тані́навы, ‑ая, ‑ае.

У якім знаходзіцца танін. Танінавыя фарбавальнікі. Танінавая мазь. // Які ажыццяўляецца пры дапамозе таніну. Танінавая пратрава.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тэі́н, ‑у, м.

Рэчыва, якое знаходзіцца ў зернях кавы, чайным лісці і выкарыстоўваецца медыцынай як узбуджальны сродак; кафеін.

[Фр. théine ад лац. thea — чай.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ферментава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; незак.

Спец.

1. Знаходзіцца ў стане ферментацыі.

2. што. Падвяргаць ферментацыі. Ферментаваць чайнае лісце.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Лагоўе ’логава, месца, дзе знаходзіцца воўчы вывадак’ (Сцяшк.), лагоуя ’лежыва’ (Сл. паўн.-зах.). Да логава (гл.), трансфармаванае суфіксам ‑ьje.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

з-пад і (перад збегам зычных) з-па́да, прыназ. з Р.

1. Абазначае накіраванасць дзеяння з якога-н. месца, што знаходзіцца пад чым-н.

Выбрацца з-пад снегу.

2. Абазначае накіраванасць дзеяння, паяўлення з якога-н. месца, што знаходзіцца каля чаго-н.

Прыехалі з-пад Баранавіч.

3. Указвае на вызваленне ад якога-н. становішча, стану і пад.

Выйсці з-пад агню.

Уцячы з-пад варты.

4. Указвае на былое прызначэнне прадмета як ёмішча для чаго-н.

Бутэлька з-пад малака.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ка́са, -ы, мн. -ы, кас, ж.

1. Аддзяленне ў банку і іншых установах, дзе праводзяцца грашовыя аперацыі; памяшканне, дзе знаходзіцца гэта аддзяленне.

Разлічыцца ў касе.

Білетная к.

Магазінная к.

2. Наяўныя грошы ўстановы, прадпрыемства.

Здаць касу.

3. Апарат, на якім адціскаюцца квіткі з указаннем атрыманай сумы, а таксама кабінка, месца, дзе знаходзіцца гэты апарат і работнік, які яго абслугоўвае.

Выбіць у касе булку хлеба.

4. У друкарскай справе: скрынка з наборам друкарскага шрыфту (уст.).

Наборная к.

|| прым. ка́савы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

спаць, сплю, спіш, спіць; спім, спіце́, спяць; спаў, спа́ла; спі; незак.

1. Знаходзіцца ў стане сну.

Пара класціся с.

2. перан. Заціхнуць, быць бязлюдным; быць у стане спакою, нерухомасці.

Горад спіць.

Цёмнае возера спіць.

Вецер спіць.

3. перан. Быць пасіўным; бяздзейнічаць.

Трэба было не спаць, а рашуча дзейнічаць.

4. з кім. Знаходзіцца ў палавой сувязі з кім-н. (разм.).

С. з чужой жонкай — грэх.

◊

Спаць вечным сном — пра памёршага.

Спаць мёртвым сном — моцна спаць.

|| наз. спаннё, -я́, н. (да 1 знач.; разм.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

няёмкі, -ая, -ае.

1. Такі, у якім нязручна быць, знаходзіцца.

Няёмкая поза.

2. Непрыемны, цяжкі.

Трапіць у няёмкае становішча.

3. Не зусім прыстойны, недазволены этыкай; недарэчны.

Няёмка (прысл.) умешвацца ў размову бацькоў.

|| наз. няёмкасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

павадо́к, -дка́, мн. -дкі́, -дко́ў, м.

Кароткі повад, а таксама рэмень, на якім водзяць сабак.

Узяць сабаку на п.

◊

Ісці на павадку ў каго (разм., неадабр.) — знаходзіцца ў залежнасці ад каго-н.

|| прым. павадко́вы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

вуглавы́, -а́я, -о́е.

1. гл. вугал.

2. Які знаходзіцца на вугле або ў вугле.

В. дом.

В. пакой.

В. ўдар (у спорце: удар з вугла поля).

3. Які мае адносіны да вымярэння вуглоў (спец.).

В. градус.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)