мультылатэра́льны
(ад мульты- + лац. lateralis = бакавы)
міжнародны рознабаковы дагавор, заключаны больш як дзвюма дзяржавамі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
завастры́цца, ‑вострыцца; зак.
1. Зрабіцца вострым. Аловак добра завастрыўся. // Звузіцца, зрабіцца танейшым, вуглаватым (пра рысы твару). Пасля таго як нарадзілася дзіця, Ірына схуднела. Вочы яе запалі, скулы завастрыліся. Новікаў. Твар юнака крыху асунуўся, ад чаго завастрыўся яго роўны даўгаваты нос. Пестрак.
2. перан. Зрабіцца больш рэзкім, ярка выражаным. Пытанне завастрылася яшчэ больш. // Стаць больш вострым, напружаным; абвастрыцца. На здарэнні з Баешкам завастрылася класавая пільнасць. Шынклер.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
павы́шаны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад павысіць.
2. у знач. прым. Больш высокі ў параўнанні са звычайным, нармальным; павялічаны. Павышаная тэмпература. Павышаная праходнасць машыны. □ [Косця], як і многія іншыя маладыя людзі, хварэў павышанай сарамлівасцю. Карпюк. // Больш высокі па тону, больш гучны. Усю невялікую дарогу, хвілін па пяць, Шырокі не пераставаў у значна павышаным тоне расказваць аб затхласці местачковага жыцця, аб нікчэмнасці інтарэсах панямонскай інтэлігенцыі. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спрасці́ць, спрашчу, спросціш, спросціць; зак., што.
1. Зрабіць больш простым, менш складаным (звычайна склад, структуру). Спрасціць канструкцыю машыны. Спрасціць правапіс. Спрасціць тэхналагічны працэс вытворчасці.
2. Зрабіць больш лёгкім для ажыццяўлення, выкарыстання; аблегчыць. Спрасціць улік запасных частак. // Зрабіць больш даступным для разумення. Спрасціць умовы задачы.
3. Пазбавіць што‑н. глыбіні, багацця форм, зместу; сказіць. Сур’ёзныя ў жыцці людзей канфлікты, якія так шчыльна звязаны з гісторыяй народа,.. [пісьменнік] спрасціў. «Полымя».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
завастры́ць, -вастру́, -во́стрыш, -во́стрыць; -во́страны; зак., што.
1. Зрабіць вострым (у 1 знач.).
З. аловак.
2. перан. Больш рэзка абазначыць галоўнае, істотнае ў чым-н.; падкрэсліць.
З. пытанне.
◊
Завастрыць увагу на чым — сканцэнтраваць увагу на чым-н.
|| незак. завастра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і заво́стрываць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
змацава́ць, -цу́ю, -цу́еш, -цу́е; -цу́й; -цава́ны; зак.
1. што. Моцна злучыць.
З. бярвёны скобамі.
Сумесная барацьба іх яшчэ больш змацавала (перан.).
2. што чым. Засведчыць што-н. (афіц.).
З. дакумент подпісам.
З. подпіс пячаткай.
|| незак. змацо́ўваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. змацава́нне, -я, н. і змацо́ўванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ахаладзі́ць, -ладжу́, -ло́дзіш, -ло́дзіць; -ло́джаны; зак.
1. што. Зрабіць халодным ці халаднейшым.
А. вар.
2. перан., каго-што. Зрабіць больш спакойным, стрыманым, зменшыць сілу якога-н. пачуцця.
А. прамоўцу вострым пытаннем.
|| незак. ахало́джваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. ахаладжэ́нне, -я, н. (да 1 знач.) і ахало́джванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абло́мак, -мка, мн. -мкі, -мкаў, м.
1. Абламаны, адбіты кавалак чаго-н.
А. граніту.
А. цаглянай сцяны.
2. перан. Тое, што засталося з ранейшых часоў, мінулага перыяду.
Абломкі старога свету.
|| прым. абло́мачны, -ая, -ае (спец.).
Абломачныя горныя пароды (пароды, якія складаюцца з абломкаў больш старажытных горных парод).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
хіну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся; незак.
1. Нахіляцца, нагінацца.
Куды вецер, туды і дрэва хінецца.
2. перан. Мець ахвоту да чаго-н., захапляцца чым-н.
Х. да навукі.
3. перан. Мець цягу да каго-н., сімпатызаваць каму-н.
Хлопчык больш хінуўся да дзеда.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
са..., прыстаўка (гл. с...).
I. Выкарыстоўваецца пры ўтварэнні дзеясловаў замест прыстаўкі «с...»:
1) перад дзвюма і больш зычнымі, напр.: саткаць, сагрэць, саслаць, саставіць;
2) перад зычнай з наступным «ь» або апострафам, напр.: салью, саб’ю.
II. Выкарыстоўваецца для ўтварэння назоўнікаў і прыметнікаў якія абазначаюць сумеснасць дзеяння, напр., саўдзельнік.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)