прае́здам, прысл.

Праязджаючы міма, па дарозе. [Антанюк] затрымаўся тут праездам. Пацягнула прайсціся па мясцінах, якія калісьці бачыў ахопленымі вялікім пажарам і ў якіх скончылася яго юнацтва. Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прырабо́так, ‑тку, м.

Дадатковы, пабочны заработак. Вось паеду дадому, спраўлю добры гарнітур .. — Чаму ж дома, а не тут? — Стаўка, брат, малаватая, а прыработку не маю. Кулакоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прышко́льны, ‑ая, ‑ае.

Які размяшчаецца, знаходзіцца каля школы, пры школе. Прышкольны сад. □ Другая палавіна прышкольнага ўчастка ўяўляла своеасаблівае вопытнае поле: тут быў уведзены дзевяціпольны севазварот. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пянчу́к, пенчука, м.

Невялікі пень. На невысокім пенчуку пры агеньчыку сядзеў чалавек у шэрай суконнай світцы. Якімовіч. Глядзіш — то там, то тут свежы нізкі пянчук. Гартны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

раз’е́нчыцца, ‑чуся, ‑чышся, ‑чыцца; зак.

Разм. Пачаць моцна і доўга енчыць. — А сам дык раз’енчыўся тут перада мною. Ты думаеш адно табе баліць? Усякаму баліць. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

таню́ткі, ‑ая, ‑ае.

Вельмі, зусім тонкі. Міхал ідзе, сляды чытае: Вось тут танюткі ланцужок Лёг так прыгожа на сняжок — То пара кропак, то дзве рыскі. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тычы́на, ‑ы, ж.

Вялікая палка; шост. Быў смешны дзядзька той часінай З пустою лыжкаю, з тычынай, Якою трэскі ён варонай. А тут Алесь як зарагоча! Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фартэ́цыя, ‑і, ж.

Уст. Невялікае ўмацаванне, крэпасць. // перан. Разм. Пачатак, аснова чаго‑н. [Старшыня:] — Вось мы і надумаліся залажыць тут [у пасёлку] ядро, фартэцыю нашага калгаса, яго штаб. Колас.

[Польск. forteca ад іт. fortezza.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Апу́склівы ’неахайны’ (БРС), пэўна, тут дэрывацыя ад дзеяслова апускацца ў пераносным значэнні, адсюль і словы апушчэ́льнік ’нядбайны гаспадар’, апушчэ́нец ’нядбайны гаспадар, гультай’ (Бяльк.), ’неахайны, лодар’ (Юрч.), апу́шчаны ’тс’. (Сцяц.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Вухава́дны ’сварлівы’ (Мат. Гом.). Ад ву́ха і ва́дзіць (гл.), тут хутчэй за ўсё ў значэнні ’шкодзіць’, тады першаснае значэнне — ’той, які шкодзіць вушам (сваім крыкам і да т. п.)’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)