Бы́ццам, таксама бу́ццым, бу́цца, бы́дта, бы́дтам, бы́тта і інш. Укр. буцім, будьсім і г. д., рус. будто і да т. п. У бел. мове шмат розных форм. Усе яны тлумачацца вытворнымі ад дзеяслова быць у камбінацыі з рознымі часткамі. Падрабязна агляд бел. і ўсх.-слав. форм і магчымыя этымалогіі гл. Копечны, Slavia, 39 (3), 1970, 330–333.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вярэ́ні ’від абутку з лыка’ (Інстр. I); ’лапці, сплеценыя з вяровак’ (Сак., Шат.) — парны лік наз. вярэ́ня, роднаснага да рус. цвяр. веренька ’пяхцер’, тул. ’вяроўка’, а апошнія — з *верень ’рад’ (Шанскі, 1, В, 57) < verenь; параўн. ст.-англ. worn ’ланцуг’; ’шмат’, ірл. foirenn ’атрад’, літ. vir̄vinis ’вяровачны’. Гл. таксама Фасмер, 1, 296, там літ-pa. Звязана з наступным словам.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пазу́р ’кіпцюр, ногаць’ (ТСБМ, Шмат., Шпіл., Янк. БП, Сцяшк. МГ, Бессон., Інстр. II, Жд. 2, Сл. ПЗБ), па́зур ’тс’ (ТС). Рус. пазу́р ’кіпцюр’, дыял. ’расл. Centaurea pulchella’, польск. pazur, в.-луж. pazor, н.-луж. pazora, славац. pazúr ’тс’, чэш. pazour ’кіпцюр; расл. наготкі’. Паводле Фасмера (3, 186); Махэка (430), скарочаная форма ад paznogъtь (гл. пазно́гаць) з суф. ‑urъ.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
нае́хаць, ‑еду, ‑едзеш, ‑едзе; зак.
1. Едучы, наткнуцца на каго‑, што‑н. Наехаць на камень. □ Танк зароў, наехаў на пліту гусеніцай і крутануўся. Лужанін. // Едучы, сустрэць каго‑н. Чубара аклікнулі адразу, як ён наехаў на пост. Чыгрынаў.
2. Прыехаць у вялікай колькасці. Гасцей наехала поўная хата. □ Партызаны ўзялі шмат трафеяў і зніклі ў невядомым напрамку, а ў Вяшэйку наехала шмат карнікаў. Курто.
3. Прыехаць знянацку, раптам. Ужо змяркалася, а дзядзькі Цімоха не было.. Я вельмі баяўся, хаця каб ён не наехаў, пакуль мы паглядзім [склеп]. Баранавых.
4. перан. Разм. Ссунуцца са свайго месца, засланіўшы сабой што‑н. Шапка наехала на вочы. □ На роўным высокім ілбе.. [Шаманскага] збягаліся маршчынкі, бровы выгнуліся дугой, а густыя чорныя, прычэсаныя ўгору валасы наехалі на лоб. Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
накрэ́сліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак., што.
1. Крэслячы, правесці шмат ліній; закрэсліць у многіх месцах.
2. Зрабіць накід (плана, схемы і пад.). [Кібальчыч:] Я тут не спаў, забыўшы страх, Спяшаўся жыць, пакуль не змог чарцёж накрэсліць на лістках. Вялюгін.
3. Разм. Напісаць. Мікалай Пятровіч паклаў гэты адзіны дакумент у папку, а ў кнізе, куды запісвалі выхаванцаў, размашыстым почыркам накрэсліў: Рыбкін Ілья... Падумаў і дапісаў — Іванавіч. Нядзведскі. Я адчуваў — і бачыў на сцяне, Як папярэднікі мае, Таварышы, раней мяне Крывёй накрэслілі свае імёны, Праклёны катам. Васілёк.
4. перан. Намеціць, вызначыць на будучае; прадказаць. Накрэсліць шлях развіцця. □ Ужо ў першы дзень знаёмства Віця і Міхась шмат накрэслілі планаў, як правесці лета. Чарнышэвіч. А далей? Што лёс далей накрэсліў? Вёсны. Шчасце... Калачынскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ахво́тнік (да чаго) м. охо́тник; люби́тель (чего);
ён вялі́кі а. да кніг — он большо́й охо́тник до книг;
а. да му́зыкі — люби́тель му́зыки;
знайшло́ся шмат ~каў пайсці́ ў тэа́тр — нашло́сь мно́го охо́тников пойти́ в теа́тр
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
пераспява́ць I сов., в разн. знач. перепе́ть;
п. прафесіяна́льнага спевака́ — перепе́ть профессиона́льного певца́;
п. шмат прыпе́вак — перепе́ть мно́го часту́шек;
п. пе́сню спача́тку — перепе́ть пе́сню снача́ла
пераспява́ць II несов.
1. перезрева́ть, переспева́ть;
2. перен. перезрева́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
jet3 [dʒet] v.
1. infml лята́ць на рэакты́ўным самалёце;
He spent a great deal of time jetting around the world. Ён траціў шмат часу ў палётах па ўсім свеце.
2. біць струме́нем (пра вадкасць або газ)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
surmount
[sərˈmaʊnt]
v.i.
1) перамага́ць, пераадо́льваць
He surmounted many dificulties — Ён перамо́г шмат ця́жкасьцяў
2) вы́сіцца, узвыша́цца (над навако́льлем)
3) перахо́дзіць
to surmount a hill — перайсьці́ ўзго́рак
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
touching
[ˈtʌtʃɪŋ]
1.
adj.
даты́чны; крана́льны, звару́шлівы, хвалю́ючы
2.
prep.
пра каго́-што, адно́сна
He asked many questions touching my profession — Ён шмат распы́тваўся пра маю́ прафэ́сію
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)