Verbum

ача́г, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.

1. Прыстасаванне, дзе распальваюць і падтрымліваюць агонь.

Гарыць агонь у ачагу.

2. перан. Месца, адкуль што-н. распаўсюджваецца, цэнтр чаго-н. (кніжн.).

А. асветы.

А. землетрасення.

А. хваробы.

3. перан. Родны дом, сям’я.

Хатні а.

|| прым. ачаго́вы, -ая, -ае.

апераза́ць, аперажу́, апяра́жаш, апяра́жа; аперажы́; апяра́заны; зак., каго-што (разм.).

1. Надзець пояс, дзягу, апаясаць каго-, што-н.

2. перан. Абкружыць, абнесці, абгарадзіць што-н. чым-н.

Горад аперазалі земляным валам.

3. перан. Моцна ўдарыць, агрэць.

А. палкай па спіне.

|| незак. апяра́зваць, -аю, -аеш, -ае.

курта́ты, -ая, -ае (разм.).

1. 3 кароткім або адсечаным хвастом (пра жывёл).

К. сабака.

2. перан. Невялікага росту, малы, кароткі.

К. чалавек.

3. Цесны (пра адзенне).

К. пінжачок.

4. перан. Няпоўны, абмежаваны (іран.).

К. канспект.

|| наз. курта́тасць, -і, ж. (да 1 і 2 знач.).

палёт, -у, М -лёце, мн. -ы, -аў, м.

Рух, перамяшчэнне па паветры.

П. ракеты.

П. на Марс.

П. думкі (перан.). Птушка высокага палёту (перан.; пра чалавека, які займае важнае становішча; разм., іран.).

|| прым. палётны, -ая, -ае (спец.).

Палётная вага (вага лятальнага апарата, гатовага да палёту).

пы́рхаць², -аю, -аеш, -ае; незак.

1. 3 шумам выпускаць паветра з ноздраў.

Пырхаюць коні.

2. перан. Смяяцца, утвараючы гукі носам, губамі (разм.).

3. перан. Злавацца, выказваць незадавальненне чым-н. (разм.).

Чаго пырхаеш, чым незадаволены?

|| аднакр. пы́рхнуць, -ну, -неш, -не; -ні́.

|| наз. пы́рханне, -я, н.

сквіта́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; зак., з кім-чым (разм.).

1. Разлічыцца з кім-н., аддаць доўг каму-н.

С. з даўгамі.

2. перан. Пакончыць разлікі з кім-, чым-н., скончыць якую-н. справу.

С. з залікам.

3. перан. Адпомсціць крыўдай за крыўду.

С. з крыўдзіцелямі.

ушчамі́ць, -чамлю́, -чэ́міш, -чэ́міць; -чэ́млены; зак., каго-што.

1. Сціснуўшы, зашчаміць.

У. палец у дзверы.

2. перан. Абмежаваць у чым-н.

У. каго-н. у правах.

У. самалюбства.

3. перан. Паставіць у няёмкае становішча.

|| незак. ушчамля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е і ушчэ́мліваць, -аю, -аеш, -ае.

згаса́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -а́е; незак.

Тое, што і гаснуць.

Агонь згасае.

Сілы згасаюць (перан.).

зно́шаны, -ая, -ае.

Непрыгодны ад доўгага ўжывання.

Зношаныя боты.

З. матор.

З. арганізм (перан.).

|| наз. зно́шанасць, -і, ж.

мо́ташна, безас., у знач. вык., каму.

1. Млосна, нядобра (пра стан здароўя).

2. перан. Агідна, прыкра.

Слухаць м.