Нішчэ́та ’бесталкоўшчына, пустэча (пра чалавека)’ (ТС), параўн. польск. дыял. niszezota ’знішчальнік, марнатравец’, niszezotny ’убогі, бедны’. Гл. нішчыць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Паўня́ ’поўдзень’ (гродз., Сл. ПЗБ). З паўдня < прасл. polъ‑сіьпе. Пра выпадзенне ‑д‑ гл. Карскі, 1, 352.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Нахохліцца ’натапырыцца (пра пер’е)’, нахохліць ’натапырыць’ (в.-дзв., Шатал.), ’начасаць, падкруціць’ (ТС). Да хахол, хохлік ’чуб’ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Кры́плы ’нятлусты’ (пра мяса)’ (Нар. сл., Сцяшк. Сл., Ян., Мат. Гом., Сл. паўн.-зах.). Да крыпацьі (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Выбыва́ць ’выходзіць, выязджаць, знікаць’ (БРС). Да быць ’знаходзіцца, быць у наяўнасці’ (аднак словаўтварэнне сведчыць хутчэй пра запазычанасць).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ашамо́так ’мяккі качан капусты’ (Жд.). Ад шаматаць ’шалясцець’, што ўзыходзіць да гукапераймальнага шам! (пра невыразны глухі гук).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Скале́цкі ‘моцны, пякучы (пра мароз)’ (Сцяшк. Сл.). Ад скале́ць ‘змерзнуць, скачанець’ (гл. калець) па тыпу кі́даць > кі́дкі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Сці́жба ’вялікі статак’ (пух., Сл. ПЗБ), ’мноства (пра людзей, жывёл)’ (Мат. Гом., Бел.-польск. ізал.). Гл. ціжба.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Сі́веркі мн. л. ‘цыпкі’: сі́веркі ўсыпалі ногу (Куч.). Ад сівераць ‘рабіцца шурпатым, трэскацца (пра скуру)’, гл. сівер.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Трупне́ць1 ‘бразгатаць, брынчаць (пра надтрэснуты посуд)’ (ТС; люб., Сл. ПЗБ). Каўзатыў ад трупнуць ‘стукнуць’, гл. трупаць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)