Галосны1 (лінгвістычны тэрмін, БРС). Параўн. укр.голосни́й ’тс’. Здаецца, што гэта калька рус.гла́сный (гук), якая засведчана ўжо ў XVII ст. і з’яўляецца калькай лац.vocalis (ад vox ’голас’). Аб рускім слове Фасмер, 1, 410; Шанскі, 1, Г, 90.
Галосны2 ’вядомы’ (Нас.). Насовіч перакладае рускім «гласный» і дае прыклад «галоснае дзела». Можна меркаваць, што, магчыма, гэта запазычанне з польск. мовы. Параўн. польск.głośny ’вядомы; гучны, нашумеўшы’, głośna sprawa ’нашумеўшая справа’.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Паспяхова ажыццявіцца, завяршыцца; атрымацца вельмі ўдалым (у 2 і 3 знач.).
Справа ўдалася.
Ураджай удаўся.
Ростам не ўдалася (пра чалавека, жывую істоту: не вырас; разм.).
2.безас., з інф. Аказацца магчымым зрабіць што-н., пашчаслівіцца.
Удалося дастаць рэдкую кнігу.
Не ўдалося з’ездзіць.
3. (часцей у прошлым часе), у каго. Урадзіцца, вырасці падобным на каго-н.
Сын удаўся ў бацьку.
|| незак.удава́цца, -е́цца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
konkret
м. канкрэтная справа; канкрэтны прадмет; канкрэтнае паняцце;
przejść do ~ów — перайсці да спраў
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
casus, ~u
м. [kazus] kogoказус; здарэнне; выпадак з кім;
casus pascudeus іран.справа дрэнь
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
гла́дкі
1. glatt, ében;
гла́дкая даро́гаébener Weg;
гла́дкая ску́ра glátte Haut;
2.разм (сыты) gemästet; wóhl genährt;
спра́ва ідзе́ гла́дка die Sáche verläuft glatt [réibungslos]
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
ла́дзіцца
1. (добраатрымлівацца) kláppen vi, vt;
спра́ва ла́дзіцца die Sáche klappt;
2. (рыхтавацца) beábsichtigen vt, vórhaben vt, die Ábsicht háben; im Sínn(e) háben
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
асканда́ліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак., каго.
Паставіць каго‑н. у няёмкае, непрыемнае становішча. [Таня:] — Ён [Павалковіч] пачаў лаяцца з .. [гаспадыняй], як вясковая баба, маўляў, не яе справа: «Не лезьце туды, куды вас не просяць! Вы не ведаеце, якія ў нас адносіны». Чулі? — Раз ён пачаў ужо такое, — абуралася Эма, — дык на ўсю Вільню аскандаліць.Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кантра́стны, ‑ая, ‑ае.
1. Які з’яўляецца кантрастам каму‑, чаму‑н.; рэзка процілеглы. Кантрастныя з’явы. Кантрастныя колеры. □ І справа і злева грымелі ўзрывы, а тут было ціха. Цішыня трывала можа толькі якую хвіліну, але была яна такой кантрастнай, што здавалася чужой, незразумелай.Шахавец.
2. З рэзкай розніцай паміж светлымі і цёмнымі часткамі. Кантрастны здымак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нязжа́ты, ‑ая, ‑ае.
1. Які застаўся на корані (пра злакавыя расліны). У лагчынах з поля — яно было справа — на шашу пасля цяпла дыхнуў рэдзенькі, халодны вецер, прынёс пах нязжатага ячменю і сухога сена.Пташнікаў.
2. Такі, на якім засталіся на корані злакавыя расліны. Пералівы жоўта-зялёнага колеру дрыжалі над нязжатым полем.Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скары́ць, скару, скорыш, скорыць; зак., каго-што.
Разм. Тое, што і пакарыць 1. Але парода вольны дух Скарыць не здолеў вораг прагны.Крапіва.А мяне перш, за ўсё скарыла душэўная прыгажосць гэтага чалавека.Васілевіч.[Артыст] сказаў два-тры кампліменты дзяўчатам і канчаткова скарыў іх сэрцы.Асіпенка.[Каваль:] — Скарыць Падунскія парогі — гэта справа нялёгкая.Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)