адвярну́цца сов.

1. отверну́ться;

дзяўчы́на пачырване́ла і ~ну́лася — де́вушка покрасне́ла и отверну́лась;

2. отодви́нуться;

ка́мень ~ну́ўся — ка́мень отодви́нулся;

3. перен. отверну́ться;

а. ад сябро́ў — отверну́ться от друзе́й;

4. перен. отлучи́ться;

а. на хвілі́нку — отлучи́ться на мину́тку;

◊ бог ~ну́ўся — (ад каго) бог забы́л (о ком)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зру́шыць сов.

1. прям., перен. сдви́нуть, стро́нуть; смести́ть;

з. ка́мень — сдви́нуть (стро́нуть) ка́мень;

з. рабо́ту з мёртвага пу́нкта — сдви́нуть (стро́нуть) рабо́ту с мёртвой то́чки;

2. (начать двигаться) тро́нуться, тро́нуть;

цягні́к з гру́катам зру́шыў з ме́сца — по́езд со сту́ком тро́нулся с ме́ста;

◊ го́ры з. — го́ры свороти́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

напаўзці́, -паўзу́, -паўзе́ш, -паўзе́; -паўзём, -паўзяце́, -паўзу́ць; напо́ўз, -паўзла́, -паўзло́; -паўзі́; зак.

1. на каго-што. Паўзучы, наткнуцца на што-н.

Н. на камень.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Прыпаўзці, запаўзці куды-н. у вялікай колькасці.

Напаўзло мурашак у хату.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Насунуцца, засланяючы сабой што-н.

Напаўзлі хмары з поўначы.

Шапка напаўзла на вочы.

|| незак. напаўза́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Ве́рхнік 1 ’адтуліна для дыму ў столі курнай хаты, якая выкарыстоўваецца ў якасці коміна’ (мін. Зял., 2, гродз. Шн., 3). Рус. пск. ве́рхник ’адтуліна ў столі ў курных хатах’; ’акенца ў адрыне’, свярдл. ’юшка ў коміне’. Адпрыметнікавае ўтварэнне пры дапамозе суф. ‑ік, якое (у дадзеным выпадку) абазначае прадмет паводле яго якасці. Да ве́рхні (гл.). Параўн. вяршок 4 (гл.).

Ве́рхнік 2 ’верхні камень у жорнах’ (Інстр. III, полац., КЭС). Укр. верхня́к, рус. перм., свярдл. верхник, польск. wierzchniak, славен. vrhnják ’тс’. Беларуска-паўночнаруская ізалекса, якая ўзнікла шляхам семантычнай кандэнсацыі ад верхні камень; аналагічна ні́жнік (гл.). Да ве́рхні (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ГЛЫБАЧА́НСКІЯ ВАЛУНЫ́,

помнік прыроды рэсп. значэння у Беларусі (з 1988), за 5 км на ПдЗ ад в. Глыбачка Ушацкага р-на Віцебскай вобл. 3 валуны шаравата-ружовага парфірападобнага граніту. Найбуйнейшы камень даўж. 4 м, шыр. 2,6 м, выш. над паверхняй зямлі 1,8 м, у абводзе 12 м. Другі валун ляжыць за 30 м на Пн (даўж. 2,3 м, шыр. 2,3 м, выш. над паверхняй зямлі 0,7 м). Трэці камень знаходзіцца за 1 км на ПдЗ ад вёскі, формаю нагадвае вял. прас (даўж. 3,3 м, шыр. 1,4 м, выш. 1,6 м). Глыбачанскія валуны прынесены ледавіком каля 18 — 20 тыс. гадоў назад з раёна г. Выбарг.

В.Ф.Вінакураў.

т. 5, с. 306

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

апа́л

(лац. opalus < гр. opallios, ад санскр. upala = каштоўны камень)

мінерал класа сілікатаў пераважна белага або шэрага колеру-

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

петра-

(гр. petro = камень)

першая састаўная частка складаных слоў, што абазначае «які адносіцца да каменя, да горных парод».

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

петру́ргія

(ад гр. petra = камень + ergon = работа)

вытворчасць шклокрышталічных матэрыялаў і вырабаў з расплаваў горных парод метадам ліцця.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

сі́ні, ‑яя, ‑яе.

Які мае афарбоўку аднаго з асноўных колераў спектра — сярэдняга даміж блакітным і фіялетавым. Сіняе неба ўсе сонцам заліта. Колас. Сіні змрок пасоўваўся з паплавоў. Чорны. Сіняя маланка ўзрэзала дажджавую муць. Самуйлёнак. Паплылі Дняпровы хвалі Ажно ў сіне мора. Купала. Сінія вочкі на месяц глядзяць. Грамыка. // Які мае адценне гэтага колеру (пра твар і скуру чалавека). Хлопчык ляжаў на ложку без усялякіх адзнак жыцця. Тварык яго быў сіні, жаўтлявы. Шамякін. Губы ў нас былі сінія, а зубы дробненька ляскалі — гэта ад вады і холаду. Адамчык.

•••

Сіні камень гл. камень.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

landmark

[ˈlændmɑ:rk]

n.

1) ме́жавы ка́мень, вяха́ f

2) арыенці́р -а m.

3) Figur. ве́хі pl., ва́жны эта́п

4) по́мнік архітэкту́ры

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)