фр. variété = літар. разнастайнасць)

эстрадны тэатр лёгкага жанру, у якім аб’яднаны забаўляльныя элементы тэатральнага, музычнага, цыркавога мастацтва.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

паліхро́мія

(ад гр. polychromos = шматколерны)

1) шматколернасць твораў дэкаратыўна-прыкладнога мастацтва, скульптуры, архітэктуры;

2) палігр. друкаванне некалькімі фарбамі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

эстэ́т

(гр. aisthetes = які ўспрымае, адчувае)

1) прыхільнік адарванага ад жыцця «чыстага мастацтва»;

2) прыхільнік усяго прыгожага, вытанчанага.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Касме́тыка ’касметыка’ (ТСБМ, БРС). Рус. косме́тика, укр. косме́тика. Лічыцца запазычаннем з франц. мовы ў канцы XVIII ст. У рус. мове гэта слова ўпершыню згадваецца ў слоўніку 1803 г. Гл. Шанскі, 2, К, 346. Франц. cosmétique, якое было базай для рус. назвы, запазычана з грэч. мовы (κοσμητικός), дакладней, з κοσμητική (τέχνη) ’мастацтва ўпрыгожвання’. Гл. яшчэ Фасмер, 2, 346. Таксама з франц. мовы, відаць, запазычаны і прыметнік рус. космети́ческий (першакрыніца грэч. κοσμητικός, які потым зрабіўся базай для бел. і ўкр. утварэнняў).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)