абса́да Насаджэнні дрэў і кустоў вакол сядзібы, саду, двара, хаты, паабапал дарогі, уздоўж вуліцы (Глуск. Янк. II, Слаўг., Шчуч.). Тое ж абса́дка, вянок. (Слаўг.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
Тыня́нка ‘павець, сцены якой зроблены з галінак, пераплеценых вакол вертыкальных або гарызантальных жэрдак’ (ТСБМ, ДАБМ, камент., 798, 799), ‘павець з тыну на чатырох слупах’ (Касп.), ‘прыбудоўка з тыну ўздоўж сцяны ў гумне’, ‘застаронак’ (полац., Нар. лекс.), ‘паветка, ушчычоная тынком’ (Вушац. сл.), тъня́нка ‘пуня або павець з тонкіх дошак ці плеценая з хворасту’ (мёрск., Нар. сл.). Рэгіянальнае адпрыметнікавае ўтварэнне з суф. ‑ка ад ты́нены (ты́неный) ‘абстаўлены драўлянымі плахамі’, тыні́ць ‘абстаўляць драўлянымі плахамі пограб, саджалку’. Да тын (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
umwickeln
I úmwickeln
vt
1) абмо́тваць, абкру́чваць (вакол чаго-н.)
2) перапавіва́ць
II umwíckeln
vt (mit D) укру́чваць, абкру́чваць, абмо́тваць (чым-н.)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
аббе́гаць, аббе́гчы
1. (вакол) umláufen* vt; im Láufschritt um kréi sen; um A herúmlaufen*;
2. разм (у пошуках чаго-н) áblaufen* vt;
я аббе́г усе́ магазі́ны ich habe álle Geschäfte áb gelaufen
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
агляну́цца sich úmsehen*, sich úmschauen; zurückblicken vi (назад); um sich blícken (вакол);
агляну́цца на про́йдзены шлях Rückschau auf den zurückgelegten Weg hálten*;
◊ не паспе́ў агляну́цца як… éhe man sich’s versáh…; im Hándumdrehen
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
гало́
(фр. halo, ад гр. halos = круг)
аптычная з’ява ў форме каляровага бліскучага круга вакол Сонца або Месяца, якая ўтвараецца ў выніку пераламлення святла ў ледзяных крышталіках верхніх слаёў атмасферы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
ко́нус
(лац. conus, ад гр. konos)
геаметрычнае цела, якое ўтвараецца вярчэннем прамавугольнага трохвугольніка вакол аднаго з яго катэтаў, а таксама прадмет, які мае форму такога геаметрычнага цела (напр. к. вулкана).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
дэта́ль, ‑і, ж.
1. Частка цэлага, падрабязнасць, факт, штрых. Мастацкая дэталь. □ Жэня неяк паспешліва закончыла свой расказ, прыпомніўшы яшчэ дзве-тры дэталі нашага студэнцкага жыцця. Васілевіч. Па вокнах, архітэктурных дэталях і пад’ездах Юркевіч пазнаваў будынкі. Карпаў.
2. Частка механізма, машыны і пад. Завод будаўнічых дэталей. □ Багацель пачаў хадзіць вакол паравоза, уважліва аглядаючы і нават мацаючы кожную дэталь. Васілёнак.
[Фр. détail.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ёлка, ‑і, ДМ ёлцы; Р мн. ёлак; ж.
1. Тое, што і елка. Пад ёлкамі шарэлі штодня і ніклі апошнія лапікі снегу. Лынькоў.
2. Елка, ссечаная і ўпрыгожаная к святу Новага года. Навагодняя ёлка. □ Каля ёлкі карагоды, Песні, гутарка жывая... Колас. // Пра дзіцячае навагодняе свята з песнямі, танцамі вакол упрыгожанай ёлкі. Пайсці ў школу на ёлку.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
жаўтаро́ты, ‑ая, ‑ае.
1. З жаўтаватай дзюбай, з жаўцізной вакол дзюбы (пра птушанят). У гняздзе былі жаўтаротыя птушаняты. Лынькоў.
2. перан. Разм. Пра маладога нявопытнага чалавека. З тыдзень я абіваў парогі розных майстэрняў, фабрык і заводаў, гатовы пайсці на любую работу, але паглядзяць на мяне — і адмаўляюць. Жаўтароты. Гурскі. Хлопцы, дзяўчаты, што згрудзіліся ля вас, жаўтаротая, зялёная моладзь. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)