паадрыва́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

Адарваць усё, многае або ўсіх, многіх. Паадрываць дошкі ад сцяны. Паадрываць людзей ад работы. □ Вельмі ж яблыкі ўрадзілі, гатовы былі паадрываць галіны. Чарнышэвіч. Павезлі ў шпіталь [салдата]. Ён астаўся і без рукі, і без нагі... Асколкамі паадрывала. Няхай.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пажа́длівы, ‑ая, ‑ае.

Схільны да задавальнення палавых пачуццяў. Пажадлівы чалавек. // Які выражае такую схільнасць. Твар у .. [Алы] пабялеў, заплюшчаныя вочы з густа падведзенымі вейкамі былі ў сініх кругах, і толькі поўныя, пажадлівыя вусны аставаліся, як звычайна, яркімі. Карпаў. Чубар праводзіў.. [гаспадыню] пажадлівым позіркам да дзвярэй. Чыгрынаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пурпуро́вы, ‑ая, ‑ае.

Які мае колер пурпуру, афарбаваны ў пурпур. [Хмары] успыхнулі пурпуровым полымем, і на дварэ пасвятлела. Чарнышэвіч. А яшчэ далей, за аерам, расло нешта незнаёмае для бацяноўцаў: лісты паводле формы былі вельмі падобныя да бярозавыя, але колер іх ад цёмна-зялёнага да пурпуровага. Дубоўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разгарне́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле дзеясл. разгарнуцца (у 5, 6 знач.); свабода дзеянняў, размах. [Сенька:] — Матрос з мяне — харошы матрос. Але не век жа мне шураваць вяслом.. Ніякага вялікага разгарнення чалавеку. Лынькоў. У кожнага былі свае думкі, якія не давалі разгарнення агульнай размове. С. Александровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разло́мвацца, ‑аецца; незак.

1. Незак. да разламацца.

2. Разм. Моцна, нясцерпна балець (звычайна пра галаву). Мы пагулялі, пачаставаліся гэтак, што назаўтра ў мяне былі парожнія кішэні і галава разломвалася не толькі ад п’янкі, але і ад думак, як жыць далей. Сабаленка.

3. Зал. да разломваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ральга́нг, ‑а, м.

Прыстасаванне для транспартавання грузаў; ролікавы транспарцёр. Хлопцы згружалі з платформы дошкі на гару. Двое другіх палонных былі на платформе; Алесь з Андрэем, беручы ад іх дошкі, пускалі па ральгангу ўніз, дзе іх прымалі і складвалі ў штабель чатыры пажылыя немцы. Брыль.

[Ням. Rollgang, ад Rolle — каток і Gang — ход.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

растру́б, ‑а, м.

1. Расшырэнне на канцы трубы; прадмет такой формы. Скрыўленыя чорныя раструбы вентылятараў басавіта гулі над электрапечамі. Савіцкі.

2. Расшыраная частка якога‑н. адзення, абутку. Боты з раструбамі. □ На руках у Сценкі былі рукавіцы — скураныя, жоўтыя, з раструбамі да самых локцяў. Хомчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

расча́лка, ‑лкі, ДМ ‑лцы, ж.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. расчальваць — расчаліць.

2. Р мн. ‑лак. Стальны трос, дрот, якія адцягваюць што‑н. у якім‑н. кірунку. Камісія высветліла: калона ўпала таму, што былі змяты расчалкі — стальныя тросы, якімі мацавалася яна да зямлі. Дадзіёмаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

святая́ннік, ‑у, м.

Травяністая расліна сямейства святаяннікавых з жоўтымі кветкамі; зверабой ​2 (у 1 знач.). На высушаных сонцам лясных палянах ужо.. цвіў жоўты святаяннік, а на папарах, што былі на ўзлесках, адразу за межавымі канавамі, калыхаліся мяккія мяцёлкі палявога хвашчу, падобныя на маладыя лістоўніцы. Чыгрынаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

указа́льны, ‑ая, ‑ае.

1. Які служыць для ўказання на што‑н. або чаго‑н. Да [горада] былі скіраваны ўсе ўказальныя знакі франтавых дарог. Грамовіч.

2. У граматыцы — які выражае ўказанне на прадмет. Указальны займеннік. Указальная часціца.

•••

Указальны палец — другі палец на руцэ паміж вялікім і сярэднім.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)