Verbum

пара́дкавы, -ая, -ае.

1. Які паказвае месца ў якім-н. радзе і адказвае на пытанні: які, каторы па парадку.

П. нумар.

П. лік.

2. У граматыцы: парадкавы лічэбнік — слова, якое паказвае на парадак пры лічэнні і абазначае прымету як адносіны да колькасці, ліку (напр.: першы, дзясяты, соты, тысячны).

вясёлы, -ая, -ае.

1. Поўны радасці, весялосці, які выражае радасць, весялосць.

В. настрой.

В. твор.

Весела (прысл.) смяяцца.

2. Які выклікае, нараджае весялосць.

В. спектакль.

3. Прыемны для вока, не змрочны.

Вясёлая расфарбоўка.

В. ранак.

|| памянш. вясёленькі, -ая, -ае.

|| наз. весяло́сць, -і, ж. (да 1 і 2 знач.).

адно́сны, -ая, -ае.

1. Які вызначаецца пры параўнанні, супастаўленні з чым-н., правільны толькі пры пэўных умовах.

А. поспех.

Зіма адносна (прысл.) цёплая.

Адносная прыгажосць.

2. У мовазнаўстве: які паказвае адносіны паміж чым-н., да чаго-н.

А. прыметнік.

А. займеннік.

|| наз. адно́снасць, -і, ж. (да 1 знач.).

рэпеты́тар, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Настаўнік, звычайна дамашні, які рэпеціруе (у 2 знач.) каго-н.

2. Вопытны спецыяліст, які праводзіць групавыя ці індывідуальныя рэпетыцыі з акцёрамі.

Р. па вакале.

Р. па балеце.

|| ж. рэпеты́тарка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак (разм.).

|| прым. рэпеты́тарскі, -ая, -ае.

сонца... (а таксама санца...).

Першая састаўная частка складаных слоў са знач.:

1) які мае адносіны да сонца (у 1 знач.), напр.: сонцаварот (народная назва сонцастаяння), сонцапакланенне;

2) які мае адносіны да сонца (у 2 знач.), напр.: сонцаахоўны, сонцалюбівы, сонцалячэнне;

3) падобны на сонца (у 1 знач.), напр. сонцападобны.

трыва́лы, -ая, -ае.

1. Устойлівы, моцны, які з цяжкасцю паддаецца разбурэнню, надзейны.

Трывалая апора.

Т. будынак.

2. перан. Вынослівы, стойкі, цярплівы.

Т. чалавек.

Т. характар.

3. Які не мяняецца, надзейны, устойлівы.

Т. мір.

Трывалая эканамічная аснова.

4. Пра яду: сытны, пажыўны (разм.).

Т. абед.

|| наз. трыва́ласць, -і, ж.

трэск, -у, м.

1. Сухі, рэзкі гук, які ўтвараецца пры ламанні, трэсканні, разрыванні і пад. чаго-н.

Т. галля.

2. Шум, які ўтвараецца пры рабоце механізмаў, інструментаў і пад.

Т. матора.

Т. кулямёта.

3. перан. Шуміха, пустая балбатня (разм.).

◊

З трэскам (выгнаць, праваліцца і пад.) — ганебна, з вялікім скандалам.

улада́рны, -ая, -ае.

1. Які валодае правам наследавання ўлады.

У. князь.

2. Схільны загадваць, падначальваць сабе; які выражае загад, здольны рабіць моцны ўплыў на каго-н.

У. характар.

У. голас.

3. перан. Неадольны, усемагутны.

У. наступ вясны.

Уладарная сіла натхнення.

|| наз. улада́рнасць, -і, ж. (да 2 і 3 знач.).