Ву́падок ’хвароба, смерць, упадак’ (КСТ). Відаць, да выпадак (у знач. ’няшчасны выпадак’) з характэрнай для поўдня Беларусі заменай ы на у пасля губных; параўн. семантычную паралель: годзіна ’непагадзь’ і ліха годзіна ’тс’ (Нар. сл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пахі́раць ’памучыцца’ (карэліц., Марц.). Да па‑ (< прасл. po‑) і ліра ’хвароба, кволасць’, драг. хырыты ’доўга хварэць’ < прасл. xyrati, хугей < хутъ(jь), генетычна звязанае з хуогь (Трубачоў, Эт. сл., 8, 158–159). Гл. хірэць, хворы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
го́рны 1, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да гары (у 1 знач.). Горны ланцуг. Горнае паветра. // Які знаходзіцца ў гарах. Горнае паселішча. Горныя лугі. □ Стала так ціха, што здавалася — ручай грыміць, як горны вадапад. Самуйлёнак. // Гарысты; пакрыты гарамі. Горная краіна. // Прызначаны для выкарыстання ў гарах. Горная артылерыя. Горныя лыжы.
2. Які здабываецца з зямных нетраў. Горныя руды.
3. Які мае адносіны да распрацоўкі зямных нетраў. Горны інжынер. Горны камбайн.
•••
Горная хвароба гл. хвароба.
Горны баран гл. баран (у 2 знач.).
Горны хрусталь гл. хрусталь.
Горны лён гл. лён.
го́рны 2, ‑ая, ‑ае.
Разм. Поўны горычы, гора; гаротны. І маёр штораз прыгорне Да грудзей сваіх малую: — Не журыся, сум твой горны Я душой таксама чую. Кірэенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
chronic
[ˈkrɑ:nɪk]
adj.
1) зацяжны́, храні́чны (пра хваро́бу)
a chronic disease — зацяжна́я хваро́ба
2) ста́лы, ве́чны, заўсёдны
a chronic liar — ве́чны маню́ка
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
lichen
[ˈlaɪkən]
1.
n.
1) Bot. ліша́й -я́ m., ліша́йнік -у m.
2) ліша́й -я́ m. (хваро́ба ску́ры)
2.
v.t.
пакрыва́ць мо́хам
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
аптэрые́з
(ад а- + гр. pteron = пяро)
хвароба птушак, якая характарызуецца затрымкай або поўным прыпыненнем росту пер’я.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
базе́даў
[ням. К. Basedow = прозвішча ням. ўрача (1799—1854)];
б-ва хвароба — тое, што і тырэатаксікоз.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
гамо́з
(ад фр. gomme = камедзь)
хвароба раслін, якая выклікаецца неспрыяльнымі ўмовамі асяроддзя, раненнямі, насякомымі і мікраарганізмамі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
гемаро́й
(гр. haimoirois = крывацёк)
хвароба застою крыві ў прамой кішцы, якая суправаджаецца расшырэннем вен і крывацёкам.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
гумо́з
(фр. gommose, ад лац. gummi = камедзь)
хвароба раслін, якая заключаецца ў моцным выдзяленні гумі, камедзі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)