хлю́пат, ‑у, М ‑наце, м.

Разм. Гукі, якія ўтвараюцца пры пераліванні, чвяканні або хлюпанні вады. Нарэшце [селянін] нешта ўлавіў... Хлюпат конскіх ног па тонкай грэблі. Бядуля.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цыганчу́к, ‑а, м.

1. Хлопец або падлетак цыганскага паходжання.

2. Смуглы, падобны на цыгана. Іван — вясёлы. Дый прыгожы, як цыганчук які, кучаравы і чарнавокі. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

штам, ‑а, м.

У мікрабіялогіі — чыстая культура мікраарганізмаў, вылучаная з якой-небудзь пэўнай крыніцы (хворай жывёлы або чалавека), якая прымяняецца для прыгатавання вакцыны і сывараткі.

[Ням. Stamm.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

lunge​2 [lʌndʒ] v. (at/towards/for) кі́нуцца (на каго-н. або што-н.);

lunge forward кі́нуцца напе́рад;

They both lunged forward to catch the ball. Яны абодва рвануліся наперад, каб схапіць мяч.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

hike​1 [haɪk] n.

1. до́ўгая прагу́лка, шпа́цыр, вандро́ўка, падаро́жжа (у сельскай мясцовасці)

2. (in) infml вялі́кае або́ неспадзява́нае павышэ́нне (цэнаў, кошту і да т.п.)

♦

take a hike! AmE, infml пайшо́ў прэч!

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

blackout [ˈblækaʊt] n.

1. часо́вая адсу́тнасць электры́чнага святла́ (асабліва пры аварыі)

2. забаро́на на публіка́цыю паведамле́нняў;

a newspaper blackout нявы́хад газе́т

3. зацямне́нне, святломаскіро́ўка; парушэ́нне су́вязі

4. часо́вая стра́та прыто́мнасці, па́мяці або́ зро́ку

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

spiral​1 [ˈspaɪərəl] n.

1. спіра́ль; прадме́т спіра́льнай фо́рмы

2. паступо́вае падзе́нне або́ павышэ́нне (цэн, зарплаты і да т.п.);

an inflationary spiral інфляцы́йная спіра́ль;

a wa ge-price spiral рост заро́бку і цэн

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

касцёр, ‑стра, м.

1. Агонь, распалены з кучы галля, дроў або ламачча; вогнішча. Раскласці касцёр. Партызанскія кастры. □ Нацягалі сухіх шыпулек, ламачча, і скора ўспыхнуў вялізны касцёр. Чарнышэвіч. Садзяцца хлопцы ў шчыльны круг Каля рыбацкага кастра. Смагаровіч.

2. Складзеныя ў пэўным парадку дровы або іншы лясны матэрыял. Дровы складзены ў касцёр, Косцік вешае пілу ў падпаветцы на цвік. Васілевіч. // Абл. Стос, горка. Паміж двух лаў пад абразамі Туліўся стол з двума кастрамі Аладак грэцкіх, як пампушак. Колас.

3. Мацаванне са стоек, складзеных гарызантальна адна на адну ў выглядзе трохвугольных або квадратных калон, якія падпіраюць столь горнай распрацоўкі.

•••

Піянерскі касцёр — урачысты сход піянераў каля кастра.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рак ​1, ‑а, м.

Беспазваночная, накрытая панцырам прэснаводная жывёліна класа ракападобных з вялікімі клюшнямі каля галавы і брушкам, якое звычайна называюць шыйкай. Акрамя рыбы, у рэчцы было багата ракаў. Лынькоў. Налавілі рыбы, ракаў, Павячэралі са смакам. Нядзведскі. На бязрыб’і і рак рыба. Прымаўка.

•••

Калі рак свісне — невядома калі або ніколі.

Пазнаць, дзе ракі зімуюць гл. пазнаць.

Паказаць, дзе ракі зімуюць гл. паказаць.

рак ​2, ‑а, м.

1. Злаякасная пухліна знешніх або ўнутраных органаў чалавека або жывёлы. Рак страўніка. Рак скуры.

2. Хвароба раслін, пры якой ненатуральна разрастаюцца тканкі, утвараючы нарасці рознай формы і кансістэнцыі. Рак бульбы. Каранёвы рак пладовых дрэў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гато́вы, -ая, -ае; гато́ў, гато́ва.

1. да чаго і з інф. Які зрабіў усе неабходныя прыгатаванні.

Г. да ад’езду.

2. на што або з інф. Які схільны зрабіць што-н., з якім можа што-н. адбыцца.

Г. памагаць садзіць бульбу.

Бульба гатова зацвісці.

3. Канчаткова зроблены, годны для ўжывання, выкарыстання.

Абед г.

Гатовыя дэталі.

На ўсім гатовым (наз.).

4. толькі кар. ф., у знач. вык. Выражае канчатковы вынік якога-н. дзеяння або стану і ўжыв. ў знач.:

а) памёр, сканаў;

б) зусім п’яны (разм.).

Ужо гатоў!

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)