шархо́ткі 1, ‑ая, ‑ае.
Разм. Які ўтварае шорхат, шуміць, шапаціць. Вецер .. гнаў цераз чыгунку ў шэрую далеч шархоткія статкі лісцяў. Быкаў. Дым імпэтна, нібы хто цягне яго, узвіваецца над гнуткімі шархоткімі лазнякамі і знікае бясследна ў блізкай зусім цемры. Савіцкі.
шархо́ткі 2, ‑так; адз. шархотка, ‑і, ДМ ‑тцы, ж.
Абл. Бомы, шамкі. Жарты, відаць, цягнуліся б і далей, каб раптоўны бразгат шархотак на двары не ўзбударажыў усіх. — Маладыя прыехалі!.. Броўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
штось 1, чагось, чамусь, штось, чымсь, аб чымсь, займ. неазначальны.
Тое, што і штосьці 1. Вусны.. [Джуліі], не перастаючы, шапталі штось незразумелае, іншамоўнае, але Іван і без таго адчуваў усё. Быкаў. — Ну, маладзіца, прысядзь трохі: маю штось у цябе запытаць, — лагодненька пачынае Гудзілка. Колас.
штось 2, прысл.
Тое, што і штосьці 2. Штось пад канец сваволіць сэрца, Прыступак пяць бы тут [на лесвіцы] адняць. Прыходзька. Як відаць, .. [сабака] не выспаўся або так штось заленаваўся. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
экано́мны, ‑ая, ‑ае.
1. Які прытрымліваецца эканоміі (у 1 знач.), беражліва, ашчадна расходуе што‑н. Колішнія невядомыя жыхары Плутона, відаць, былі эканомныя і не раскідваліся сваімі рэчамі. Шыцік. // перан. Дакладна разлічаны, скупы. Рухі ў .. [Цімкі] былі ўпэўненыя, эканомныя, стрыманыя. Карпаў. // Стрыманы, умераны ў праяўленні чаго‑н. Эканомны ў словах і ўчынках.
2. Які патрабуе меншых затрат, дазваляе абыходзіцца меншай колькасцю чаго‑н.; эканамічны. Мастацкая дэталь — гэта найбольш эканомны сродак раскрыцця думак. «Маладосць».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Вы́брыць ’выйсці’ (Яруш.). Відаць, з выбрысць (да брысці, гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Віноўнасць ’вінаватасць’ (КТС). Відаць, запазычана з рус. виновность ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Ны́цкаць ’наракаць’ (мядз., Сл. ПЗБ). Відаць, да ныць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Плошчык ’прамы вузел’ (ТС). Відаць, ад словазлучэння плоскі вузельчык.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Адго́каць ’паскакаць уволю’ (Бяльк.). Відаць, кантамінацыя адгопаць з гокаць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Аднацё́пка ’памылка пры снаванні красён’ (Бяльк.). Відаць, да цёпкацца (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Адпіргну́ць ’адштурхнуць’ (Шат.). Відаць, кантамінацыя перці (гл.) і піхаць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)