◎ Пе́чыска ’месца, дзе стаяла печ’ (гродз., Сл. рэг. лекс.). Пад уплывам польск. мовы (зах.-слав. суф. ‑isk‑o ) з печышча (гл.). Да печ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ По́таптам ’нацянькі’ (Ян.): пабегла патапталі за цялём (Ян.). Прыставачнае ўтварэнне ад таптаць (гл.) з азначэннем спосабу дзеяння, як у папіхалі ’піхаючы’, попаўзкам і пад.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Празе́брыць, прозёбрыць ’прадраць вочы’ (петрык., Шатал.). З *празёкрыць < зекры ’вочы’ (гл.). Пераход к > б, магчыма, пад уплывам зябры або дэфармаванага празёрыць ’пачаць бачыць’ (Нас.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пупі́ца ’прывязка, якою прымацоўваецца біч да цапільна’ (ДАБМ, камент., 829). Відаць, ад капіца ’тс’ (гл.) пад уплывам пуп ’пупавіна’ або пупок ’ручка ў касе’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пэ́пка ’пыса (у каровы)’ (драг., ЛА, 1). Няясна. Магчыма, фанетычны варыянт да піпка ’кончык (носа)’; параўн. таксама польск. papa ’морда’, рурка ’сасок’ і пад.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пяно́к ’загваздка’ (ЛА, 2). Да пень (гл.) са стратай мяккасці зычным кораня, параўн. пянёк ’невялікі пень, абрубак’, магчыма, пад уплывам кліно́к (ад клін, гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Піліпе́ц ’кнігаўка’ (брасл., ЛА, 1). Гукапераймальнае (параўн. пікаць j), аднак аформленае пад уплывам уласнага імя Піліп. Аналагічна рус. усх.-сіб. филипка ’кулік, Charadrius hiaticula’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пі́ўшвы ’апоўзіны на стозе сена’ (пін., Нар. сл.). Гл. пошла, пошліна ’тс’ з рэгіянальнай заменай о > і і ў пад уплывам паўліна (піўзіна) (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ро́вень 1 ’ватэрпас, грунтвага’ (ТСБМ, Бяльк., Байк. і Некр.), аформілася пад уплывам рус. у́ровень ’тс’. Да роўны (гл.).
Ро́вень 2 ’раўня’ (ТС). Гл. раўняць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сніпе́ць ‘шыпець, сыкаць’: гадзюка сьніпіць (астрав., Сл. ПЗБ, ЛА, 1). Магчыма, да сі́пець (гл.) з устаўным ‑н‑ пад уплывам літ. šnypšti ‘тс’ (Сл. ПЗБ).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)