задыя́к [

гр. zodiakos (kyklos) = звярыны (круг)]

дванаццаць сузор’яў, праз якія Сонца праходзіць свой бачны шлях на працягу года;

знакі задыяка — абазначэнні 12 сузор’яў, якія размешчаны ўздоўж экліптыкі і названы пераважна імёнамі жывёл (Рак, Леў, Скарпіён і інш.).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

пратэ́і

(гр. Proteus = імя старажытнагрэчаскага міфічнага марскога боства-вешчуна, якое магло змяняць свой выгляд)

1) сямейства хвастатых земнаводных, якія жывуць у прэсных вадаёмах і падземных водах;

2) палачкападобныя неспараносныя рухомыя бактэрыі, якія пашыраны ў забруджанай глебе, вадзе.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

Íhrige

pron poss

der ~ [die ~, das ~, die ~n] — ваш [ва́ша, ва́ша, ва́шы, у пісьмах Ваш, Ва́ша, Ва́ша, Ва́шы] (форма ветлівага звароту); пры ўказанні на прыналежнасць дзейнікаў свой [свая, сваё, свае]

die ~n — Ва́ша сям’я́

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Grimm

m -(е)s уст. лю́тасць, гнеў

séinen ~ an j-m áuslassen* — вы́ліць свой гнеў на каго́-н.

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

ábmelden

1.

vt выпі́сваць (каго-н.), здыма́ць з улі́ку, адмацо́ўваць

2.

(sich) паведамля́ць пра свой ад’е́зд; выпі́свацца, адмацо́ўвацца

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Est proprius panis semper omnia mella suavis

Уласны хлеб заўсёды саладзейшы за мёд.

Собственный хлеб всегда слаще мёда.

бел. Лепш свае лычка, як чужы рамушок. Свой сухар смачней чужых пірагоў.

рус. Свой хлеб слаще. Свой хлеб сытнее. На своём кулаке слаще спишь. Свои сухари лучше чужих пирогов. Чужое и хорошее постыло, а своё и худое, да мило. Чужой калач скоро приедается.

фр. Pain acquis avec sueur est plus chéri que tartes et rôti (Хлеб, заработанный с потом, дороже, чем пироги и жаркое).

англ. Dry bread at home is better than roast meat abroad (Сухой хлеб дома лучше жареного мяса на чужбине).

нем. Eigen Brot nährt am besten (Свой хлеб кормит лучше всего). Besser eigenes Brot als fremdes Braten (Лучше свой хлеб, чем чужое жаркое).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

век м

1. (стагоддзе) Jahrhúndert n -s, -e;

2. (эпоха) Zeit f -, -en; Zéitalter n -s, -;

бро́нзавы век Brónzezeit [´brɔŋsə-] f -;

а́тамны век Atómzeitalter n;

3. (перыяд існавання каго-н, чаго-н) Lében n -s, Lébenszeit f;

уве́сь свой век sein gánzes Lében lang;

аджы́ць свой век verálten vi (s);

4. прысл (заўсёды, вечна) éine Éwigkeit (lang); éndlos lang;

мы не ба́чыліся цэ́лы век éine Éwigkeit háben wir uns nicht geséhen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

*Сваясі, ст.-бел. своясы, своѧси: възвратишасѧ въ своѧси (Карскі, 1, 357; 2–3, 387, 456). Параўн. рус. ‑свояси ў восвоя́си ‘да сябе, дадому’, што з стараж.-рус. въ своя < Він. скл. мн. л. н. р. ад *свой і Д. скл. адз. л. си ‘сабе’ (Праабражэнскі, 2, 263; Фасмер, 3, 584). Параўн. савосы (гл.). Карскі (1, 357) бачыць у старабеларускіх формах украінскі і польскі ўплыў; Яновіч (Веснік БДУ, 1974, 3, 65–66) выводзіць са словазлучэння въ своя си мѣста з падвойным азначэннем.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

адпла́каць, ‑плачу, ‑плачаш, ‑плача; зак.

1. Скончыць, перастаць плакаць.

2. Праплакаць пэўны час.

3. што. Выказаць, плачучы, свой душэўны боль. Язэпка ўжо адплакаў, колькі мог, сваю разлуку з домам. Якімовіч. Адплачце, гусі, Сум над балатамі. Кляшторны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бараві́на, ‑ы, ж.

Узвышаны ўчастак лесу ў бары. Я помню летнія часіны І вас, грыбныя баравіны! Колас. Косцік тупае ад палянкі да палянкі, ад баравіны да баравіны, збірае суніцы і ссыпае іх у свой гарлачык. Даніленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)