геліяфо́бны

(ад гелія- + гр. phobos = страх)

які баіцца святла;

г-ыя расліны — ценялюбныя расліны (параўн. геліяфільны).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

сегета́льны

(лац. segetalis)

пасяўны;

с-ыя раслінырасліны-пустазелле, якія прыстасаваліся расці разам з культурнымі раслінамі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

pflnzen

1.

vt садзі́ць, саджа́ць (расліны)

2.

(sich) з’яві́цца

(перад кім-н.)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

ГЕЛІЯФІ́ТЫ

[ад гелія... + ...фіт(ы)],

расліны, якія прыстасаваліся да жыцця пры вял. колькасці сонечнага святла (святлолюбівыя расліны). У цяні выяўляюць прыкметы прыгнечанасці. У геліяфітаў высокая інтэнсіўнасць фотасінтэзу: гэты працэс пачынае пераважаць над працэсам дыхання пры высокім асвятленні (хвоя звычайная, бяроза бародаўчатая, дуб звычайны, лістоўніца, пшаніца, падбел і інш.).

т. 5, с. 142

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

гі́нуць, -ну, -неш, -не; гінь; незак.

1. Спыняць існаванне, знішчацца, прападаць.

Г. ад кулі.

Расліны гінуць ад марозу.

2. перан. Рушыцца, не адбывацца (пра планы, намеры і пад.).

Гіне мая надзея на паездку.

|| зак. загі́нуць, -ну, -неш, -не; загінь.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пазніка́ць, 1 і 2 ас. адз. не ўжыв., -а́е; -а́ем, -а́еце, -а́юць; зак.

Знікнуць, перастаць існаваць — пра ўсё, многае; прапасці, схавацца — пра ўсё, многае, усіх, многіх.

Пазнікалі многія расліны на палях.

Недзе пазнікалі патрэбныя рэчы.

Байцы пазнікалі ў цемры.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

агуро́к, -рка́, мн. -ркі́, -рко́ў, м.

Агародная расліна сямейства гарбузовых з паўзучым сцяблом і даўгаватым зялёным плодам, а таксама плод гэтай расліны.

Насенне агуркоў.

Маласольныя агуркі.

|| памянш. агуро́чак, -чка, мн. -чкі, -чкаў, м.

|| прым. агуро́чны, -ая, -ае.

А. расол.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ГІГРАФІ́ТЫ

[ад гігра... + ...фіт(ы)],

расліны, якія жывуць ва ўмовах залішняга ўвільгатнення. Да гіграфітаў адносяцца травяністыя расліны вільготных трапічных лясоў, балот (гелафіты), вільготных глеб. Па ўмовах жыцця і асаблівасцях будовы да гіграфітаў вельмі блізкія расліны з паглыбленым у ваду або плаваючым лісцем — гідатафіты, гідрафіты. У адрозненне ад ксерафітаў у гіграфітах няма прыстасаванняў, якія абмяжоўваюць расходаванне вады. Маюць пераважна тонкія вял. ліставыя пласцінкі са слабаразвітой кутыкулай. Сцёблы доўгія, мех. тканкі амаль не развітыя, каранёвая сістэма слабая, таму нязначны недахоп вады выклікае ў іх завяданне.

т. 5, с. 219

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

нязжа́ты, ‑ая, ‑ае.

1. Які застаўся на корані (пра злакавыя расліны). У лагчынах з поля — яно было справа — на шашу пасля цяпла дыхнуў рэдзенькі, халодны вецер, прынёс пах нязжатага ячменю і сухога сена. Пташнікаў.

2. Такі, на якім засталіся на корані злакавыя расліны. Пералівы жоўта-зялёнага колеру дрыжалі над нязжатым полем. Бядуля.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бучны́, ‑ая, ‑ое.

Які мае буйную сакавітую зеляніну (пра расліны). Да вайны ў нашым гародчыку кучаравілася маладая, вельмі бучная ліпа. Сачанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)