дыпаэ́на
(н.-лац. dipoena)
павук сям. цянётнікаў, які жыве ў хваёвых і мяшаных лясах, на маладых хвоях і елках.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
каро́тус
(н.-лац. carrhotus)
павук сям. скакуноў, які жыве на адкрытых сонечных месцах, на высокай траве, кустах, пад камянямі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
мікрама́та
(н.-лац. micrommata)
павук сям. sparassidae, які пашыраны ў Еўропе і Зах. Сібіры; жыве ў разнатраўі на ўзлесках.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
піто́н
(гр. python)
вялікая неядавітая змяя сям. удаваў, якая жыве пераважна ў джунглях Афрыкі, Паўд. і Паўд.-Усх. Азіі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
траглады́т
(лац. troglodyta, ад гр. troglodytes = які жыве ў пячоры)
1) першабытны пячорны чалавек;
2) перан. грубіян, некультурны чалавек.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
хейрака́нцыум
(н.-лац. cheiracanthium)
павук сям. клубіянідаў, які жыве на злаках, чароце па берагах вадаёмаў і ў забалочаных месцах.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
цэрцы́дыя
(н.-лац. cercidia)
павук-крыжавік, які жыве сярод нізкіх раслін у месцах, дзе ёсць мох, сухія раслінныя рэшткі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Макры́ца 1 ’невялікая, ракападобная жывёліна, якая жыве ў сырых месцах, Oniscus muvavivius Cuv.’ (Касп., Сержп. Грам.; ветк., жлоб., Мат. Гом.), макру́ш ’тс’ (гарад., Нар. лекс.), макру́ха ’тс’ (Нас., Бяльк.), луж. мокрэц ’тс’ (Шатал.). Да мокры (гл.). Аб суфіксе ‑іца гл. Сцяцко, Афікс. наз., 111.
Макры́ца 2 чырвоная ’вочны цвет палявы, Anagallis arvensis L.’ (гродз., Кіс.). Укр. мокрець ’тс’. Да мокры (гл.). Матывацыя: расліна любіць мокрыя лужкі, даліны.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пламе́тны ’псіхічна хворы’ (стол., ЛА, 3; ТС), укр. бойк. планіта ’дур, дурыкі’, усх.-палес. пламета ’псіхічная неўраўнаважанасць’, пламётна пагода ’благое надвор’е, нягода’. Утворана ад плакетак, параўн. польск. planetnik, plametnik ’дух, які жыве ў дажджавых хмарах’, а таксама ’лунацік’, і planetnica ’неўраўнаважаная жанчына, самадурная’. Сюды ж мазыр. пламе‑ та ’неслух, непаседа (пра дзіця)’ (Мат. Гом.), кобр. пламэтытысь ’хандрыць’ (Нар. лекс.; Сл. Брэс.), пламідны ’зайздросны’ (Сл. ПЗБ).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
По́льны ’палявы’ (ТСБМ, Сцяшк. Сл., Гарэц., Касп., Сл. ПЗБ), ’які пасецца ў полі’ (Нас.), ’які працуе ў полі’ (Сцяшк. Сл.), ’які жыве ў бязлеснай мясцовасці’ (Сл. ПЗБ), польныя дзверы ’другія дзверы, вароты, якія выходзяць у поле’ (Мат. Гом.), польны ’палявы; дзікі’ (ЖНС), ст.-бел. польныи ’палявы’ (Сл. Скар.); параўн. польск. polny ’палявы’, чэш. polní, славац. poľný ’тс’. Словаўтваральная мадэль, як воля — вольны. Гл. поле.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)