калаўро́т, -а, М -ро́це, мн. -ы, -аў, м.
1. Прыстасаванне для ручнога прадзення кудзелі, якое прыводзіцца ў рух понажам.
2. Ручны сталярны інструмент для свідравання адтулін.
3. Прыстасаванне для падымання грузаў: вал з ручкай, на які намотваецца трос, ланцуг.
|| прым. калаўро́тны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прыём, -у, мн. -ы, -аў, м.
1. гл. прыняць.
2. Асобнае дзеянне, рух.
Напісаць артыкул у два прыёмы.
3. Спосаб у ажыццяўленні чаго-н.
Мастацкі п.
4. Збор запрошаных асоб (звычайна афіцыйных) у гонар каго-, чаго-н.
П. у пасольстве.
Наладзіць п. карэспандэнтаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
фланг, -а, мн. -і, -аў, м.
Левы ці правы край шарэнгі, фронту, размяшчэння войск і пад.
Ударыць з фланга.
|| прым. фланго́вы, -ая, -ае.
Ф. ўдар.
Фланговая пазіцыя.
Ф. марш (рух уздоўж фронту праціўніка, які здзяйсняецца з мэтай ахапіць ці абысці яго фланг).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ламіна́рны
(ад лац. lamina = пласцінка, палоска)
слаісты, плоскі;
л. рух вадкасці — рух, пры якім слаі вадкасці цякуць паралельна, не змешваюцца (параўн. турбулентны).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
падэба́ск
(фр. pas de basque = літар. рух баскаў)
вельмі пашыраны танцавальны рух у выглядзе нечаканай перамены ног у скачку з наступным пераступаннем.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Таргану́ць ’рэзкім рухам пацягнуць, штурхануць’, ’зрабіць рэзкі неадвольны рух’ (ТСБМ), ’рушыць з месца’ (шальч., Сл. ПЗБ). Аднакратны дзеяслоў ад торгаць, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ВЫПАДКО́ВЫ ПРАЦЭ́С,
імавернасны працэс, стахастычны працэс, працэс змены ў часе стану некаторай прыроднай ці тэхнічнай сістэмы ў адпаведнасці з імавернаснымі заканамернасцямі. Характарыстыкі выпадковага працэсу ў кожны момант часу — выпадковыя велічыні з пэўным размеркаваннем імавернасцей.
Тыповыя прыклады выпадковага працэсу: броўнаўскі рух, турбулентны рух вадкасцей і газаў, распаўсюджванне радыёхваль, рух трансп. патокаў, міграцыі жывёл, змены складу біяцэнозаў і інш. Пры апісанні і аналізе выпадковага працэсу выкарыстоўваюцца метады рашэння дыферэнцыяльных і інтэгра-дыферэнцыяльных ураўненняў (гл. Маркаўскі працэс), метады функцыянальнага аналізу і інш. Пры дапамозе тэорыі выпадковага працэсу вырашаецца большасць задач масавага абслугоўвання тэорыі.
Дз.У.Сінькевіч.
т. 4, с. 317
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
мюрыды́зм, ‑у, м.
Нацыянальна-вызваленчы рух горцаў Паўночнага Каўказа ў 19 ст., у якім рэлігійнае вучэнне спалучалася з палітычнай барацьбой супраць усіх немусульман.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абы́клы, ‑ая, ‑ае.
Заўсёдны, звыклы. Зноў пачаў асталёўвацца.. абыклы рух жыцця. Чорны. Ён жа [Чорны] адкладаў убок сваё, траціў час, парушаў абыклы распарадак. Лужанін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
басма́цтва, ‑а, н.
Узброены контррэвалюцыйны нацыяналістычны рух у Сярэдняй Азіі ў перыяд барацьбы за ўмацаванне Савецкай улады, які набыў характар адкрытага палітычнага бандытызму.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)