хімі́чны, -ая, -ае.
1. гл. хімія.
2. Які мае адносіны да з’яў, што вывучаюцца хіміяй.
Хімічная рэакцыя.
Хімічныя элементы.
3. Звязаны з прымяненнем метадаў хіміі ў вытворчасці, у розных галінах гаспадаркі.
Хімічная апрацоўка глебы.
Хімічныя ўгнаенні.
4. Звязаны з прымяненнем прадуктаў хіміі ў ваенных мэтах.
Хімічная зброя.
○
Хімічны карандаш — карандаш з асобым графітам, які пры змочванні піша як чарніла.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
цудо́ўны, -ая, -ае.
1. Які ўспрымаецца як цуд.
Цудоўнае выратаванне.
2. Выдатны, адмысловы; вельмі добры.
Ц. будынак.
3. Які вызначаецца незвычайным талентам.
Ц. паэт.
4. Вельмі прыгожы, маляўнічы.
Ц. краявід.
Ц. дзень.
5. Цікавы, захапляльны.
Цудоўная казка захапіла дзяцей.
6. Прыемны, дзіўны.
Ц. водар ліп.
7. Мілагучны (пра голас, гукі).
Ц. голас.
|| наз. цудо́ўнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
я́дзерны, -ая, -ае.
1. гл. ядро.
2. Які мае адносіны да працэсаў, што адбываюцца ў атамным ядры, да іх вывучэння і выкарыстання.
Я. рэактар.
Ядзернае выпрамяненне.
Ядзерная зброя.
Ядзерная фізіка.
Ядзерная рэакцыя (рэакцыя пераўтварэння ядзер атамаў пры іх узаемадзеянні адзін з другім).
3. Які мае адносіны да ядзернай зброі, да валодання такой зброяй.
Ядзерныя запасы.
Ядзерныя краіны.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
ядо́к, едака́, мн. едакі́ і едако́ў, м.
1. Той, хто есць, мае патрэбу ў харчаванні, або (звычайна з азначэннем) пра чалавека, які выяўляе пэўныя адносіны да яды.
Які я., такі і работнік (з нар.).
2. Той, хто харчуецца дзе-н. або знаходзіцца дзе-н. на харчовым забеспячэнні.
Размеркаваць па едаках.
|| прым. ядо́цкі, -ая, -ае (да 2 знач.; спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
◎ Кле́тнік 1 ’дух, які ахоўвае клець’ (Нас.). Гл. клець.
◎ Кле́тнік 2 ’злодзей’ (Нас., Мат. Гом.). Гл. клетшку.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Нікольнік ’лешч, які нерасціцца ў сярэдзіне мая’ (Жук.). Ад Школа ’царкоўнае свята ў гонар святога Міколы-цудатворца’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Падру́чнік ’кніга, па якой вывучаюць які-н. прадмет’ (ТСБМ). Калька польск. podręcznik ’тс’. Далей да рука (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Недаскана́лы ’які мае недахопы’ (Некр. і Байк., БРС, ТСБМ). Паводле Кюнэ (Poln.), запазычанне з польск. niedoskonały ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лады́жнік, лады́жніца ’бядняк (бяднячка), які ходзіць у лахманах і нібыта корміцца касцьмі’ (Нас.). Да ладыга 2 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Ла́пачка ’кручок у вочапе, за які чапляецца вядро’ (шчуч., Сл. паўн.-зах.). Да лапка < лапа© (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)